Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους κυριότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, χάρη στις ομορφιές της χώρας μας, την πολιτιστική κληρονομιά, τον ζεστό καιρό, τους φιλόξενους κατοίκους και βέβαια τα νησιά. Στόχος, ωστόσο, είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και πέρα από τους θερινούς μήνες.
Η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, μιλάει στο «Μανιφέστο» για το πως θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο, για το πως θα διατηρηθεί η ισορροπία ανάμεσα στα τουριστικά έσοδα και τις αυξήσεις, αλλά και για το πως θα αυξηθεί η μέση τουριστική δαπάνη ανά ταξιδιώτη.
Παράλληλα αναλύει τα σχέδια του υπουργείου για την αντιμετώπιση του υπερτουρισμού σε κάποιες περιοχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και αποκαλύπτει ποιες είναι οι αγορές-στόχοι για τα επόμενα χρόνια.
Τα τουριστικά έσοδα αυξάνονται πιο γρήγορα από τις αφίξεις. Πώς θα διατηρηθεί αυτή η ισορροπία;
Πράγματι, με βάση τα έως σήμερα διαθέσιμα στοιχεία για το 2025, καταγράφηκε στο πρώτο οκτάμηνο αύξηση 12% στις εισπράξεις σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, έναντι αύξησης κατά περίπου 4% στην ταξιδιωτική κίνηση.
Συνεχίζουμε εφαρμόζοντας τον στρατηγικό μας σχεδιασμό με κεντρικό στόχο την ποιοτική ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, που θα ενισχύσει και το οικονομικό του αποτύπωμα, καθώς και τη διάχυση του οφέλους από τον τουρισμό σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας. Θα συμβάλει, ταυτόχρονα, στην αύξηση της ανταποδοτικότητας του τουρισμού για τις τοπικές κοινωνίες.
Για τον σκοπό αυτό, δίνουμε έμφαση στην ουσιαστική διαφοροποίηση της τουριστικής προσφοράς.
Προωθούμε, λοιπόν, ειδικές μορφές τουρισμού όπως, μεταξύ άλλων, ο θαλάσσιος και καταδυτικός τουρισμός, ο χειμερινός και ο ορεινός τουρισμός, ο τουρισμός υγείας και ευεξίας, ο αγροτουρισμός, ο γαστρονομικός τουρισμός και οινοτουρισμός.
Με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούμε έργα που υποστηρίζουν τις δραστηριότητες αυτές, όπως η αναβάθμιση υποδομών σε τουριστικούς λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, καταδυτικά αξιοθέατα και εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού. Υλοποιούμε επιπλέον και ένα σημαντικό έργο για την προώθηση του αγροτουρισμού, της γαστρονομίας και του οινοτουρισμού.
Ταυτόχρονα, επενδύουμε σε καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία με στόχο την προώθηση μιας ακόμα πιο ελκυστικής εικόνας της Ελλάδας ως προορισμού, την καλύτερη εξυπηρέτηση και πληροφόρηση των ταξιδιωτών, και τη σύνδεση του τουρισμού με το πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας μας. Προχωρούμε επίσης στον ολικό επανασχεδιασμό της επίσημης ταξιδιωτικής πύλης, του visitgreece.gr, για μία ολοκληρωμένη προβολή του συνόλου της τουριστικής προσφοράς.
Ενθαρρύνουμε ταυτόχρονα επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας υποδομές φιλοξενίας και ειδικές τουριστικές υποδομές που θα αναβαθμίσουν συνολικά το τουριστικό προϊόν.
Με στόχο την αναβάθμιση των υπηρεσιών μας, δίνουμε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην αναβάθμιση της ποιότητας της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας. Βελτιώνουμε το πλαίσιο λειτουργίας των σχολών τουριστικών σπουδών, ενώ υλοποιούμε και προγράμματα επανειδίκευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων των εργαζομένων στον τουρισμό σε διάφορες ειδικότητες.
