Στις 26 Σεπτεμβρίου ο Παύλος Μπακογιάννης έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες των τρομοκρατών της 17 Νοέμβρη. Θυμάμαι εκείνο το πρωινό του 1989 γιατί με τον Δημήτρη Καπράνο είμασταν στο στούντιο της Ελεύθερης Ραδιοφωνίας Πειραιά, στο Κανάλι1, έτοιμοι να κάνουμε αποφώνηση στην εκπομπή που κάθε πρωί ξεκινούσε στις 6.
Του Χάρη Παυλίδη
Σε 2 λεπτά θα ξεκινούσε το δελτίο των 8, κι εμείς είχαμε ένα τρίλεπτο να ετοιμαστούμε για τη συνέχεια. Συνήθως μέναμε στις θέσεις μας μια και το δελτίο έβγαινε στον αέρα από το παραπλήσιο στούντιο. Έτσι έγινε κι εκείνο το πρωινό.
Το δελτίο είχε τελειώσει, εμείς ετοιμάζαμε τα θέματα όταν αναβόσβησε η απευθείας γραμμή. Σήκωσε το ακουστικό του τηλεφώνου ο Δημήτρης και… Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκφραση του προσώπου του. «Πάμε αέρα» φώναξε στον ηχολήπτη και στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ακούστηκε ο Γιώργος Γκιώνης. Άκουγα στον «αέρα» ότι δολοφονήθηκε ο Παύλος Μπακογιάννης!
Πάγωσα! Ο Δημήτρης που τον γνώριζε προσωπικά πήρε πάνω του την εκπομπή, ενώ προσπαθούσα να συνειδητοποιήσω τι είχε συμβεί. Να καταλάβω πως είναι δυνατόν ο αγωνιστής της δημοκρατίας, ο ασυμβίβαστος δημοσιογράφος κατά της δικτατορίας, η φωνή της Deutsche Welle να πέφτει νεκρός εν καιρώ δημοκρατίας.
Πέρασαν από εκείνη την ημέρα 30 χρόνια. Για όλους εμάς απλώς πέρασαν τρεις δεκαετίες. Για τα παιδιά του, τον Κώστα και την Αλεξία, όπως και για τη σύζυγό του τη Ντόρα, είμαι βέβαιος ότι ο χρόνος σταμάτησε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1989.
Δεν γράφω αυτό το σημείωμα ώστε να επαναλάβω όλα αυτά που χρόνια ακούγονται και γράφονται για τον Παύλο Μπακογιάννη. Ότι ήταν αυτός που γεφύρωσε το χάσμα που χώριζε τη Δεξιά από την Αριστερά και αυτός που συνέβαλε καθοριστικά στο σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη. Ο οραματιστής που συνάντησε τον ρεαλιστή Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ώστε από κοινού να ενσαρκώσουν τον κεντρώο πραγματισμό που οδήγησε στον ελληνικό «ιστορικό συμβιβασμό».
Γράφω αυτό το σημείωμα γιατί διάβασα ότι ο κόσμος βγήκε στο δρόμο για έναν άλλον Παύλο και μπράβο τους. Αναφέρομαι στον Παύλο Φύσσα που δολοφονήθηκε πριν από 6 χρόνια και οι δολοφόνοι του ακόμα ταλαιπωρούν την οικογένεια του. Κυρίως προσβάλλουν την μνήμη του. Αυτός ο κόσμος είχε κάπου να πάει. Και πήγε στα γραφεία της Χρυσής Αυγής. Δεν έχει σημασία πόσοι πήγαν. Σημασία έχει ότι κάποιοι δεν ξέχασαν σε μια χώρα που η μνήμη ενίοτε είναι απούσα.
Δεν θυμάμαι όμως αντίστοιχες πορείες στη μνήμη του Παύλου Μπακογιάννη. Δεν θυμάμαι, ακόμη κι αν έγιναν, τον κόσμο να διαδηλώνει έξω από κάποια γιάφκα. Έστω μια πορεία που θα είχε αφετηρία την οδό Ομήρου και κατάληξη τον Κορυδαλλό, μια και οι αγροτικές φυλακές του Βόλου είναι μακριά. Πορείες για τον δολοφονηθέντα δεν είδα. Αντίθετα είδα τον Κουφοντίνα να κόβει βόλτες αδειούχος (επί ΣΥΡΙΖΑ) στο κέντρο της Αθήνας και κανείς να μην αντιδρά.
Δεν θα μου προκαλούσε καμία έκπληξη αν μερικοί από αυτούς τους απαθώς «αδιάφορους» συμμετέχουν σε πορείες για την καταστροφή του Αμαζονίου ή για τα δικαιώματα των δολοφόνων του Μπακογιάννη και των τρομοκρατών που δεν παίρνουν άδεια από τις φυλακές. Όπως δεν μου κάνει καμία εντύπωση το γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς που συγκινούνται για την μητέρα του Παύλου Φύσσα, δεν έδειξαν ανάλογα συναισθήματα για τη γυναίκα του Παύλου Μπακογιάννη. Τη Ντόρα Μπακογιάννη και τα παιδιά του.
Ακούγεται σκληρό αλλά κάποτε πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Η μνήμη δεν μπορεί να είναι επιλεκτική. Ο πόνος είναι κοινός και προφανώς δεν έχει χρώμα. Είναι σοκαριστικό για τη δημοκρατία και εξοργιστικό να βλέπεις να ράβουν τη δημοκρατία στα μέτρα τους εκείνοι που ξηλώνουν τις αρχές της. Να ξεχνούν τον Αξαρλιάν και να θυμούνται τον Γρηγορόπουλο. Να διοργανώνουν πορείες για τον Φύσσα αλλά να μην έχουν πάρει ποτέ πρωτοβουλία να διοργανώσουν μια μεγάλη πορεία κατά της τρομοκρατίας. Και να την καθιερώσουν όπως αυτή που γίνεται κάθε χρόνο στην Αμερικάνικη Πρεσβεία.
Τιμώ και σέβομαι τη μνήμη όλων όσοι δολοφονήθηκαν είτε από φασίστες είτε από εξτρεμιστές αριστερούς τρομοκράτες. Στη δική μου ηθική η δολοφονία δεν έχει ιδεολογικά ελαφρυντικά. Ο δολοφόνος είναι δολοφόνος. Είτε γιατί πυροβολεί στο όνομα των καταπιεσμένων είτε γιατί πυροβολεί στο όνομα των καταπιεστών. Και οι μεν και οι δε έχουν κοινό παρονομαστή το μίσος. Κι αν γράφω, με αφορμή τα 30 χρόνια απ’ τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη, είναι γιατί δεν έχουμε διδαχθεί τίποτα, με αποτέλεσμα το ταξικό μίσος και ο διχασμός να υποκρύπτεται πίσω ακόμη και σε πορείες μνήμης θυμάτων του διχασμού. Είτε το θύμα λέγεται Παύλος Μπακογιάννης είτε Παύλος Φύσσας.
Η απόφαση της νέας διοίκησης της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ να μετονομάσει τον σταθμό «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» σε «ΠΑΥΛΟΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ» αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής σ’ έναν αγωνιστή που έδωσε τόσα πολλά για την Ελλάδα και τη Δημοκρατία…
