«Ομπρέλα προστασίας» για έως και εννέα μήνες προτίθεται να ανοίξει η κυβέρνηση στους δανειολήπτες που επλήγησαν από την υγειονομική κρίση, επιδοτώντας με ποσά από 400 ευρώ μέχρι και 600 ευρώ τον μήνα τις δόσεις των δανείων τους, τα οποία φέρουν ως εγγύηση την πρώτη κατοικία.
Σύμφωνα με τις βασικές παραμέτρους του σχεδίου της κυβέρνησης, που τελεί υπό διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, στόχος του είναι να καλύψει:
- Τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι έλαβαν το αμέσως προηγούμενο διάστημα την κρατική ενίσχυση των 800 ευρώ.
- Τους ελεύθερους επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα, που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα και ήταν, επίσης, δικαιούχοι οικονομικής αρωγής, στο πλαίσιο των μέτρων, τα οποία ελήφθησαν ελέω κορονοϊού.
- Τους μακροχρόνια ανέργους.
- Τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα για τρεις ή περισσότερους μήνες, σε μία προσπάθεια να διευκολύνουν τους ενοικιαστές τους που υπέστησαν το lockdown.
«Τα δάνεια των κορονοϊόπληκτων, που συνδέονται με την πρώτη κατοικία, υπολογίζονται σε 330.000 και είναι ύψους 20 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 250.000 εμπίπτουν στην κατηγορία εξυπηρετούμενα – σε ρύθμιση, ενώ τα υπόλοιπα 80.000 είναι στο… κόκκινο», σχολιάζουν στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής πηγές με γνώση των σχετικών διαβουλεύσεων, εκτιμώντας πως η «μπίλια θα κάτσει» σε μία περίμετρο δικαιούχων περί τις 250.000-300.000. Και προσθέτουν: «Σε κάθε περίπτωση, το μεταβατικό αυτό στάδιο θα αφορά αποκλειστικά σε εκείνους που έχουν “χτυπηθεί” από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Κατ’ αρχάς, εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολουμένους, πρέπει να περιλαμβάνονται στη λίστα των πληττόμενων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ), όπως αυτή έχει ανακοινωθεί -και επικαιροποιηθεί- από το υπουργείο Οικονομικών. Οι δε εργαζόμενοι, για να μπορέσουν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα, θα πρέπει να είχε ανασταλεί η σύμβαση εργασίας τους και, παράλληλα, να είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού».
Εκτός προγράμματος
Στον αντίποδα, εκτός προγράμματος αναμένεται να βρεθούν τόσο οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα και οι συνταξιούχοι όσο και οι δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη, παλαιού, αλλά και… νέου.
Πιο αναλυτικά, εκτίμηση των τραπεζών, την οποία -ως φαίνεται- συμμερίζονται και οι θεσμοί, είναι πως οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι δεν είδαν μειώσεις στα εισοδήματά τους το διάστημα της υγειονομικής κρίσης, γεγονός που τους καθιστά αυτομάτως μη επιλέξιμους για το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Στην περίπτωση του Ν. 3869/2010, αίτηση υπαγωγής στο νέο πλαίσιο θα μπορούν να υποβάλουν μόνον οι οφειλέτες που περιμένουν την εκδίκαση της υπόθεσής τους. Απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, είναι να έχουν προηγουμένως παραιτηθεί από το δικόγραφο και να έχουν σπεύσει στην τράπεζα για ρύθμιση. Υπολογίζεται ότι από τις περίπου 60.000 εκκρεμείς υποθέσεις, το 60% αφορά και σε προστασία της πρώτης κατοικίας, με τη δικάσιμο να έχει οριστεί μέχρι και το 2032. Στο πλαίσιο αυτό, άλλωστε, η κυβέρνηση, όπως αποκαλύπτεται και στην Εκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας, που δημοσίευσε η Κομισιόν, στο πλαίσιο της έκτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της χώρας, μελετά, μεταξύ άλλων:
- Τον επαναπρογραμματισμό σε πιο κοντινή ημερομηνία όσων υποθέσεων έχουν δικάσιμο μετά την 1η Ιανουαρίου του 2021.
- Την αντικατάσταση της ακροαματικής διαδικασίας στα δικαστήρια, με συζήτηση στα επιμελητήρια, βάσει των εγγράφων που έχουν προσκομισθεί και έγγραφες μαρτυρικές καταθέσεις.
- Την επικύρωση από το δικαστήριο του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίο έχει συμφωνηθεί από άνω το 50% των πιστωτών.
Στον αντίποδα, εκείνοι που έχουν λάβει οριστική απόφαση είναι υποχρεωμένοι να παραιτηθούν του δικαιώματος αναζήτησης της συνεισφοράς του Δημοσίου.
