Οι ανασκαφικές και αναστηλωτικές εργασίες στη νήσο Δεσποτικό πραγματοποιήθηκαν και φέτος, παρά τις δύσκολες συνθήκες και τα μέτρα που επέβαλε η πανδημία, πληροφορεί ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.
Σε ό,τι αφορά την ανασκαφή, οι έρευνες επικεντρώθηκαν στην περιοχή νότια του τεμένους, όπου το 2020 είχε εντοπιστεί ορθογώνια δεξαμενή, σε πολύ μικρή απόσταση δυτικά της μάντρας του βοσκού. Διαπιστώθηκε πως αυτή η δεξαμενή αποτελούσε τμήμα ενός οργανωμένου και εκτενούς συστήματος συλλογής και επεξεργασίας υδάτων, τονίζει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση.
Πλην της δεξαμενής -η κύρια περίοδος χρήσης της οποίας τοποθετείται στην αρχαϊκή και κλασική περίοδο – συνεχίστηκαν οι εργασίες στο Ανατολικό Συγκρότημα, όπου δόθηκε έμφαση στη διερεύνηση ενός ανοικτού χώρου με πλακόστρωτο δάπεδο. Νότια αυτού, σημειώνει το ΥΠΠΟΑ, αποκαλύφθηκε ένας νέος χώρος με πλακόστρωτο που απέδωσε πλήθος γραπτής κεραμεικής κυρίως του 6ου αιώνα π.Χ. (σκύφοι, λύχνοι, λεκάνες κ.α.). Τέλος, η έρευνα επεκτάθηκε στο ανατολικότερο τμήμα της θέσης, όπου είχε αποκαλυφθεί το 2019 τμήμα ενός ισχυρού αναλήμματος. Αποκαλύφθηκε ένας ακόμη τοίχος, μήκους σχεδόν 14 μ., για την κατασκευή του οποίου έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαϊκά αρχιτεκτονικά μέλη, όπως μαρμάρινη βάση αναθηματικού κίονα, αλλά και δύο τμήματα κάτω άκρων μαρμάρινων κούρων.
Λόγω της περιορισμένης διάρκειας της ανασκαφής και της εκτεταμένης έρευνας των δεξαμενών, η ανασκαφή δε συνεχίστηκε φέτος στη νησίδα Τσιμηντήρι, όπου πέρυσι εντοπίστηκαν μεγάλου μεγέθους κτιριακά συγκροτήματα. Η συστηματική ανασκαφή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου Γιάννου Κουράγιου και είχε διάρκεια 5 εβδομάδων (2/6-2/7/2021). Πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τις αρχαιολόγους Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου (επικ. καθηγ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων) και Ίλια Νταϊφά (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)και τη συμμετοχή Αμερικανών φοιτητών του κολλεγίου College Year in Athens(CYA), αλλά και προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Επίσης, μετά από αρκετούς μήνες επίπονης και επισταμένης εργασίας, ολοκληρώθηκαν φέτος οι εργασίες αναστήλωσης στον αρχαϊκό ναό και το εστιατόριο του Ιερού του Απόλλωνα. Ήδη από τον Οκτώβριο του 2020, μετά την απομάκρυνση της σκαλωσιάς, είναι πλέον κατανοητή η τρίτη διάσταση του μνημείου που δεσπόζει στον χώρο. Συγκεκριμένα, φέτος έγιναν οι εξής εργασίες: συμπλήρωση στο προστώο του ναού της αρχικής φάσης του στυλοβάτη, προσαρμογή παραστάδων των θυρών του ναού, συμπλήρωση του δυτικού τοίχου των δωματίων του ναού, τελικές επεξεργασίες των προσόψεων των δωματίων του ναού. Οι εργασίες πραγματοποιηθήκαν υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Γ. Ορεστίδη και τους μαρμαροτεχνίτες Β. Χατζή, Λ. Ιωάννου, Μ. Αρμάο, Γ. Κοντονικολάου, Γ. Σκαρή, Γ. Παλαμάρη. Πλέον -προσθέτει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ- το λατρευτικό συγκρότημα του ιερού αποτελεί ένα ηχηρό τοπόσημο για το νησιωτικό σύμπλεγμα Δεσποτικού-Τσιμηντηρίου-Αντιπάρου, ορατό από όλες τις κατευθύνσεις, αποδεικνύοντας πόσο αρμονικά μπορεί να αφομοιωθεί ένα αναστηλωμένο αρχαίο μνημείο σε έναν αρχαιολογικό χώρο. Έπειτα από τις απαραίτητες εγκρίσεις από το ΚΑΣ, οι αναστηλωτικές εργασίες θα συνεχιστούν τον προσεχή Οκτώβριο με την αναστήλωση του λατρευτικού κτιρίου Δ, το οποίο αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα του αρχιτεκτονικού συνόλου του τειχισμένου λατρευτικού περιβόλου. Επίσης, θα πραγματοποιηθούν άμεσα σωστικά μέτρα συντήρησης και στερέωσης των δεξαμενών.
Η πραγματοποίηση των εργασιών ήταν και φέτος δυνατή χάρη στις ευγενικές χορηγίες των: ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ (Θανάσης & Μαρίνα Μαρτίνου), Ίδρυμα Π&Α Κανελλοπούλου, Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, Δήμος Αντιπάρου, Σύλλογος «Φίλοι της Πάρου», College Year Athens, Lamda Development, Μάριον Στασινοπούλου και άλλων ιδιωτών φίλων της ανασκαφής.