Επιδίωξή μας είναι η δημιουργία υψηλότερης αξίας για τους προορισμούς και τις επιχειρήσεις, και μια αυθεντική και ποιοτική εμπειρία για τους ταξιδιώτες, με μακροπρόθεσμο όφελος για τις τοπικές κοινωνίες και βεβαίως με σεβασμό στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
Πώς θα αυξηθεί η μέση τουριστική δαπάνη ανά επισκέπτη, που φαίνεται να μειώνεται;
Η σταθερή ενίσχυση του οικονομικού οφέλους από τον τουρισμό είναι ασφαλώς ένας βασικός ποσοτικός στόχος. Το 2025 ο ελληνικός τουρισμός συνεχίζει να σημειώνει ιστορικά υψηλές επιδόσεις, ιδίως ως προς τα έσοδα. Έως και τον Αύγουστο καταγράφηκε πολύ σημαντική αύξηση στις ταξιδιωτικές εισπράξεις καθώς και αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 7% περίπου, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Για εμάς στο υπουργείο Τουρισμού επιτυχία είναι να διασφαλίσουμε έναν τουρισμό βιώσιμο και ανθεκτικό, να προσφέρουμε σταθερά υπηρεσίες υψηλού επίπεδου και ένα ανταγωνιστικό προϊόν υψηλής προστιθέμενης αξίας. Με τις πρωτοβουλίες που σας περιέγραψα προηγουμένως, επιδιώκουμε βεβαίως και να απευθυνθούμε και σε δυνητικούς επισκέπτες υψηλού προφίλ τόσο από τις παραδοσιακές αγορές της Ευρώπης, όσο και από νέες και αναδυόμενες αγορές.
Με τους τρόπους αυτούς, πιστεύουμε ότι θα επιτευχθεί η σταθερή αύξηση στα άμεσα έσοδα από την ταξιδιωτική κίνηση, αλλά και στα πολλαπλασιαστικά οφέλη του τουρισμού, δηλαδή η διάχυση του οφέλους σε άλλους τομείς της οικονομίας.
Τι κάνετε για να επεκταθεί η τουριστική περίοδος πέρα από το καλοκαίρι; Και πώς μπορεί να παραταθεί η μέση διάρκεια παραμονής των τουριστών;
Ήδη βλέπουμε να παγιώνεται μία τάση επέκτασης της τουριστικής δραστηριότητας στους μήνες εκτός αιχμής, που δείχνει ότι η στρατηγική μας για τον τουρισμό αποδίδει καρπούς.
Τη φετινή χρονιά, σε επίπεδο επικράτειας, είχαμε περαιτέρω αύξηση στην ταξιδιωτική κίνηση στο διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο σε σχέση με το 2024 – την έως σήμερα χρονιά. Για τον Σεπτέμβριο, επίσης, καταγράφεται νέα αύξηση στην αεροπορική κίνηση.
H διαφοροποίηση και ο εμπλουτισμός της τουριστικής προσφοράς, με έμφαση στις ειδικές μορφές τουρισμού, είναι κεντρικός στόχος της πολιτικής μας, καθώς μπορεί να συμβάλει στη χωρική και χρονική διάχυση της τουριστικής δραστηριότητας. Δηλαδή σε μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου και σε περισσότερους προορισμούς σε όλη τη χώρα. Θα συμβάλει βεβαίως και στην προσέλκυση ταξιδιωτών με διαφορετικές προτιμήσεις καθώς και δημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως και επισκεπτών από νέες αγορές, που ταξιδεύουν και εκτός των θερινών μηνών και για μεγαλύτερη διάρκεια.
Σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και η διαχείριση του τουρισμού σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ανάγκη για ένα σύγχρονο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, με την προώθηση νέων εμπειριών και επιλογών για τους ταξιδιώτες, ήδη γίνεται συνείδηση, και υπάρχουν πάρα πολλά εξαιρετικά παραδείγματα και πρωτοβουλίες σε όλη τη χώρα.
