Περί τα ξημερώματα, οι ορμώμενοι από το Τομπρούκ Λίβυοι παραστρατιωτικοί έφθασαν στην Ελλάδα. Η αποστολή τους ήταν απόρρητη. Εχοντας ορκιστεί πίστη μέχρι τέλους στον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, ήταν πλέον έτοιμοι να εκτελέσουν τις εντολές και να πραγματοποιήσουν σαμποτάζ σε βάρος υποδομών του ελληνικού λιμένα. Η μυστική συμφωνία Πούτιν – Χαφτάρ ξεκινά να εφαρμόζεται. Πότε συνέβη αυτό; Εως τώρα, ποτέ! Ωστόσο, σύμφωνα με το «Foreign Policy», είναι πιθανό να συμβεί εντός του 2025.
Στις 2 Ιανουαρίου, στο εγνωσμένου κύρους αμερικανικό περιοδικό δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο «Οκτώ σιγοβράζουσες απειλές που δεν πρέπει να αγνοήσετε το 2025». Οι εκτιμήσεις/εικασίες/εικοτολογίες επιχειρούν να προβλέψουν εξελίξεις σε μερικές από τις (μάλλον) σημαντικότερες παγκόσμιες υποθέσεις. Η πιθανότητα αμερικανικών στρατιωτικών πληγμάτων εναντίον των καρτέλ του Μεξικό, η εκ νέου αποσταθεροποίηση των Φιλιππίνων από τους ισλαμιστές, ένα πυραυλικό χτύπημα της Βόρειας στη Νότια Κορέα, η αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας από τη Ρωσία και η κατάκτηση ολόκληρης της Υεμένης από τους αντάρτες Χούθι είναι μερικές εξ αυτών.
Η Ελλάς εμπίπτει στη θεματική που περιγράφεται ως «Ενας εύλογα αμφισβητήσιμος ρωσικός πόλεμος κατά της Ευρώπης». Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι οι υβριδικές επιχειρήσεις της Μόσχας εναντίον κρατών-μελών της ΕΕ μπορεί να αυξηθούν σημαντικά προκειμένου να πειστούν οι ευρωπαϊκές χώρες και «να τραβήξουν την πρίζα από τη βοήθεια προς την Ουκρανία». Στο πλαίσιο αυτό, αναλύονται μια σειρά σεναρίων.
Η Ρωσία καραδοκεί
«Ο κατάλογος των στόχων θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη Γαλλία, όπου η πολιτική αστάθεια είναι ιδιαίτερα έντονη, το Βέλγιο… ή τη Ρουμανία, όπου οι ακυρωμένες εκλογές –λόγω υποτιθέμενης ρωσικής ανάμειξης– έχουν θέσει τη χώρα σε αχαρτογράφητα νερά και απειλούν την πολιτική σταθερότητα», αναφέρεται, ενώ σημειώνεται ότι για να πετύχει τους στόχους της, εκτός από δικούς της η Μόσχα πρέπει να χρησιμοποιήσει και ξένους πράκτορες.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον συνακόλουθο πόλεμο, οι υβριδικές επιχειρήσεις της Μόσχας εναντίον ευρωπαϊκών στόχων έχουν αυξηθεί έχοντας στο επίκεντρο «υποδομές και οντότητες» και συνδέονται με την αρωγή του Κίεβου στον πόλεμο. Φυσικά, δεν λείπουν οι ρωσικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και διασποράς ψευδών ειδήσεων μέσω Διαδικτύου.
Σε Αθήνα και Βρυξέλλες δεν περίμεναν να τους κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου αυτοί που δυσκολεύονται να δείξουν στον χάρτη με το χέρι πού βρίσκεται η Ευρώπη. Η καταστροφή υποβρυχίων καλωδίων στη Βαλτική Θάλασσα τον περασμένο Νοέμβριο, μόλις δύο έτη μετά τη δολιοφθορά στον αγωγό Nord Stream στην ίδια θαλάσσια περιοχή, συνιστά μια διαρκή υπόμνηση προς την ΕΕ για τη δύσκολη, πολλαπλή και πολυεπίπεδη γεωπολιτική πραγματικότητα που οφείλει να αντιμετωπίσει.
Την 21η Μαΐου 2024, το Συμβούλιο της ΕΕ άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη ομάδων ταχείας αντίδρασης σε υβριδικές ενέργειες, με σκοπό την προετοιμασία «έναντι υβριδικών απειλών και εκστρατειών» και την αντιμετώπισή τους. Οι ομάδες ταχείας αντίδρασης, σύμφωνα με το ανακοινωθέν, «θα αποτελέσουν σημαντική νέα δυνατότητα της ΕΕ ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει νέες και αναδυόμενες απειλές».
Αποτελεσματικότητα
Πέραν της ευρωπαϊκής πτυχής, σε εθνικό επίπεδο, οι αρμόδιες υπηρεσίες πληροφοριών και ασφαλείας μελετούν τις απειλές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα (αλλά και παραδείγματα από κρίσεις που αντιμετώπισαν άλλες χώρες) και καταρτίζουν τρόπους αποτροπής τους.
Στην ετήσια Εκθεση Προτεραιοτήτων και Τομέων Δράσης της ΕΥΠ για την περίοδο Σεπτέμβριος 2023 – Αύγουστος 2024, γίνεται ιδιαίτερη μνεία στο ζήτημα των υποδομών. «Οι επιθέσεις που σημειώθηκαν κατά κρίσιμων υποδομών και δικτύων σε τρίτες χώρες σήμαναν συναγερμό́ και σε σχέση με την ανάγκη προστασίας αντίστοιχων, ή και άλλου είδους, δικών μας δομών», υπογραμμίζεται, ενώ τονίζεται το θέμα των κυβερνοεπιθέσεων που αντιμετώπισε η χώρα και τα «θετικά αποτελέσματα» από την αντιμετώπισή τους. Υπό το πρίσμα αυτό, οι δολιοφθορές που υπέστη ο υποθαλάσσιος αγωγός στην Αίγινα (Φεβρουάριος 2024) δημιούργησε προβληματισμό, δεδομένου ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη. Πάντως, σε πλείστες περιπτώσεις, προβοκάτσιες ή απειλές σε κρίσιμες εθνικές υποδομές (π.χ., λιμένας Αλεξανδρούπολης) αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς και άνευ δημοσιότητος.
Ωστόσο, ανεξαρτήτως σεναρίων, αναλύσεων και γενικόλογων προσεγγίσεων, η Ελλάς διαθέτει τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση των υβριδικών αλλά και των αμιγώς στρατιωτικών απειλών. Και όλα αυτά, προτού έννοιες όπως ασφάλεια, ισχύς, εργαλειοποίηση, παραβίαση, σύνορα κ.λπ. εκτιμηθούν δεόντως (before it was cool) από τους εταίρους στην ΕΕ και τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Σε έναν μήνα συμπληρώνονται πέντε έτη από την αποτυχημένη απόπειρα της Τουρκίας να παραβιάσει τα ελληνικά σύνορα, αποσταθεροποιώντας την κυβέρνηση και γεμίζοντας Ελλάδα και Ευρώπη με παράνομους μετανάστες.