Το τέλος μιας ολόκληρης εποχής για το ΠΑΣΟΚ σηματοδοτεί η χθεσινή αποχώρηση του Ανδρέα Λοβέρδου, καθώς τα παλιά και έμπειρα στελέχη συνεχίζουν να εγκαταλείπουν το κόμμα, για διαφορετικούς λόγους το καθένα, και να αναζητούν νέα πολιτική στέγη ή να αποσύρονται από τα κοινά. Σε ό,τι αφορά το στελεχιακό δυναμικό του, το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη έχει πλέον ελάχιστη σχέση με το ΠΑΣΟΚ των αρχών της δεκαετίας του 2010 που κυβέρνησε για τελευταία φορά και ακόμα μικρότερη με το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη.
Είναι αλήθεια ότι η διαφαινόμενη εκλογική εξαΰλωση του ΠΑΣΟΚ, που προκλήθηκε από την οργή των πολιτών για τα μνημόνια, προκάλεσε τη μαζική έξοδο πολλών στελεχών, κυρίως για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εκείνη την εποχή έδειχνε ότι ερχόταν για να γίνει η μία και μοναδική διάδοχη κατάσταση στον χώρο της Αριστεράς.
Τα ονόματα είναι δεκάδες: Λούκα Κατσέλη, Θεοδώρα Τζάκρη, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Βασίλης Οικονόμου, Παντελής Οικονόμου, Παναγιώτης Κουρουμπλής, Οδυσσέας Βουδούρης, Γιάννης Αμοιρίδης και άλλοι μετακινήθηκαν στα αριστερά είτε στον ΣΥΡΙΖΑ είτε στη ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη. Κάποιοι άλλοι, όπως η Αννα Διαμαντοπούλου και ο Γιώργος Φλωρίδης, ίδρυσαν δικούς τους πολιτικούς φορείς, ενώ στην πορεία πρώην βουλευτές και υπουργοί του ΠΑΣΟΚ όπως ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και η Αρια Αγάτσα εντάχθηκαν στη Νέα Δημοκρατία.
Πολλοί από αυτούς που έμειναν στο ΠΑΣΟΚ και μετά την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη δεν καταφέρνουν πλέον να κεφαλαιοποιήσουν την εμπειρία και την ιστορία τους στο κόμμα. Δεν είναι μόνο θέμα ηλικίας. Απλώς θεωρούνται πλέον απομεινάρια μιας άλλης εποχής: ένδοξης μεν, περασμένης δε. Αυτό ήταν και το ξεκάθαρο μήνυμα που έστειλαν οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου. Το ΠΑΣΟΚ επανέφερε τον πράσινο ήλιο, αλλά μέχρις εκεί. Οι παλιοί έπρεπε να κάνουν στην άκρη...
Ο Ανδρέας Λοβέρδος απέτυχε να εκλεγεί και δεν ήταν ο μόνος. Την ίδια τύχη είχε άλλο ένα ιστορικό στέλεχος του κόμματος, ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο οποίος πλέον έχει αναλάβει την οργάνωση του ΠΑΣΟΚ για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του φθινοπώρου. Ακριβώς το ίδιο μήνυμα με αυτό των ψηφοφόρων έστειλε και ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης όταν κλήθηκε να αποφασίσει ποια έδρα θα κρατήσει. Επέλεξε την έδρα στην Α΄ Θεσσαλονίκης και θυσίασε τον πολύπειρο Χάρη Καστανίδη για χάρη του φέρελπι Παύλου Χρηστίδη.
Ετσι, η σημερινή Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ είναι κάτι εντελώς καινούργιο, με ελάχιστες αναφορές στο παρελθόν του κόμματος που έχει κυβερνήσει περισσότερα από είκοσι χρόνια την Ελλάδα. Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου το ΠΑΣΟΚ εξέλεξε 32 βουλευτές. Οι 16 από αυτούς, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου του, κάνουν το ντεμπούτο τους στη Βουλή. Οι έξι από τους υπόλοιπους 16 εξελέγησαν για πρώτη φορά το 2019 και φέτος πέτυχαν την επανεκλογή τους, ενώ ο Αχμέτ Ιλχάν εξελέγη με το Ποτάμι το 2015 και προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ το 2017.
Στην πράξη, το ΠΑΣΟΚ έχει μόλις εννέα βουλευτές που κάθισαν στα έδρανα της Βουλής προτού μπει η χώρα στα μνημόνια. Η Νάντια Γιαννακοπούλου, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο Παύλος Γερουλάνος, ο Γιώργος Νικητιάδης, ο Μιχάλης Κατρίνης, ο Φραγκίσκος Παρασύρης και ο Πάρις Κουκουλόπουλος έγιναν για πρώτη φορά βουλευτές στις εκλογές του 2007 και του 2009.
Από την εποχή των κυβερνήσεων του Κώστα Σημίτη έχουν μείνει μόνο δύο βουλευτές. Ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος εξελέγη για πρώτη φορά το 1981, και η ξαφνικά επανεμφανισθείσα Μιλένα Αποστολάκη, η οποία έλειπε 11 χρόνια από το Κοινοβούλιο. Αυτή η Κοινοβουλευτική Ομάδα ελάχιστα θυμίζει το ΠΑΣΟΚ των παλαιότερων χρόνων και αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα του Νίκου Ανδρουλάκη.
