Οι πρώτοι παιδαγωγοί ενός παιδιού δεν είναι απλώς εκείνοι που το μαθαίνουν να ζωγραφίζει ή να προφέρει σωστά τις λέξεις, αλλά είναι οι άνθρωποι που το βοηθούν να σταθεί στον κόσμο.
Η πρώτη φορά που το παιδί αφήνει την οικογένεια και δοκιμάζει με τα δικά του βήματα να πορευτεί είναι και η πρώτη μεγάλη στιγμή της κοινωνικοποίησής του. Εκεί κρίνεται τι θα πιστέψει για τους άλλους ανθρώπους, αν αξίζει να εμπιστεύεται, αν νιώθει ότι το βλέπουν, αν μαθαίνει να συνυπάρχει.
Πόσες φορές δεν έχει δει κανείς ένα μικρό παιδί να κρατά σφιχτά το σακίδιό του στην πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο, περιμένοντας ένα βλέμμα κατανόησης για να αισθανθεί ασφαλές; Αυτή η πρώτη ανταπόκριση από τον παιδαγωγό, το χαμόγελο, η απλότητα που μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στο άγχος και στην εμπιστοσύνη.
Ο παιδαγωγός σε αυτά τα πρώτα χρόνια είναι κάτι πολύ περισσότερο από «εκπαιδευτικός». Είναι πρόσωπο αναφοράς, σταθερότητας και συνέπειας. Και αυτό το έργο είναι ακριβώς που χρειάζεται να στηριχθεί, όχι μόνο από τους γονείς, αλλά και από ολόκληρη την κοινωνία, γιατί η παιδαγωγική δεν είναι ιδιωτική υπόθεση, είναι δημόσιο αγαθό.
Είναι γεγονός, ότι η Πολιτεία έχει κάνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, με αναβαθμισμένες υποδομές, προγράμματα προσχολικής αγωγής και έμφαση στην εκπαίδευση του προσωπικού, δίνεται η βάση ώστε τα παιδιά να ξεκινούν τη ζωή τους σε περιβάλλοντα που εμπνέουν ασφάλεια και δημιουργικότητα. Αλλά ακόμη κι εκεί που το πλαίσιο υπάρχει, αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ο άνθρωπος.
Γιατί υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Παιδιά που νιώθουν αδιάφορα, που δεν ακούγονται, που μαθαίνουν ότι η αγάπη είναι «κανόνας» και όχι σχέση. Κι εκεί φαίνεται η σημασία της προσωπικής ευθύνης κάθε παιδαγωγού, γιατί το επάγγελμα αυτό απαιτεί χαρακτήρα, ψυχραιμία και συναίσθημα, όχι απλώς τυπική κατάρτιση.
Η κοινωνία μας οφείλει να εμπιστευτεί, αλλά και να απαιτήσει. Να εμπιστευτεί όσους προσφέρουν με συνέπεια και αγάπη, και να απαιτήσει ποιότητα, συνέπεια και κυρίως αξιολόγηση. Γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο σοβαρό από τα πρώτα χρόνια ενός παιδιού. Εκεί χτίζεται η προσωπικότητα, η εμπιστοσύνη, η ικανότητα να σταθείς σε έναν κόσμο που δεν είναι πάντα εύκολος.
Όσο επενδύουμε στους πρώτους παιδαγωγούς, ουσιαστικά επενδύουμε στο μέλλον. Και όταν η παιδεία ξεκινά με φροντίδα, υπευθυνότητα και πίστη στον άνθρωπο, τότε υπάρχει ελπίδα, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά για όλους μας.
