Η εικόνα της Ελλάδας στη διαστημική βιομηχανία της Ευρώπης αλλάζει ριζικά, καθώς η χώρα προσελκύει πλέον ξένες επενδύσεις για την παραγωγή μικροδορυφόρων (drones), ενώ παράλληλα αναπτύσσονται και εγχώριες τεχνολογίες που καλύπτουν όλο το φάσμα σχεδίασης και κατασκευής.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση παίζει το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων, που προβλέπει την εκτόξευση 13 cubesats για εφαρμογές όπως η πολιτική προστασία. Το πρόγραμμα αποτέλεσε αφορμή για την εγκατάσταση στην Ελλάδα εταιρειών όπως η φινλανδική ICEYE και η βρετανοϊσπανική OpenCosmos, οι οποίες ήδη κατασκευάζουν υποσυστήματα στην Αττική. Στο μεταξύ, ελληνικές πρωτοβουλίες όπως ο DUTHSAT-2 του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και ο MICE-1 της Prisma Electronics αποδεικνύουν ότι υπάρχει και ισχυρή εγχώρια τεχνογνωσία.
Η περίπτωση της ICEYE
Η ICEYE βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, καθώς κατασκευάζει τους δύο πρώτους ελληνικούς δορυφόρους SAR, οι οποίοι θα εκτοξευθούν έως το τέλος του 2025. Στην Ελλάδα λειτουργεί νέα γραμμή παραγωγής δορυφορικών υποσυστημάτων, με τα εξαρτήματα που παράγονται να αποτελούν το 15% κάθε δορυφόρου και να εξάγονται για τον παγκόσμιο στόλο της εταιρείας. Από το 2026, η ελληνική θυγατρική θα προχωρήσει σε πλήρη κατασκευή δορυφόρων, από το πρώτο εξάρτημα έως τη συναρμολόγηση, με δυνατότητα παραγωγής 3-4 δορυφόρων ταυτόχρονα και τουλάχιστον 8 ετησίως.
Η OpenCosmos και οι ελληνικές αποστολές
Αντίστοιχες φιλοδοξίες έχει και η OpenCosmos, η οποία συμμετέχει επίσης στο Εθνικό Πρόγραμμα και αναπτύσσει το δικό της κέντρο παραγωγής υποσυστημάτων στην Ελλάδα. Στο εσωτερικό, το DUTHSAT-2 έχει ήδη εκτοξευθεί για ερευνητικούς σκοπούς, ενώ 10 ακόμη CubeSats από 6 ελληνικές αποστολές βρίσκονται σε φάση συναρμολόγησης και δοκιμών, με προγραμματισμένη εκτόξευση έως τα μέσα του 2026.
Ο MICE-1, εξ ολοκλήρου ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής από την Prisma Electronics, αναχώρησε για το Βερολίνο πριν μεταφερθεί στη SpaceX για εκτόξευση τον Νοέμβριο του 2025. Πρόκειται για νανοδορυφόρο που συνδυάζει αισθητήρες, τεχνητή νοημοσύνη, IoT και κυβερνοασφάλεια, παρέχοντας συλλογή και επεξεργασία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για περιβαλλοντική και ναυτιλιακή παρακολούθηση.
Στρατιωτικές εφαρμογές
Κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην ICEYE ανακοινώθηκε ότι, μέσω του Εθνικού Προγράμματος, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα έχει πρόσβαση σε δεδομένα SAR υψηλής ανάλυσης. Επιπλέον, δρομολογείται ο πρώτος ελληνικός μικροδορυφόρος στρατιωτικής χρήσης, έργο 25 εκατ. ευρώ, με ανάπτυξη, εκτόξευση και επιχειρησιακή αξιοποίηση ενός προηγμένου δορυφορικού συστήματος ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance).
Το έργο θα κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα, με συμμετοχή εγχώριων φορέων, και θα είναι πλήρως συμβατό με τις υπάρχουσες ελληνικές διαστημικές υποδομές. Στόχος είναι η δημιουργία ενός ανεξάρτητου, εθνικά ελεγχόμενου συστήματος που θα ενισχύσει την αμυντική διαστημική τεχνολογία της χώρας και θα την εδραιώσει ως αξιόπιστο εταίρο στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά.