Η πρόσφατη είδηση για τη σύλληψη 123 πλαστών έργων τέχνης που αποδόθηκαν σε διάσημους Έλληνες ζωγράφους έφερε για άλλη μια φορά στο προσκήνιο ένα θέμα που παραμένει επίκαιρο. Οι πλαστογράφοι συνεχίζουν να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στην αγορά τέχνης, ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν για τις μεθόδους αποκάλυψης της γνησιότητας.
Τα έργα τέχνης μπορούν να γίνουν κάποια από τα ακριβότερα αντικείμενα, σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη, αφού όπως είπε χαρακτηριστικά, «σε ένα έργο τέχνης διαστάσεων 30x30 εκατοστά, μπορείς να … τοποθετήσεις 400 εκατομμύρια ευρώ». Για το λόγο αυτό, οι συλλέκτες αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια όταν τα έργα συνοδεύονται από τα απαραίτητα πιστοποιητικά γνησιότητας.
Ο καθηγητής Γιώργος Τσακίρης εξηγεί πώς διαπράττονται αυτές οι απάτες, ποιοι καλλιτέχνες στοχοποιούνται και τι μπορεί να προδώσει ένα πλαστό έργο.
Ποιοι ζωγράφοι στοχοποιούνται
Στην Ελλάδα, οι πλαστογράφοι στρέφονται κυρίως σε καλλιτέχνες με μεγάλη αναγνωρισιμότητα και σχετικά απλοϊκό ύφος στα έργα τους. Σύμφωνα με τον καθηγητή Γιώργο Τσακίρη, αυτοί οι καλλιτέχνες είναι συχνά εκείνοι που το κοινό αναγνωρίζει εύκολα, είτε από δημόσιους χώρους είτε από συλλογές που προβάλλονται σε κλινικές, γραφεία και άλλους δημόσιους χώρους. Στον αντίποδα, έργα καλλιτεχνών με διεθνή φήμη, όπως ο Γιάννης Κουνέλης ή ο Takis, πλαστογραφούνται λιγότερο, παρόλο που η δημιουργία τους θα μπορούσε να είναι σχετικά απλή.
Πώς αποκαλύπτονται τα πλαστά έργα τέχνης
Η αυθεντικότητα ενός έργου τέχνης μπορεί να κριθεί με διάφορους τρόπους. Ο ζωγραφικός χαρακτήρας κάθε καλλιτέχνη είναι μοναδικός, όπως ο γραφικός χαρακτήρας ενός ανθρώπου. Επιπλέον, τα υλικά και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται αποκαλύπτουν τη χρονολογία παραγωγής. Οι ειδικοί χρησιμοποιούν σύγχρονες μεθόδους, όπως ακτινογραφίες, για να εξετάσουν την υλικότητα, τις στρώσεις των χρωμάτων και την παλαίωση. Ακόμη και όταν οι πλαστογράφοι προσπαθούν να «γεράσουν» τα έργα, αυτές οι τεχνικές μπορούν να ξεσκεπάσουν τις προσπάθειές τους.
Πώς να προστατευτείτε
Η αγορά έργων τέχνης χωρίς πιστοποιητικά γνησιότητας κρύβει σημαντικούς κινδύνους. Ορισμένοι, αν και γνωρίζουν ότι τα έργα που αγοράζουν μπορεί να είναι πλαστά, τα αποκτούν για λόγους επίδειξης, γεγονός που καθιστά την πράξη αυτή ακόμη πιο επιλήψιμη. Ο καθηγητής Τσακίρης προτρέπει τους συλλέκτες να εμπιστεύονται καθιερωμένες γκαλερί και αξιόπιστους φορείς και να αποφεύγουν αγορές από μη ελεγμένες πηγές.