Στην πρώτη του συνέντευξη σε ελληνικό Μέσο, ο εξ απορρήτων του Ρώσου Προέδρου, ο παντοδύναμος εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντιμίτρι Πεσκόφ, μιλά στο «Special Report» για τις προσδοκίες της Μόσχας από την Αθήνα, την προνομιακή σχέση της Μόσχας με την Άγκυρα, την προμήθεια πυραύλων S-400, τη σχέση της χώρας του με την Δύση, την ένταση στην Ουκρανία και την στάση της Ρωσίας στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Ακολουθεί μετάφραση αποσπασμάτων της συνέντευξης από τα Αγγλικά:
ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΡΩΣΙΑΣ
Ντιμίτρι Πεσκόφ
Ιστορικά έχουμε μία πολύ ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα, μεταξύ των λαών μας, πνευματικά και σε σχέση με την θρησκεία. Και κάθε φορά τρέφουμε μεγάλη ελπίδα για το μέλλον των διμερών μας σχέσεων και έχουμε ένα αρκετά καλό όγκο εμπορίου και οικονομικών σχέσεων, οι οποίες καλυτερεύουν.
-Τι βαθμό θα βάζατε στις Ελληνορωσικές σχέσεις από το 1 έως το 10;
Από το 1 έως το 10; Είναι λίγο προσωπικό, αλλά θα έλεγα γύρω στο 6, κυρίως επειδή πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά. Αλλά πρώτα πρέπει να σκεφτούμε το διμερές εμπόριο και την οικονομική συνεργασία επειδή είναι το καλύτερο «σύστημα ασφαλείας». Θα μας εξασφαλίσει από την δίνη της πολιτικής σκηνής. Ορισμένες φορές αντιμετωπίζουμε (το γεγονός) ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και έχουμε πολύ σοβαρά προβλήματα με αυτούς τους οργανισμούς.
-Με αυτά τα δεδομένα, υπάρχει χώρος για σημαντική βελτίωση και συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας;
Σίγουρα. Σίγουρα ναι. Προσπαθούμε και είμαστε έτοιμοι για μια περεταίρω ανάπτυξη της σχέσης με την Ελλάδα, όταν αυτή είναι έτοιμη να το κάνει. Ξέρετε, ο παλιός σας φίλος – η Τουρκία, παρότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ έχει πολύ ανεπτυγμένες σχέσεις πχ. στρατιωτικά και σε τεχνικό επίπεδο με τη χώρα μας. Σχεδιάζουμε διμερή έργα μαζί τους, επειδή είναι τόσο κυρίαρχοι ώστε να παίρνουν αποφάσεις παρά την συμμέτοχή τους στο ΝΑΤΟ επειδή αυτές αντιστοιχούν με τα συμφέροντά τους.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΡΩΣΙΑΣ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ
-Μπαίνω στον πειρασμό να σας ρωτήσω, τι βαθμό θα βάζατε στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, από το 1 έως το 10;
Λοιπόν, αν λάβουμε υπόψη μας τον όγκο του εμπορίου και της οικονομικής μας συνεργασίας θα έλεγα επτά.
-Οπότε επτά.
Ναι.
-Εμείς λοιπόν είμαστε στο έξι, μέχρι που θα μπορούσαμε να φτάσουμε πιστεύετε;
Θέλουμε να το πετύχουμε με τους Έλληνες, μας ενδιαφέρει. Υπάρχουν πάρα πολλές ρωσικές εταιρείες που είναι έτοιμες να επενδύσουν στην ελληνική οικονομία. Εμάς μας ενδιαφέρει να μπορούμε να υλοποιήσουμε τεράστια έργα, όπως κάνουμε και στην Τουρκία. Βέβαια δεν επιτρέπονται όλα τα είδη των επενδύσεων. Για παράδειγμα κατασκευάζουμε τον πυρηνικό σταθμό στο Ακούγιου στην Τουρκία, ωστόσο, δυστυχώς στην Ελλάδα η πυρηνική ενέργεια είναι απαγορευμένη από τη νομοθεσία.
Εκτιμούμε τον αποφασιστικό ρόλο του Τούρκου προέδρου κ. Ερντογάν. Είναι ο τύπος ανθρώπου που ο πρόεδρος Πούτιν εκτιμάει, επειδή όταν ο πρόεδρος Πούτιν λέει κάτι, το εννοεί και το κάνει. Αυτό είναι το σημαντικό.
