Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, σε έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμά του χθες Πέμπτη το βράδυ (σ.σ. 19:45 ώρα ανατολικής ακτής· 02:45 ώρα Ελλάδας), τόνισε πως τα σχόλια ειδικού εισαγγελέα για τη μνήμη του είναι λαθεμένα, ενώ αρνήθηκε πως διατήρησε εσκεμμένα διαβαθμισμένα έγγραφα στην κατοχή του.
Εμφανώς οργισμένος, ο Τζο Μπάιντεν διαβεβαίωσε τους Αμερικανούς πως δεν έχει προβλήματα μνήμης, αφού δημοσιοποιήθηκε πόρισμα του ειδικού εισαγγελέα Ρόμπερτ Χουρ για την υπόθεση των διαβαθμισμένων εγγράφων που συμπεριλαμβάνει πολιτικά εκρηκτικά σχόλια, τον παρουσιάζει ως ηλικιωμένο κύριο «με καλές προθέσεις» που όμως «έχει κακή μνήμη». Ο Ρόμπερτ Χουρ σημείωσε συγκεκριμένα πως οποιοδήποτε σώμα ενόρκων θα δυσκολευόταν να καταδικάσει τον Τζο Μπάιντεν, καθώς θα παρουσιαζόταν ως «συμπαθητικός ηλικιωμένος κύριος, με καλές προθέσεις αλλά κακή μνήμη». Ανέφερε ιδίως πως ο πρόεδρος, όταν κατέθεσε, φάνηκε να μη θυμάται ποιο διάστημα ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα, ή πότε πέθανε ο γιος του Μπο.
«Έχω καλές προθέσεις, είμαι ηλικιωμένος και ξέρω τι κάνω, που να πάρει. Δεν έχω προβλήματα μνήμης», αντέταξε ο αμερικανός πρόεδρος, 81 ετών, ο οποίος στάθηκε ιδίως στο ότι ο ειδικός εισαγγελέας Χουρ ανέφερε στο πόρισμα πως δεν θυμόταν πότε πέθανε ο γιος του Μπο. «Πώς τολμάει, διάβολε;» είπε.
«Άτοπα» σχόλια
Οι δικηγόροι του προέδρου αντέδρασαν έντονα, επικρίνοντας τα «άτοπα» σχόλια του ειδικού εισαγγελέα, τόνισαν γραπτώς πως «το πόρισμα αυτό χρησιμοποιεί πολύ προκατειλημμένο λεξιλόγιο για να περιγράψει κάτι που συμβαίνει συχνά σε μάρτυρες: δυσκολεύονται να θυμηθούν γεγονότα που έγιναν χρόνια πριν».
Πολιτικά, όμως, το κακό έγινε ήδη, κι οι Ρεπουμπλικάνοι αντίπαλοι του Τζο Μπάιντεν έσπευσαν να επωφεληθούν. «Όταν δεν είσαι διανοητικά ικανός να δικαστείς (...) ασφαλώς δεν είσαι διανοητικά ικανός να βρίσκεσαι στο Οβάλ Γραφείο» του Λευκού Οίκου, πέταξε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο Μάικ Τζόνσον.
«Κάποιος ηλικιωμένος με κακή μνήμη δεν θά’πρεπε να έχει στην κατοχή του τους κωδικούς για τα πυρηνικά όπλα» του αμερικανικού στρατού, πλειοδότησε ο Κέβιν Χερν, Ρεπουμπλικάνος βουλευτής που εκλέγεται στην Οκλαχόμα.
Μορφές της δεξιάς αξιώνουν ούτε λίγο ούτε πολύ να ενεργοποιηθεί η 25η τροπολογία του Συντάγματος, που επιτρέπει να απαλλάσσεται από τα καθήκοντά του ο πρόεδρος αν δεν είναι πλέον σε θέση να ασκήσει τα καθήκοντά του.
Η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, πιστή του κ. Τραμπ, επέμεινε: «αν ο Τζο Μπάιντεν δεν είναι διανοητικά ικανός να δικαστεί, σίγουρα δεν είναι διανοητικά ικανός να είναι πρόεδρος των ΗΠΑ».
