Ενώ η ελληνική κοινωνία και οικονομία βιώνουν τις «πληγές» που άφησε η επί δέκα χρόνια εφαρμογή των μέτρων των τριών μνημονίων, ενέσκηψε  η μάστιγα του κορωνοϊού με επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της ζωής της χώρας, την έκταση των οποίων κανείς δεν μπορεί να προβλέψει.

του Μανόλη Γ. Δρεττάκη*

Παρ’ όλα αυτά ο Προϋπολογισμός του 2021 προβλέπει ανάπτυξη το 2021, αλλά και αν αυτή πραγματοποιηθεί:

(α) το ΑΕΠ  της χώρας το 2021 θα είναι σε επίπεδο χαμηλότερο του 2009, δηλαδή, πιο πίσω από το έτος στο οποίο το μείωσαν τα Μνημόνια, και
(β) το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα είναι πολύ υψηλότερο από το επίπεδο (που παρά το «κούρεμα») το ανέβασαν τα Μνημόνια.

Αν, εκτός από τα παραπάνω, ληφθούν υπόψη:

(γ)  η επιδείνωση του δημογραφικού μας προβλήματος εξαιτίας τόσο της φυσικής μείωσης του πληθυσμού  (υπεροχής των θανάτων έναντι των γεννήσεων) όσο και τις νέας μετανάστευσης, και

(δ) οι μεγάλες μειώσεις μισθών και συντάξεων, το κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η υψηλή ανεργία, η αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και  η μεγάλη αύξηση των ήδη  μεγάλων ανισοτήτων είναι προφανές ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη να καταρτιστεί και να εφαρμοστεί ένα πολυετές πρόγραμμα ανασυγκρότησης της οικονομίας και «επούλωσης των πληγών που άφησαν στην κοινωνία τα τρία μνημόνια και εκείνων που θα  επιφέρει η μάστιγα του κορωνοϊού (Πρόγραμμα απ’ εδώ κι’ εμπρός).  Το Πρόγραμμα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα σε τρία επίπεδα. Τα μέτρα αυτά θα αφορούν σε:

    (Ι)  Γενικό επίπεδο (i) την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος (ii) την αναβάθμιση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης με ενίσχυσή τόσο σε διδακτικό προσωπικό όσο και υλικοτεχνική υποδομή, (iii) την ενίσχυση των ερευνητικών κέντρων και ινστιτούτων με κίνητρα προσέλκυσης Ελλήνων επιστημόνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό, (ιv) την κάλυψη του μεγάλου αριθμού κενών θέσεων των νοσοκομείων  σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και ανανέωση του εξοπλισμού τους  (v) την ενίσχυση των δομών πρόνοιας και ιδιαίτερα εκείνων που αφορούν  οικογένειες ή  άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, άστεγους,  μακροχρόνια άνεργους,  όσους έχουν ανεπαρκές ή καθόλου εισόδημα, (vii) τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και πρόσληψη προσωπικού  αυξημένων προσόντων (viii) τη στελέχωση της δικαιοσύνης (ix) την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων και (x)τον εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος ώστε να καταστεί κοινωνικά δικαιότερο.

(ΙΙ) Τομεακό επίπεδο: (i) τον πρωτογενή τομέα με έμφαση στις νέες ανταγωνιστικές καλλιέργειες δίνοντας κίνητρα  σε νέους να ασχοληθούν σε αυτόν και την ενίσχυση των συνεταιρισμών, (ii) τον δευτερογενή τομέα  με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε όλους τους ανταγωνιστικούς κλάδους καθώς  του έργου των Πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων (iii) τον τριτογενή τομέα με την εκτέλεση έργων υποδομής και εκσυγχρονισμό των επικοινωνιών και των συγκοινωνιών και αναβάθμιση του τουρισμού ώστε να μπορεί να ελκύσει τουρίστες υψηλού εισοδήματος.

(ΙΙΙ) Στο περιφερειακό επίπεδο τα μέτρα στους διάφορους τομείς πρέπει να προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες και δυνατότητες καθώς και στις παραδόσεις του κάθε νομού, αξιοποιώντας το ντόπιο πεπειραμένο εργατικό δυναμικό.

Και στα τρία επίπεδα θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή εποχή και να προστατεύεται το περιβάλλον και ο πολιτιστικός πλούτος της χώρας.

Την κατάρτιση του Προγράμματος πρέπει να αναλάβει το ΚΕΠΕ ενισχυμένο από ειδικούς επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις τόσο των κομμάτων της Βουλής όσο και των κοινωνικών φορέων.

Σε ό, τι αφορά τη χρηματοδότηση του Προγράμματος αυτού υπάρχουν τα 22 δις. του Ταμείου Ανάπτυξης που εγκρίθηκε από τη Σύνοδο Κορυφής της 10/11 Δεκεμβρίου οι πόροι από τον κοινοτικό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027. Ο αναγκαίος συμπληρωματικός δανεισμός θα πρέπει να είναι περιορισμένος λόγω του υψηλού δημόσιου χρέους.

Στη δεκαετή διάρκεια της εφαρμογής των μέτρων των Μνημονίων  η Βουλή παραμερίστηκε επιδεκτικά και προκλητικά για τα όσα (χωρίς πρόγραμμα) μέτρα εφάρμοζαν όλες οι κυβερνήσεις της περιόδου αυτής. Αντί  για την ψήφισή τους από τη Βουλή,   ζητούσαν την έγκρισή τους από της τρόϊκα των δανειστών. Και η σημερινή κυβέρνηση, δυστυχώς, ακολουθεί την ίδια τακτική,  με τις προτάσεις για το Ταμείο Ανάπτυξης που έστειλε στις Βρυξέλλες για έγκριση.

Σε αντίθεση με αυτή την απαράδεκτη αντικοινοβουλευτική τακτική, το Πρόγραμμα, αφού δοθεί στη δημοσιότητα για διαβούλευση,  πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή, να γίνει διεξοδική συζήτησή του στις αρμόδιες επιτροπές και να αφιερωθούν πέντε συνεδριάσεις της Ολομέλειας του Σώματος για τη συζήτησή στην οποία θα πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις και προσθήκες ώστε να ψηφιστεί όχι μόνο από το κυβερνών αλλά και, αν όχι από όλα τα κόμματα, τουλάχιστον και από την αξιωματική αντιπολίτευση.

Η εφαρμογή του Προγράμματος αυτού απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, συνέχεια και συνέπεια, με συνεχή αγώνα εναντίον της διαφθοράς και της διαπλοκής, ό, τι δηλαδή έχει λείψει στη χώρα μας όλα τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Έστω και τώρα, μέσα στη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα, απειλούμενη μάλιστα από την Τουρκία, τα κόμματα και οι πολιτικοί να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν  τις αρχές αυτές. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα «επουλωθούν» οι «πληγές» των Μνημονίων και του κορωνοϊού και θα ανασυγκροτηθεί η οικονομία της χώρας.


*πρώην Αντιπρόεδρος της Βουλής, Υπουργός και Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
**από το περιοδικό της Βουλής «Επί του Περιστυλίου»