-Ωστόσο έχετε ακόμα διαφορές ως χώρες ως προς την Ουκρανία, τη Συρία, σε πολλά θέματα.
Είναι αδύνατο να μην έχουμε, φυσικά. Είχαμε στη Συρία, υπήρχαν αρκετά έντονες στιγμές αντικρουόμενων συμφερόντων για αρκετά θέματα. Ωστόσο πάντοτε οι δύο πρόεδροι ήταν δυνατόν να συναντηθούν, να κάτσουν μαζί για 4, 5 ή 6 ώρες και δεν εμφανίζονταν στον Τύπο αν δεν είχαν βρει μια λύση. Το έκαναν κάθε φορά.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το τελευταίο που θα θέλαμε να δούμε στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο είναι να βρεθούμε κοντά σε μια σύρραξη. Ανησυχήσαμε πολύ τον Αύγουστο του 2020, όταν σχεδόν συγκρούστηκαν πολεμικά πλοία των δύο χωρών και θα επιθυμούσαμε να μην αναβιώσουν τέτοιες στιγμές στο μέλλον.
-Μπορεί η Ελλάδα να αναμένει πλήρη στήριξη σε μια τέτοια απευκταία περίπτωση;
Αυτό που θέλουμε είναι να στηρίξουμε τη λύση. Και θα θέλαμε οι δύο πλευρές να πορευτούν λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα. Η κάθε λύση είναι αμφίδρομη και χρειάζεται αμοιβαία θέληση για να φτάσεις σε αυτή.
-Οπότε μπορεί η Ελλάδα να στηρίζεται στη Ρωσία και να περιμένει πλήρη στήριξη ενάντια στην επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο;
(Η Τουρκία) επιμένει ότι η συνθήκη για το δίκαιο της θάλασσας και οι απαιτήσεις της Ελλάδας να κατοχυρώσει ένα διεθνώς αποδεκτό εύρος υφαλοκρηπίδας των κατοικημένων νησιών του Αιγαίου, και συγκεκριμένο εύρος ΑΟΖ, θα πλήξει καθοριστικά τα εθνικά τους συμφέροντα και θα τους στερήσει το δικαίωμά τους να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς πόρους της περιοχής. Οπότε εμείς ζητούμε και από τις δύο πλευρές ψυχραιμία και λογική κατά την επίλυση του προβλήματος.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΠΥΡΑΥΛΩΝ S-400 ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
-Τι συμφέρον είχατε στο να παρέχετε στην Τουρκία το πυραυλικό σύστημα S-400 παρά τις αμερικανικές κυρώσεις;
Γνωρίζουμε όλοι ότι η Αμερική αρέσκεται να παίζει το παιχνίδι των κυρώσεων, παρότι ποτέ δεν καταφέρνουν τους στόχους τους και δεν κατάφεραν ποτέ να αλλάξουν τη γνώμη καμίας χώρας υπό την απειλή των κυρώσεων. Η πολιτική η δική μας είναι να είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες με διάφορες χώρες και ειδικά με τους εταίρους μας, μας ενδιαφέρει πραγματικά αυτό. Αυτού του είδους η συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας δεν πρέπει να συνιστά απειλή για καμία άλλη χώρα και ειδικά για την Ελλάδα. Επειδή αυτό το σύστημα δεν είναι επιθετικό, αλλά αμυντικό. 100% αμυντικό.
-Σχεδιάζετε να τους προμηθεύσετε και με δεύτερη παρτίδα πυραύλων S-400;
Υπάρχει αμοιβαία κατανόηση με τους Τούρκους συνεταίρους μας και ελπίζω πως ναι. Έτσι ελπίζω. Ναι.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΗΠΑ
-Κύριε Πεσκόφ, η Μόσχα έχει εγείρει προβληματισμούς σχετικά με την ανανέωση της αμυντικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ. Τι είναι αυτό που σας ενοχλεί σε αυτήν τη συνεργασία;
Το πρόβλημα είναι πολύ απλό. Συγκεντρώνονται όλο και περισσότεροι στρατιώτες του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στο έδαφός σας. Μεταφέρονται εκατοντάδες, χιλιάδες μονάδες στρατιωτικού εξοπλισμού μέσω της Αλεξανδρούπολης και ούτω καθεξής. Ανοίγετε νέες εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ και την ίδια στιγμή το ΝΑΤΟ μας κατονομάζει ως εχθρό και το ΝΑΤΟ προετοιμάζει τον βασικό σκοπό της συμμαχίας που δεν είναι άλλος από το να αναχαιτίσει τη Ρωσία. Αυτό μας ανησυχεί, πρέπει να μας καταλάβετε.
