Κυριακή απόγευμα, η οθόνη της τηλεόρασης μεταφέρει στο σπίτι τη μαγεία της στρογγυλής «θεάς» από το Euro και προσπαθώ να συγκεντρωθώ τα γράψω το σημερινό μου άρθρο αναζητώντας «έμπνευση» στην επικαιρότητα. Πάντα τα Σάββατα κι οι Κυριακές του καλοκαιριού είναι δύσκολα αναφορικά με τα σχόλια, τις τοποθετήσεις, τις προσεγγίσεις κι αναλύσεις της επόμενης ημέρας.
Αναζητώντας λοιπόν θέμα για την καθημερινή μας «συζήτηση», έπεσε το μάτι μου στην ποδοσφαιρική είδηση που ανέτρεψε μια ολόκληρη ποδοσφαιρική κουλτούρα πολλών δεκαετιών. Η UEFA «λέει» η είδηση, κατάργησε το εκτός έδρας γκολ κι οι νικητές θ’ αναδεικνύονται (όταν υπάρχει ισοπαλία στα γκολ) στην παράταση ή στα πέναλτι.
Ιδού λοιπόν τι θα γράψω. Αθλητικό άρθρο! Για να γυρίσω σ’ εκείνα τα χρόνια ενασχόλησης με τον αθλητισμό.
Μόλις διάβασα λοιπόν για την κατάργηση του εκτός έδρας γκολ, το μυαλό μου έτρεξε στην εποχή του «Γουέμπλεϊ». Ο Αντωνιάδης βάζει γκολ εκτός έδρας στο «Γκούντισον Πάρκ» με την Έβερτον (1-1) κι εν συνεχεία με το 0-0 στη Λεωφόρο ο Παναθηναϊκός προκρίνεται και φτάνει στους «4» του κυπέλου πρωταθλητριών! Αμέσως μετά, ο Καμάρας ξανακάνει το ίδιο στο Βελιγράδι, όπου οι «πράσινοι» χάνουν με 4-1. Με το εκτός έδρας γκολ και το 3-0 της Λεωφόρου ο Παναθηναϊκός φτάνει στον τελικό του πρωταθλητριών, που εξακολουθεί να είναι η σημαντικότερη επιτυχία του ελληνικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο.
Θυμάμαι κι άλλες εκατοντάδες αντίστοιχες περιπτώσεις. Τη Ρόμα, επί παραδείγματι να χάνει 4-1 στη Βαρκελώνη και στη Ρώμη με το γκολ του «δικού» μας Κώστα Μανωλά στο τέλος, να νικά 3-0 και να πετάει εκτός της Μπαρτσελόνα! Το εκτός έδρας γκολ μεγάλωσε γενιές ποδοσφαιροανθρώπων κι είχε αντικαταστήσει τη… δεκάρα, δηλαδή την νίκη με το στρίψιμο νομίσματος. Ένα τέτοιο κύπελλο είχε πάρει και στα ημέτερα ο Παναθηναϊκός στο Καραϊσκάκη, μετά το τελικό 1-1 με τον Ολυμπιακό (1969). Ήταν η τελευταία φορά που εφαρμόστηκε η… δεκάρα στα ελληνικά γήπεδα.
Το εκτός έδρας γκολ λοιπόν είχε αντικαταστήσει, και σωστά, την αδικία του «κορόνα –γράμματα». Μάλιστα, έδινε πλεονέκτημα στην ομάδα που έβαζε γκολ εκτός έδρας, αφού σε περίπτωση ίσων τερμάτων θα μετρούσε διπλό. Επιπλέον, έδινε κίνητρο στις φιλοξενούμενες ομάδες, ώστε να μην «ταμπουρώνονται» στο μισό γήπεδο αλλά να επιδιώκουν να βάλουν γκολ. Όμως δεν συνέβαινε συχνά.
