Κλίμα αναστάτωσης με έκρηξη των συνταξιοδοτήσεων επικρατεί στους ασφαλισμένους ενόψει των αλλαγών στο Ασφαλιστικό που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν σε περίπου 8 μήνες από σήμερα, από 1/1/2022. Πρόκειται για το διάστημα αυτό που οι ασφαλισμένοι μπορούν να «κλειδώσουν» τα μειωμένα όρια ηλικίας εφόσον βέβαια συγκεντρώνουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
«ΤΑ ΝΕΑ» και ο Ηλίας Γεωργάκης παρουσιάζουν έναν χρήσιμο οδηγό για τους ασφαλισμένους διευκρινίζοντας ότι οι αλλαγές που έρχονται στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το νέο έτος δεν αφορούν όλους τους ασφαλισμένους και υπάρχουν δύο μεγάλα παράθυρα για να συνεχίσουν εργαζόμενοι με τις ισχύουσες διατάξεις. Αυτά είναι:
- Οσοι έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την ηλικία σύνταξης μέχρι 31/12/2021 δεν θίγονται από τις αλλαγές της ασφαλιστικής νομοθεσίας που ισχύουν από 1/1/2022 και εφεξής.
2. Για τους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα αλλά συμπληρώνουν το μεταβατικό όριο των διατάξεών του μετά την 1/1/2022, η σύνταξή τους καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο – μεταβατικό -όριο ηλικίας. Παράλληλα το δικαίωμα για αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί και ισχύει κανονικά και δεν καταργείται μετά την 1/1/2022.
ΕΡ.: Τι αλλάζει στο συνταξιοδοτικό καθεστώς από το 2022;
ΑΠ.: Οπως προβλέπει ρητά ο νόμος, από το 2022 τα γενικά όρια ηλικίας διαμορφώνονται στα 62 με 40 έτη ασφάλισης και στα 67 με τουλάχιστον 15ετία (στα 62 με 15ετία για μειωμένη). Εντός της εξαετούς μεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε το 2015, όλα τα υπόλοιπα όρια ηλικίας που υπήρχαν σε επιμέρους Ταμεία του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα ακολούθησαν συγκεκριμένο βηματισμό, με αύξηση κάθε χρόνο, ώστε να συγκλίνουν όλα στα 62 ή στα 67 από το 2022. Εντός της μεταβατικής περιόδου, περίπου 100.000-120.000 ασφαλισμένοι θεμελίωσαν ή θεμελιώνουν δικαίωμα σε ηλικία πριν από τα 62 ή τα 67 και δεν έχουν ακόμη συνταξιοδοτηθεί. Πολλοί εξ αυτών συμπληρώνουν το νέο απαιτούμενο όριο ηλικίας μετά το 2022. Αυτοί και μόνο αυτοί θα μπορούν να αποχωρήσουν μετά την 1/1/2022 σε ενδιάμεσες ηλικίες πριν από τα 62 και τα 67.
ΕΡ.: Ποιοι ασφαλισμένοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά το 2022 χωρίς επιβάρυνση;
ΑΠ.: Τα θεμελιωμένα δικαιώματα (συντάξιμα έτη και όριο ηλικίας) δεν επηρεάζονται και οι ασφαλισμένοι μπορούν να τα ασκήσουν όποτε το θελήσουν, δηλαδή και μετά το 2022.
ΕΡ.: Τι ισχύει για όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και περιμένουν να πιάσουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας προ-κειμένου να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης;
ΑΠ.: Η πρόωρη συνταξιοδότηση δεν θα καταργηθεί μετά το 2022 καθώς οι περισσότεροι από τους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης θα περιμένουν να πιάσουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας (με τα ισχυοντα) προκειμένου να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης. Τονίζεται ότι:
■ Στο Δημόσιο το δικαίωμα συνταξιοδότησης θεμελιώνεται τη χρονιά που ο υπάλληλος συμπληρώνει 25ετία.
■ Στο πρώην ΙΚΑ η έξοδος για σύνταξη προϋποθέτει να έχουν οι παλαιοί ασφαλισμένοι 35 έτη ως το 2012 και οι μητέρες με ανήλικο 5.500 ένσημα ως το 2012 για να κατοχυρώσουν πλήρη ή μειωμένη σύνταξη.
Χιλιάδες ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν πρόωρα και μετά το 2022 που εκπνέει το μεταβατικό διάστημα. Πρόκειται κυρίως για μητέρες ανηλίκων στον ιδιωτικό τομέα, γονείς στο Δημόσιο, ασφαλισμένους με 35ετίες στο Δημόσιο και ΔΕΚΟ -τράπεζες κ.ά. που πιάνουν τα μεταβατικά όρια ηλικίας ώστε να φύγουν πριν από τα 62 ή τα 67.
ΕΡ.: Τι θα ισχύσει από το 2022 για την 35ετία;
ΑΠ.: Εφόσον η 35ετία συμπληρωθεί ως τις 31/12/2021, τότε ο ασφαλισμένος κατοχυρώνει όριο ηλικίας μικρότερο των 62 ετών και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με την κατοχυρωμένη ηλικία ακόμη και αν την πιάνει μετά το 2022, που η συνταξιοδότηση απαιτεί ηλικία 62 και 40ετία. Για παράδειγμα, με 35 έτη το 2018, σύνταξη στα 60, ακόμη και αν η ηλικία των 60 συμπληρωθεί το 2024. Αν όμως η 35ετία συμπληρωθεί μετά την 1 /1 /2022, τότε για τη συνταξιοδότηση απαιτούνται 40 έτη ασφάλισης και όριο ηλικίας 62 ετών.
ΕΡ.: Τι ισχύει για το Συνταξιοδοτικό όσον αφορά τις μητέρες ανηλίκων;
ΑΠ.: Οι μητέρες που είναι γεννημένες μέχρι το 1970 προλαβαίνουν στις περισσότερες περιπτώσεις να υπαχθούν στα νέα μεταβατικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης που ισχύουν από 19/8/2015. Βασική προϋπόθεση για τη συνταξιοδότηση των μητέρων είναι ότι πρέπει να έχουν μέχρι το 2010 ή το 2011 ή το 2012 συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης ή 25 έτη προϋπηρεσίας με πραγματικό ή πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Διαφορετικά, όσες γυναίκες συμπληρώνουν μετά το 2013 τις 5.500 ημέρες ή τα 25 έτη ασφάλισης δεν μπορούν να διεκδικήσουν σύνταξη ως μητέρες ανηλίκων. Η μητέρα που έχει ελπίδες μετά την αύξηση των ορίων ηλικίας να συνταξιοδοτηθεί νωρίτερα λόγω ανηλίκου θα πρέπει να έχει ηλικία που να επιτρέπει να συμπληρώσει το απαιτούμενο νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης εγκαίρως, δηλαδή εντός του μεταβατικού σταδίου που θέτει ο νέος νόμος και σίγουρα μέχρι το 2021.