-Ένας Έλληνας διπλωμάτης θα μπορούσε να πει ότι την ίδια ανησυχία που έχετε για την Αλεξανδρούπολη έχει και η Ελλάδα για το πυραυλικό σύστημα S-400. Πως θα απαντούσατε σε αυτό;
Το σύστημα S-400 είναι ένα αμυντικό σύστημα. Αυτά που μεταφέρονται μέσω Αλεξανδρούπολης δεν είναι αμυντικοί εξοπλισμοί. Έτσι θα απαντούσα.
-Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε ποτέ να γίνει εχθρική προς τη Ρωσία;
Όχι, ποτέ. Αλλά η Ελλάδα δεσμεύεται από τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το ΝΑΤΟ. Αυτό είναι το πρόβλημα με το ΝΑΤΟ για εμάς, επειδή το ΝΑΤΟ πλησιάζει τα σύνορά μας. Βλέπουμε μία εχθρική, όπως την καταλαβαίνουμε, επέκταση του ΝΑΤΟ στα σύνορά μας προς την Ουκρανία.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ
-Κύριε Πεσκόφ, πως αναμένετε να αντιδράσει η Ελλάδα στην περίπτωση που η ΕΕ επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία για την Ουκρανία;
Θα επαναλάβω ότι εμείς αντιμετωπίζουμε την Ελλάδα σαν συνέταιρο, σαν φιλική χώρα και θα θέλαμε να συνεχίσουμε να την αντιμετωπίζουμε ως φιλική χώρα.
-Οπότε περιμένετε να διαφοροποιηθεί η Ελλάδα από την ΕΕ;
Η Ελλάδα είναι κυρίαρχο κράτος και έχει το δικαίωμα να λαμβάνει κυρίαρχες αποφάσεις.
-Σχεδιάζει ο πρόεδρος Πούτιν ένα στρατιωτικό χτύπημα;
Όχι, το πρόβλημα είναι πολύ απλό. Η Ρωσία μετακινεί τις δυνάμεις της μέσα στην επικράτεια της και μπορούμε να μετακινούμε τις δυνάμεις μας προς οποιαδήποτε κατεύθυνση επιθυμούμε και εγγύτερα στις περιοχές που μπορεί να αποτελέσουν απειλή. Βλέπουμε πολεμικά αεροπλάνα των ΗΠΑ να προσγειώνονται στην Ουκρανία και αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό να πλησιάζει τα σύνορά μας.
-Είδατε όμως και τουρκικά drones;
Ναι, είδαμε και τουρκικά drones. Κάνουν επιθέσεις σε προβληματικές περιοχές μέσα στην Ουκρανία.
-Αυτό είναι εντάξει για εσάς;
Όχι, δεν είναι. Έχουμε ασκήσει κριτική στην Τουρκία για αυτό. Πιστεύουμε πως είναι πρόβλημα επειδή ωθεί το Κίεβο, ωθεί την ουκρανική κυβέρνηση να διαλέξει μια λύση ισχύς για το εσωτερικό τους ζήτημα στα νοτιανατολικά και αν ξεκινήσουν ξανά επιθέσεις κατά των δικών τους ανθρώπων, θα είναι μία ακόμη καταστροφή για την Ευρώπη.:
-Υπάρχει κόσμος στον οποίο ΗΠΑ και Ρωσία θα μπορούσαν να είναι σύμμαχοι και όχι αντίπαλοι;
Σύμφωνα με την παρούσα κατάσταση των διμερών μας σχέσεων, θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κάποιος κάτι ανάλογο.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ:
Γνωρίζετε τι ποσοστό των αναγκών της Ελλάδας για φυσικό αέριο καλύπτεται από τη Ρωσία; Κάτι παραπάνω από 40%. 4-0 και λίγο παραπάνω. Η Ρωσία είναι συνεπής σε όλες τις δεσμεύσεις της προς τους Έλληνες αγοραστές και αυτό θα συνεχίσει να κάνει. Μάλιστα έχουμε αυξήσει τις αποστολές μας στο πλαίσιο των ενεργών μακροπρόθεσμων συμφωνιών. Ξέρετε τι συνέβη με τους Αμερικάνους προμηθευτές; Έχουν μειώσει τα φορτία τους προς την Ελλάδα κατά 43% επειδή άρχισαν να στέλνουν αέριο στην Άπω Ανατολή και στη νοτιοανατολική περιοχή λόγω του ότι το φυσικό αέριο είναι λίγο πιο ακριβό εκεί.
