Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις και ανατροπές. Τα κράτη-μέλη καλούνται άμεσα και ευέλικτα να εφαρμόσουν καινοτόμες πολιτικές και να αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ ασκούν εκ περιτροπής την Προεδρία του συμβουλίου ανά εξάμηνο. Κατά τη διάρκεια της εξάμηνης περιόδου, η Προεδρία προεδρεύει των συνεδριάσεων σε όλα τα επίπεδα του Συμβουλίου, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια των εργασιών της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Τα κράτη-μέλη που ασκούν την Προεδρία συνεργάζονται στενά μεταξύ τους κατά ομάδες των τριών, τη λεγόμενη «τριάδα των Προεδριών». Το σύστημα αυτό καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας το 2009. Η τριάδα Προεδριών καθορίζει μακροπρόθεσμους στόχους και εκπονεί κοινό θεματολόγιο όπου προσδιορίζονται τα θέματα και τα κυριότερα ζητήματα που θα εξεταστούν από το Συμβούλιο κατά τη διάρκεια 18μηνης περιόδου. Με βάση το συγκεκριμένο πρόγραμμα, καθένα από τα τρία κράτη καταρτίζει το δικό του αναλυτικότερο εξαμηνιαίο πρόγραμμα.
Η σημερινή τριάδα Προεδριών αποτελείται από τη Γερμανία, την Πορτογαλία και τη Σλοβενία.
Η Προεδρία της ΕΕ είναι υπεύθυνη για την προώθηση των εργασιών του Συμβουλίου σχετικά με τη νομοθεσία της ΕΕ, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια του θεματολογίου της ΕΕ, την ομαλή διεξαγωγή της νομοθετικής διαδικασίας και τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτό, η Προεδρία πρέπει να ενεργεί ως ακέραιος και ουδέτερος διαμεσολαβητής.
Ρόλος της Προεδρίας είναι να επιδιώκει την επίτευξη συμφωνίας επί των νομοθετικών φακέλων μέσω τριμερών διαλόγων, άτυπων διαπραγματεύσεων και συνεδριάσεων της επιτροπής συνδιαλλαγής.
Η Πορτογαλία ανέλαβε, την εκ περιτροπής, προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2021, εν μέσω της κρίσης του COVID-19.
Την ώρα που οι Ευρωπαίοι πολίτες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τις άνευ προηγουμένου κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, η Πορτογαλία αναλαμβάνει την εξάμηνη προεδρία, αποφασισμένη να δώσει προτεραιότητα στην ανάκαμψη. Με φιλόδοξο σχέδιο και με δυναμικές παρεμβάσεις πιστεύει ότι θα τα καταφέρει.
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, κ. Αντόνιο Κόστα, παρουσίασε το πρόγραμμα της προεδρίας σε εξ αποστάσεως κοινή συνέντευξη τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Νταβίντ Σασόλι.
Λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες δύσκολες στιγμές, η Πορτογαλία δεσμεύεται να προωθήσει μια ανθεκτική, κοινωνική, πράσινη, ψηφιακή και παγκόσμια Ευρώπη. Το σύνθημα της νέας προεδρίας είναι “Ώρα για δράση: μια δίκαιη, πράσινη και ψηφιακή ανάκαμψη”.
Η πορτογαλική προεδρία θα πρέπει επίσης να συνεχίσει το έργο της προηγούμενης γερμανικής προεδρίας σε ορισμένους τομείς: το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου, την πρόοδο της δράσης της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή, τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, και το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ για την έξοδο από τη νόσο covid-19.
Η πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ξεπεραστεί η πανδημία της νόσου COVID-19. Θα προωθήσει ένα καινοτόμο όραμα της ΕΕ, το οποίο θα προσβλέπει στο μέλλον και θα βασίζεται στις κοινές αξίες της αλληλεγγύης, της σύγκλισης και της συνοχής.
Η Πορτογαλία «συνδυάζει την κοινωνική και κλιματική ατζέντα με την ψηφιακή μετάβαση ως κινητήριες δυνάμεις για την ανθεκτικότητα και την ανάκαμψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τονίζουν ευρωβουλευτές της Πορτογαλίας.
Η Λισαβόνα «δεσμεύεται επίσης να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της ΕΕ ως πολυμερή δύναμη, μέσω των συνόδων κορυφής με την Αφρική και την Ινδία.»
Η Πορτογαλία αναλαμβάνει την τέταρτη προεδρία της ΕΕ. Την 1η Ιανουαρίου, γιόρταζε 35 χρόνια από την ένταξή της στην ΕΕ (μαζί με την Ισπανία).
Υπάρχει όραμα, υπάρχει πρόγραμμα, αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα. Τα κράτη-μέλη απαιτούν κυρίως την ταχύτατη λειτουργία του ταμείου Ανάκαμψης.