Οσον αφορά στον Ν. 4605/2019, οι δανειολήπτες ήδη τυγχάνουν κρατικής επιδότησης, η οποία ενδέχεται να φτάνει έως και το 50% επί της δόσης. «Παράλληλα, υπάρχει και η δυνατότητα διαγραφής οφειλών», σπεύδουν να επισημάνουν οι παραπάνω πηγές, επικαλούμενες την πρόσφατη τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, βάσει της οποίας μέχρι στιγμής έχει εγκριθεί επιδότηση, μέχρι τη συνολική εξόφληση των δόσεων αποπληρωμής των δανείων, που ρυθμίστηκαν, ύψους 20,4 εκατ. ευρώ, ενώ έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλών σε δάνεια, ύψους 9,8 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως, με βάση τα επικαιροποιημένα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), από τις αρχές Ιουλίου 2017, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή η επίμαχη πλατφόρμα, έως και τα τέλη Μαΐου 2020, είχαν υποβληθεί από τους πολίτες και είχαν διαβιβαστεί σε τράπεζες και servicers 4.308 αιτήσεις. Εξ αυτών, οι 2.082 έλαβαν πρόταση ρύθμισης από τον χρηματοπιστωτικό φορέα, ενώ εκκρεμεί η επεξεργασία των υπολοίπων, με προθεσμία τον ένα μήνα. Το «πράσινο φως» στις επίμαχες αναδιαρθρώσεις έδωσαν περί τους 1.254 δανειολήπτες, με την κρατική επιδότηση να έχει ήδη εγκριθεί για τους 1.200 από αυτούς.
Επιβράβευση και για τους «πράσινους» πιστωτές
Με επιδότηση, η οποία θα ξεκινά από το 90% για το πρώτο τρίμηνο, για να πέσει στο 80% και το 70% αντίστοιχα έως και τον Μάρτιο του 2021, σχεδιάζει η κυβέρνηση να επιβραβεύσει τους δανειολήπτες, οι οποίοι παρέμειναν συνεπείς καθ’ όλη τη διάρκεια της οικονομικής, αλλά και της υγειονομικής κρίσης. Οπως, άλλωστε, έχει δηλώσει πολλάκις ο κ. Σταϊκούρας, η Ν.Δ. είναι η πρώτη κυβέρνηση που αποφάσισε να βάλει στο… κάδρο και τους «πράσινους» πιστωτές, αποκαθιστώντας τρόπον τινά την αδικία εκ μέρους τους όλα τα προηγούμενα έτη.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το ποσό της μηνιαίας δόσης, που θα καλύπτει το κράτος, δεν μπορεί να ξεπερνά τα 600 ευρώ. Ετσι, στην περίπτωση που ένας δανειολήπτης καταβάλλει μηνιαίως περί τα 700 ευρώ, τότε για διάστημα έως και εννέα μήνες θα πληρώνει τουλάχιστον 100 ευρώ.
Οσον αφορά στα δάνεια, τα οποία παρουσίαζαν στα τέλη Φεβρουαρίου καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, η κυβέρνηση φέρεται να εξετάζει κλιμακωτή επιδότηση, η οποία θα κυμαίνεται από 80%, 70% και 60% τα αντίστοιχα τρίμηνα, με τη μηνιαία συνεισφορά του Δημοσίου να μην ξεπερνά τα 500 ευρώ.
Τέλος, το ποσοστό της επιδότησης για τις οφειλές, οι οποίες έχουν καταγγελθεί από τράπεζες και servicers, αυτό θα διαμορφώνεται από 70% έως και 50% το τελευταίο τρίμηνο του 2021, με… ταβάνι τα 400 ευρώ/μηνιαίως. «Εάν, τελικά, το μέτρο καλύψει το εννεάμηνο ή συντομότερο χρονικό διάστημα θα εξαρτηθεί από την περίμετρο των δικαιούχων, τα διαθέσιμα κονδύλια κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση, οι δικαιούχοι θα ξέρουν προκαταβολικά τα ποσά, που θα λάβουν, για το σύνολο της χρονικής περιόδου, που θα επιδοτηθούν», σημειώνουν αρμόδιες πηγές. Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, πάντως, το οικονομικό επιτελείο έχει -προς το παρόν τουλάχιστον- στη διάθεσή του περί τα 500 εκατ. ευρώ, που αποτελούν πόρους από το τρέχον ΕΣΠΑ (2014-2020).
ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΑ, ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Μία σειρά από προϋποθέσεις, που σχετίζονται τόσο με την αξία της κύριας κατοικίας και το οικογενειακό εισόδημα όσο και με την περιουσία, πρέπει να πληρούν οι δανειολήπτες που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες και, άρα, δικαιούνται – σε πρώτη φάση- να ενταχθούν στο νέο πλαίσιο προστασίας.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το σχέδιο, που έχει τεθεί προς διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, προβλέπει τα εξής:
Α. Για δάνεια, που εξυπηρετούνται κανονικά ή παρουσίαζαν καθυστέρηση μέχρι 90 ημέρες στα τέλη Φεβρουαρίου:
- Η αξία της κύριας κατοικίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.
- Το οικογενειακό εισόδημα κατά το τελευταίο έτος να μην ξεπερνά τις 24.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 18.000 ευρώ για τον σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τρία στον αριθμό.
- Οι καταθέσεις να έχουν συνολική αξία έως και 50.000 ευρώ.
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Β. Για δάνεια, που στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών:
- Η αξία της κύριας κατοικίας πέφτει στις 250.000 ευρώ.
- Το οικογενειακό εισόδημα μειώνεται στις 17.000 ευρώ και προσαυξάνεται κατά 13.000 ευρώ για τον σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος.
- Οι συνολικές καταθέσεις δεν υπερβαίνουν τις 30.000 ευρώ.
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου δεν ξεπερνά τις 250.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Γ. Για δάνεια, που ήταν στις 29/2 σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών και καταγγελμένα από τράπεζες ή servicers:
- Η αξία της κύριας κατοικίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
- Το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τις 12.500 ευρώ + 8.500 ευρώ για τον σύζυγο και + 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος.
- Οι καταθέσεις να είναι έως 15.000 ευρώ.
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου να μην υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή.
› Αξίζει να αναφερθεί πως το επίμαχο πρόγραμμα-γέφυρα διαδέχεται ένα πλαίσιο, τα κριτήρια υπαγωγής στο οποίο ήταν τα εξής:
- Αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας στις 250.000 ευρώ για όλες τις κατηγορίες δανείων (στεγαστικά, επισκευαστικά ή καταναλωτικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες, όλα με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία).
- Υψος συνολικής οφειλής στις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή.
- Συνολική αξία σε καταθέσεις, χρηματοπιστωτικά προϊόντα ή πολύτιμα μέταλλα, αξίας έως 15.000 ευρώ.
- Εισοδηματικά κριτήρια με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%, ήτοι 7.337 ευρώ για τον άγαμο, 12.412 ευρώ για το ζευγάρι και έως 24.232 ευρώ για ζευγάρι με τέσσερα παιδιά.
Η διαδικασία συμμετοχής μέσα από 7 ερωταπαντήσεις
Απαντήσεις σε επτά ερωτήματα, αναφορικά με τη διαδικασία συμμετοχής στο πρόγραμμα-γέφυρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας, επιχειρεί να δώσει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής.
Μολονότι το επίμαχο σχέδιο συνεχίζει να τελεί υπό την αίρεση των θεσμών, οι οποίοι εκφράζουν φόβους για επανάληψη ενός μοντέλου… Κατσέλη, ο τρόπος εκδήλωσης ενδιαφέροντος από πλευράς των δανειοληπτών για τη λήψη της κρατικής επιδότησης, ωστόσο, είναι μάλλον συμφωνημένος.
1 Πώς θα γίνεται η υποβολή της αίτησης;
Με τους κωδικούς του TAXISnet οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν την αίτησή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) και θα είναι ενσωματωμένη στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ, http://www.keyd.gov.gr/).
2 Πότε θα αρχίσει η πλατφόρμα να δέχεται τις αιτήσεις;
Πρόθεση της κυβέρνησης ήταν η υποβολή των αιτήσεων να εκκινήσει την 1η Ιουλίου, με διάρκεια έως και τα τέλη Αυγούστου. Κατόπιν σχετικών ενστάσεων των θεσμών, ωστόσο, φέρεται να «κλείδωσε» ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής η 31η Ιουλίου, με στόχο να ακολουθήσει εντός του επόμενου μήνα η διαδικασία της αξιολόγησης. Σημειώνεται πως τραπεζικά στελέχη εκφράζουν την αμφιβολία τους για το κατά πόσο θα λειτουργήσει η όλη διαδικασία εν μέσω Αυγούστου, ο οποίος θεωρείται ως ο κατεξοχήν μήνας της… καλοκαιρινής αναπαύσεως.