«Κοιμήσης Τζο»
Όλα υποδεικνύουν πως ο κ. Μπάιντεν οδεύει να αναμετρηθεί ξανά την 5η Νοεμβρίου με τον προκάτοχό του Ντόναλντ Τραμπ, που εδώ και χρόνια αναφέρεται σ’ αυτόν με το παρατσούκλι «ο κοιμήσης Τζο» κι αρέσκεται σε προεκλογικές εμφανίσεις του να παρουσιάζει τον νυν πρόεδρο ως αποπροσανατολισμένο, αν όχι ξεμωραμένο.
Οι ψηφοφόροι μοιάζουν να ανησυχούν πολύ λιγότερο για την ηλικία του Ρεπουμπλικάνου, μολονότι ούτε αυτός είναι ακριβώς νέος κι είχε επίσης στιγμές εντυπωσιακής σύγχυσης κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
Ωστόσο αυτές προκαλούν λιγότερο κρότο από τις ασυνάρτητες, ενίοτε εντελώς ακατανόητες δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν. Για παράδειγμα, το περασμένο σαββατοκύριακο αναφέρθηκε σε συζήτηση που είχε σε σύνοδο της G7 το 2021 με τον... πρώην πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν, ο οποίος απεβίωσε το 1996.
Υποτροπίασε προχθές Τετάρτη, λέγοντας αυτή τη φορά πως μίλησε, στην ίδια διεθνή σύνοδο, με τον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ, ο οποίος απεβίωσε το 2017.
Καθεμιά από αυτές τις γκάφες αναζωπυρώνει τη συζήτηση για την ηλικία και τη διανοητική κατάσταση του προέδρου των ΗΠΑ.
Ο γιατρός του, σε πολύ λεπτομερειακή γνωμάτευση που είχε δημοσιοποιηθεί πριν από έναν χρόνο, χαρακτήριζε την υγεία του Τζο Μπάιντεν «καλή».
Super Bowl
Όμως ο Αμερικανός πρόεδρος, ολοένα περισσότερο, δείχνει την ηλικία του: το βάδισμά του μοιάζει άκαμπτο, το βλέμμα του ενίοτε θολό, σχεδόν συστηματικά χρησιμοποιεί τη μικρότερη σκάλα για να επιβιβάζεται ή να αποβιβάζεται από το αεροσκάφος του.
Κατά πρόσφατη δημοσκόπηση που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο NBC, το 76% των ψηφοφόρων δήλωσε ανήσυχο για το εάν και κατά πόσον ο Τζο Μπάιντεν είναι σωματικά και διανοητικά σε θέση να φέρει σε πέρας δεύτερη θητεία· μόλις το 48% εξέφρασε την ίδια ανησυχία για τον 77χρονο Ντόναλντ Τραμπ.
Η μείωση των επαφών του Αμερικανού προέδρου με τα ΜΜΕ ενισχύει, τουλάχιστον σύμφωνα με τους επικριτές του, την υπόθεση πως το περιβάλλον του προσπαθεί να τον προστατεύσει, τον βάζει εσκεμμένα στο περιθώριο.
Ο Τζο Μπάιντεν απέφυγε φέτος να παραχωρήσει τηλεοπτική συνέντευξη επ’ ευκαιρία του Super Bowl, του τελικού του πρωταθλήματος του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Παραδοσιακά, ο αμερικανός πρόεδρος πριν από αυτό το ματς, που έχει τεράστια θεαματικότητα, απαντά σε μερικές ερωτήσεις, όχι σπάνια αναμιγνύοντας πολιτική και αθλητικά.
Ο Δημοκρατικός δεν έχει παραχωρήσει τελευταία συνεντεύξεις μεγάλης διάρκειας, έχει συμμετάσχει σε λιγοστές πραγματικές συνεντεύξεις Τύπου και περιορίζεται σε πολύ σύντομες επαφές με δημοσιογράφους.