Για να υποστηρίξουμε αυτή τη μετάβαση, η στρατηγική μας περιλαμβάνει λοιπόν και την προώθηση ενός νέου προτύπου διαχείρισης και προώθησης των προορισμών μας, μέσω της σύστασης Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών (DMΜOs) ανά την επικράτεια. Ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης στον τουρισμό που προωθεί τη συνεργασία μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης, τοπικής αυτοδιοίκηση, φορέων και του ιδιωτικού τομέα που μπορεί να συμβάλει καίρια στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου για κάθε προορισμό.
Ποιες νέες αγορές-στόχους επιδιώκετε;
Το άνοιγμα σε νέες και αναδυόμενες αγορές και σε νέα κοινά με διαφορετικές ταξιδιωτικές προτιμήσεις μπορεί να έχει, όπως σας περιέγραψα, κομβικό ρόλο στην αύξηση του οφέλους από τον τουρισμό αλλά και στην επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας στον χώρο και τον χρόνο. Συνεχίζουμε, κατ’ αρχάς, να εργαζόμαστε για την ενίσχυση της θέσης μας στην αγορά της Βόρειας Αμερικής, και ήδη από τις ΗΠΑ έχουμε, ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια, σημαντική αύξηση της ταξιδιωτικής κίνησης, της αεροπορικής συνδεσιμότητας με νέες απευθείας πτήσεις και κυρίως των εισπράξεων.
Δίνουμε ταυτόχρονα έμφαση σε άλλες αγορές με ισχυρή δυναμική, όπως της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Ασίας, με αγορές-στόχους όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Νότια Κορέα, η Ινδία και η Ιαπωνία.
Παράλληλα, βεβαίως, δίνουμε έμφαση στην προώθηση λιγότερο γνωστών προορισμών και ειδικών μορφών τουρισμού στις ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Γαλλία.
Πώς θα αντιμετωπιστεί ο υπερτουρισμός και η πίεση στους προορισμούς;
Στη χώρα μας το ζήτημα των αυξημένων τουριστικών ροών και της μεγάλης συγκέντρωσης επισκεπτών είναι σημειακό, δηλαδή εντοπίζεται σε ορισμένους προορισμούς και σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ήδη εφαρμόζονται μέτρα και κίνητρα με γνώμονα την άμβλυνση της πίεσης στους προορισμούς, αλλά και την ανταποδοτικότητα για τις τοπικές κοινωνίες. Μέτρα όπως το τέλος κρουαζιέρας, το οποίο είναι υψηλότερο για ορισμένους προορισμούς τη θερινή περίοδο αιχμής και χαμηλότερο για άλλους προορισμούς και κατά τους μήνες εκτός αιχμής. Ταυτόχρονα εφαρμόζεται σημαντικά χαμηλότερο Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση για διαμονή σε καταλύματα από τον Νοέμβριο έως το Μάρτιο ως επιπλέον κίνητρο για να ενισχύσουμε και την ταξιδιωτική κίνηση σε αυτό το διάστημα. Θα σας αναφέρω επίσης και το μέτρο αναστολής νέων εγγραφών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε κεντρικές συνοικίες της Αθήνας, το οποίο θα ισχύσει και το 2026.
Παράλληλα με τα μέτρα αυτά βεβαίως, μέσω της προώθησης του πολιτιστικού αποθέματος της Ελλάδας και ξεχωριστών εμπειριών εκτός των μηνών αιχμής, μπορούμε να πετύχουμε την ανάδειξη προορισμών σε όλη την επικράτεια και τη διάχυση των τουριστικών ροών σε μεγαλύτερο μέρος της χώρας και σε μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου. Είναι ένα βασικό στοίχημα για έναν τουρισμό πιο ισορροπημένο, βιώσιμο, και πιο ωφέλιμο για τις τοπικές κοινωνίες στους προορισμούς.