3 Πότε θα ξεκινήσει να «τρέχει» η δόση, με το ποσοστό της κρατικής επιδότησης;
Οι πρώτες εκτιμήσεις συντείνουν στο γεγονός ότι από τον Σεπτέμβριο θα μπορέσουν να πιστωθούν τα πρώτα χρήματα στους ενήμερους δικαιούχους δανειολήπτες. Οσον αφορά στους «κόκκινους», για αυτούς θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος, καθώς ναι μεν θα δύνανται να υποβάλουν την αίτησή τους μαζί με τους συνεπείς, θα πρέπει, ωστόσο, στη συνέχεια να μπουν σε καθεστώς ρύθμισης, προκειμένου να μπορέσουν να λάβουν την κρατική ενίσχυση για τη δόση του δανείου τους. Το συγκεκριμένο ζήτημα ανέδειξε στην πρόσφατη Εκθεσή της και η Κομισιόν, χαρακτηρίζοντας ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή ενός δανειολήπτη στο νέο σχήμα να αναδιαρθρώνεται πρώτα το δάνειό του, σε συμφωνία με την τράπεζα.
4 Τι ισχύει στην περίπτωση ύπαρξης άνω του ενός συγκυρίων επί της κύριας κατοικίας;
Με βάση τον σχεδιασμό της κυβέρνησης, σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων συγκυρίων επί της κύριας κατοικίας αρκεί να υποβληθεί αίτηση από έναν εξ αυτών.
5 Μπορεί ένα φυσικό πρόσωπο να υποβάλει πάνω από μία αιτήσεις;
Οχι, απαγορεύεται η υποβολή δεύτερης αίτησης από το ίδιο φυσικό πρόσωπο.
6 Τι θα γίνει με εκείνους που δέχθηκαν να αναστείλουν από τρεις έως και έξι μήνες την πληρωμή των δόσεων, που τους πρότειναν οι τράπεζες, ως μέτρο στήριξης ενάντια στην υγειονομική κρίση;
Οσοι συνεχίσουν με την αναστολή θα εξαιρούνται από το κυβερνητικό πρόγραμμα. «Εστω ότι ένα νοικοκυριό, που έχει στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας και πλήττεται λόγω της πανδημίας, ζήτησε και έλαβε την αναστολή για διάστημα από τρεις έως και έξι μήνες, ανάλογα με την τράπεζα. Σε περίπτωση, λοιπόν, που η κυβέρνηση, όπως, άλλωστε, έχει δεσμευθεί, θέσει σε λειτουργία το νέο πλαίσιο από τις αρχές Ιουλίου, τότε -εάν και εφόσον είναι δικαιούχος- δεν έχει νόημα να συνεχίσει να λαμβάνει την αναστολή», εξηγούν στον «Ε.Τ.» της Κυριακής τραπεζικές πηγές. Οπως, άλλωστε, έχουν πολλάκις υπογραμμίσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η περίοδος αναστολής των δόσεων είναι έντοκη, γεγονός που σημαίνει ότι οι τόκοι, που αναλογούν σε αυτή, θα προστεθούν στο ανεξόφλητο κεφάλαιο της οφειλής. Παράλληλα, η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου παραμένει αμετάβλητη. Επομένως, οι δανειολήπτες θα παρατηρήσουν αύξηση στο καταβλητέο ποσό για τις δόσεις που θα καταβάλουν μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής και μέχρι την εξόφληση του δανείου.
7 Η υπαγωγή στο νέο καθεστώς σηματοδοτεί αυτομάτως και προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς;
Οχι. Μπορεί καμία τράπεζα να μην προχωρήσει τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμούς) κατά ενός δανείου, μεγάλο μέρος του οποίου θα είναι εξασφαλισμένο από το κράτος, δεν είναι, όμως, απαγορευτικό. Για τους θεσμούς, άλλωστε, είναι άλλο η πτωχευτική διαδικασία και άλλο τυχόν προγράμματα επιδότησης, που μία κυβέρνηση αποφασίζει να δώσει, στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής, που έχει πιο μόνιμο χαρακτήρα ή λόγω έκτακτων συνθηκών, όπως ο κορονοϊός. Αξίζει να αναφερθεί πως η Κομισιόν κάνει λόγο για παύση των πλειστηριασμών το α’ τρίμηνο του 2020, αφού από τους 5.968, που είχαν αναγγελθεί, διενεργήθηκαν 3.296. Αναφορικά με τις αναβολές και τους πλειστηριασμούς, που κατέληξαν άγονοι, τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2019 δείχνουν ότι στο 28% των περιπτώσεων ο πλειστηριασμός αναβλήθηκε, διότι υπήρξε πληρωμή της οφειλής ή συμφωνία ρύθμισης με την τράπεζα. Περαιτέρω, στο 37% των περιπτώσεων αναβολής, αυτή σχετιζόταν με νομικά θέματα, ενώ το 22% με εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη. Τέλος, περίπου το 10% όσων απέβησαν άκαρποι οφείλεται στη διαφωνία μεταξύ οφειλέτη και πιστωτή για την τιμή εκκίνησης.
Πηγή: Ελευθερος Τύπος