Προσέξτε: Τα στατιστικά αναφέρουν ότι πριν εφαρμοστεί το εκτός έδρας γκολ, στις διοργανώσεις της ΟΥΕΦΑ (κύπελλο πρωταθλητριών, κύπελλο κυπελλούχων και κύπελλο ΟΥΕΦΑ) οι νίκες των φιλοξενουμένων ήταν σε ποσοστό 15%. Μετά την εφαρμογή του εκτός έδρας γκολ οι νίκες των φιλοξενουμένων διαμορφώθηκαν κοντά στο 31%.
Όμως, η αλήθεια είναι ότι παρ’ ότι σχεδόν 55 χρόνια έγινε κουλτούρα του ποδοσφαίρου το εκτός έδρας γκολ, ήταν λίγο άδικο. Αφενός επειδή ένα γκολ μετρούσε περισσότερο από ένα άλλο κι αφετέρου επειδή δεν ήταν πολύ τίμιο να προκρίνεται μια ομάδα που έβαλε συνολικά τόσα γκολ όσα κι η αντίπαλός της. Επιπλέον, ήταν λίγο παράλογο η μια ομάδα (στο πρώτο παιγνίδι) να έχει στη διάθεσή της 90′ για να πετύχει το «διπλό» γκολ και η άλλη (αυτή που φιλοξενείται στο δεύτερο παιγνίδι) να έχει 120!
Είναι και κάτι άλλο: Στις ευρωπαϊκές αλλά κι εγχώριες διοργανώσεις το «εκτός έδρας» γκολ, φόβιζε τον εκάστοτε γηπεδούχο και τον ανάγκαζε να παίζει συντηρητικά. Με χαμένο το ποδόσφαιρο. Πολλές φορές έχουμε ακούσει προπονητές και παίκτες να ισχυρίζονται ότι προτιμούν ως γηπεδούχοι ένα αποτέλεσμα 0-0 παρά να δεχθούν γκολ. Για να πάνε μετά εκτός έδρας και να ψάξουν το γκολ –πρόκριση.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι εδώ και καιρό ο κανονισμός της ΟΥΕΦΑ «φώναζε» ότι χρειάζεται βελτιωτικές κινήσεις. Πολύ περισσότερο από την εμπειρία της πανδημίας όπου ουσιαστικά οι έδρες καταργήθηκαν, όπως και τα διπλά παιγνίδια.
Η κατάργηση του «εκτός έδρας» γκολ φαίνεται δικαιότερη γι αυτή τη χρονική συγκυρία και την πρόοδο που έχει σημειώσει ο τρόπος που παίζεται το σύγχρονο ποδόσφαιρο. Μπορεί να μας ξενίζει αφού είχαμε μάθει αλλιώς, αλλά το ποδόσφαιρο δεν μπορούσε να πορεύεται με κανονισμούς που έχουν παλιώσει.
Νομίζω ότι η ΟΥΕΦΑ δημιουργεί περισσότερη δικαιοσύνη –μάλλον και προϋποθέσεις καλύτερου θεάματος- στις διοργανώσεις της. Δεν θα προκρίνεται μια ομάδα με ένα γκολ που είναι …πιο γκολ από κάποιο άλλο, ούτε θα προκρίνεται μια ομάδα με δυο ισοπαλίες και ίδια συνολικά γκολ!
Όλα όμως θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Πάντως, ο νέος κανονισμός θα συντελέσει (λογικά) για να βλέπουμε καλύτερο και θεαματικότερο παιγνίδι (ειδικά στα πρώτα παιγνίδια που δεν θα υπάρχει φόβος) ενώ πολλές προκρίσεις θα καταλήγουν στη διαδικασία των πέναλτι! Που είναι η χαρά όλων!
Να τονίσουμε ακόμη ότι οι αλλαγές είναι χαρά των τηλεοπτικών δικτύων (περισσότερες παρατάσεις και πέναλτι) αλλά δεν θα είναι για τους ποδοσφαιριστές που θα επιβαρύνονται περισσότερο. Ενώ μάλλον πρέπει να αποκλειστούν κι εκπλήξεις τύπου Παναθηναϊκού και «Γουέμπλεϊ».