-Η Ευρ. Ένωση βασίζεται στη Ρωσία, οπότε θα ήθελα να σας ρωτήσω…
Είναι μια αμοιβαία αλληλεξάρτηση, η οποία παρέχει σταθερότητα και προβλεψιμότητα. Αυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε στους Ευρωπαίους, αλλά οι Βρυξέλλες έχουν επιλέξει, χωρίς να γνωρίζω το γιατί, την αγορά άμεσης παράδοσης καθώς και τις αγορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ωστόσο οι ανανεώσιμες πηγές δεν είναι σταθερές. Τον ένα χρόνο έχει πολύ αέρα, τον άλλο δεν έχει και το κλίμα είναι απρόβλεπτο πλέον.
-Η τιμή του αερίου, όμως, έχει πλήξει πολύ τους Έλληνες. Προτίθεται η Μόσχα να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση;
Θα θέλατε να σας στείλουμε δωρεάν φυσικό αέριο;
-Όχι, αλλά πως μπορούμε να διασφαλίσουμε σταθερές τιμές σε ένα τόσο ασταθές περιβάλλον;
Είναι σταθερές οι τιμές.
-Οι τιμές έχουν εκτοξευθεί αυτό τον χειμώνα.
Στην αγοράς άμεσης παράδοσης. Οι τιμές στα πλαίσια ενεργών συμφωνιών, προκύπτουν από συγκεκριμένες φόρμουλες με βάση την τιμή πετρελαίου.
-Οπότε μπορείτε να κάνετε κάτι για να μειωθούν;
Εννοείτε έκπτωση;
-Ναι.
Όχι, γιατί αυτές είναι αμοιβαίες συμφωνίες.
-Οπότε θα συμβουλεύατε την Ελλάδα να προχωρήσει σε διμερή συμφωνία για το αέριο;
Είναι θέμα διμερούς συμφωνίας με την Gazprom. Υπογράφετε απλά ένα συμβόλαιο με την Gazprom το οποίο θα ισχύει για μια συγκεκριμένη περίοδο και αν η συμφωνία αυτή είναι μακροχρόνια θα συνεχίσετε να λαμβάνετε φυσικό αέριο με την προβλεπόμενη τιμή. Όχι με τιμές που μπορεί να πάνε από τα 500 δολάρια στα 1100 μέσα σε μια νύχτα, αυτό μπορεί έτσι να διορθωθεί.
ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΠΟΥΤΙΝ
Ο Πούτιν είναι ένας πολύ δυνατός άνδρας. Έχει ιδιαίτερες γνώσεις όταν μιλά για ένα θέμα. Γνωρίζει το θέμα από το Α έως το Ω. Γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να διαφωνήσεις μαζί του κάποιες φορές. Επίσης είναι αποφασιστικός και κρατά απολύτως το λόγο του. Οπότε όταν συμφωνήσει κάτι με κάποιον εταίρο, θα το κάνει 100%. Ακόμη και αν βρει εμπόδια, θα βρει τον τρόπο να ξεπεράσει. Και εκτιμά την ίδια αφοσιωμένη στάση σε όλες τις συμφωνίες που κάνει.
ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
-Πώς βλέπει ο Πρόεδρος (Πούτιν) και εσείς τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη;
Με μεγάλο σεβασμό. Και με μεγάλη ελπίδα. Και φυσικά κάθε φορά θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάθε Έλληνας πρωθυπουργός είναι φίλος μας και ότι επιθυμεί την βελτίωση των διμερών σχέσεων.