Για πρώτη φορά στα επίσημα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη-μέλη αναγνώρισαν ρητά την επίμονη διαφορά τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια μεταξύ των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου. Την εξέλιξη αυτή χαιρέτισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, μιλώντας στο Energy Transition Summit που πραγματοποιείται στην Αθήνα.
Όπως υπογράμμισε, πρόκειται για ένα κομβικό βήμα, καθώς για πρώτη φορά τίθεται επί τάπητος η ύπαρξη ενός «ενεργειακού παραπετάσματος» στην ευρωπαϊκή αγορά. Παράλληλα, για πρώτη φορά συγκροτείται φορέας που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε δομική βάση.
Ο κ. Παπασταύρου χαρακτήρισε την υφιστάμενη κατάσταση ως βαθιά άνιση και επιζήμια, επισημαίνοντας ότι:
«Έχουμε μερικές φορές αρνητικές τιμές στον Βορρά και εκρηκτικές τιμές στον Νότο. Αυτό συνιστά μια διαίρεση στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη που δεν μπορεί να συνεχιστεί. Επηρεάζει τα νοικοκυριά, την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών του Νότου και, κυρίως, απονομιμοποιεί το ευρωπαϊκό σχέδιο ενοποίησης, δίνοντας χώρο σε λαϊκιστικές φωνές που καταγγέλλουν αδυναμία της ΕΕ να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η αναγνώριση του προβλήματος αποτελεί το πρώτο βήμα για τη λύση του:
«Το να παραδεχτεί η ΕΕ την ύπαρξη μιας επίμονης και συστημικής απόκλισης στις τιμές είναι από μόνο του μια σημαντική παραδοχή και ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της επίλυσης».
Αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, ο Υπουργός σημείωσε πως υπάρχει ευρεία συναίνεση επί του στόχου, αλλά χρειάζεται ρεαλισμός και τεχνική επάρκεια στον σχεδιασμό:
«Να το κάνουμε με τρόπο που δεν θα προκαλέσει εκτίναξη των τιμών. Να μην επιτρέψουμε το ρωσικό φυσικό αέριο να εισέρχεται στην ΕΕ από την πίσω πόρτα, μέσω Τουρκίας. Και, τέλος, να διαμορφώσουμε το πλαίσιο με νομική σαφήνεια, ώστε να μην αντιμετωπίσουμε κύμα αμφισβητήσεων σε συμβάσεις και προμήθειες φυσικού αερίου σε όλη την ΕΕ».
Ο κ. Παπασταύρου έκανε επίσης ειδική αναφορά στη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας ως πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Επισήμανε τον ρόλο της χώρας στον "κάθετο διάδρομο" φυσικού αερίου, ένα στρατηγικό έργο που εγκαινιάστηκε πρόσφατα, και ενισχύει τη διασυνδεσιμότητα και την ασφάλεια εφοδιασμού των χωρών των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης.
Επιπλέον, προανήγγειλε την επίσκεψη του Υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Chris Wright, στην Αθήνα τον προσεχή Νοέμβριο, στο πλαίσιο της συνάντησης του P-TECC (Partnership for Transatlantic Energy and Climate Cooperation). Πρόκειται για μια πρωτοβουλία διατλαντικής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της πράσινης μετάβασης.
