Ο Λένιν ήταν χαρισματικός ηγέτης για την εποχή του. Είχε μια εξαιρετική ικανότητα να συναρπάζει τους οπαδούς του. Αντιθέτως ο Στάλιν, ο οποίος συγκέντρωσε δύναμη που ποτέ δεν κατείχε ο Λένιν, δεν υπήρξε χαρισματικός ηγέτης. Ήταν απόμακρος, μονήρης, μιλούσε ελάχιστα και προκαλούσε φόβο. Κανείς δεν τολμούσε να διαφωνήσει μαζί του, απόδειξη αυτού οι εκτελέσεις των αντιφρονούντων, οι διώξεις των εβραίων, ο αφανισμός των ουκρανών, ακόμα και αυτοκτονία της δεύτερης συζύγου του που δεν άντεξε τις κρίσεις οργής του.
του Χάρη Παυλίδη
Ο Στάλιν σκαρφάλωσε αθόρυβα στην ηγεσία υπό την ανοχή ιστορικών ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπως ο Καμένεφ, ο Ζινόβιεφ και ο Μπουχάριν, οι οποίοι προφανώς τον υποτίμησαν. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον ίδιο τρόπο αναρριχήθηκε στα υψηλόβαθμα κλιμάκια της εξουσίας. Διορίστηκε από τον Μπόρις Γέλτσιν επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών το 1998 και, ένα χρόνο αργότερα, πρωθυπουργός. Μετά την παραίτηση Γέλτσιν, ο Πούτιν διορίστηκε πρωθυπουργός, μια θέση που κατέχει από το 2000, με εξαίρεση την τετραετία Μεντβέντεντ (2008-2012), όπου και πάλι ο Πούτιν ήταν ουσιαστικά ο πρωθυπουργός.
Όπως κανείς δεν φανταζόταν τον Στάλιν ως διάδοχο του Λένιν, έτσι κανείς δεν φανταζόταν την εξέλιξη ενός πρώην πράκτορα στην Ανατολική Γερμανία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Πούτιν εντυπωσίασε τον Γέλτσιν και έγινε απαραίτητος ώστε να τον διορίσει επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών. Και αυτός του το ανταπέδωσε με τον καλύτερο τρόπο. Εκείνη την περίοδο, ο εισαγγελέας Γιούρι Σκουράτοφ ερευνούσε τη διαφθορά υψηλόβαθμων στελεχών του Κρεμλίνου, κάτι πολύ άσχημο για τον Γέλτσιν. Ο Πούτιν τον κινηματογράφησε σε σεξουαλικό όργιο με πολλές ιερόδουλες, αναγκάζοντας του να παραιτηθεί.
Είναι προφανές ότι ο Στάλιν είχε μπει από νωρίς στο μυαλό του Πούτιν, αφού αντέγραψε τις μεθόδους του με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο. Ο Πούτιν, όπως και ο Στάλιν, είναι ψυχρός, μεθοδικός και κυνικός. Όποιος δεν υπακούσει «εξαφανίζεται» και όποιος τον εμποδίζει εξοντώνεται με κάθε μέσο. Βίοι παράλληλοι, που εκτός από την ομοιότητα των χαρακτήρων, και ο ένας και ο άλλος μοιράζονται το ίδιο αυτοκρατορικό όραμα για τη Ρωσία και την περιφρόνηση για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες.
Ο Στάλιν είχε τοποθετήσει κυβερνήσεις-μαριονέτες στην Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία, την Ουγγαρία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και δεν δίστασε να όταν κάποιες από αυτές δεν ήταν υπάκουες να εκτελεί τους επικεφαλής τους. Όπως ο Ρούντολφ Σλάνσκι, ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχίας, ο οποίος συνελήφθη και εκτελέστηκε το 1952 σε μια παρωδία δίκη.
Ο Πούτιν ακολούθησε τα βήματά του. Παρακολούθησε την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στην πρώην Ανατολική Γερμανία, κάτι που βίωσε ως ταπείνωση. Όταν έφτασε στο Κρεμλίνο, βομβάρδισε το Γκρόζνι και συνέτριψε την αντίσταση της Τσετσενίας, στη συνέχεια έστειλε τα στρατεύματά του στη Γεωργία το 2008 και, έξι χρόνια αργότερα, προσάρτησε την Κριμαία και έθεσε υπό έλεγχο το Ντονμπάς.
Όπως ο Στάλιν, ο Πούτιν εμπνέει τον τρόμο. Όποιος τολμήσει να τον αμφισβητήσει, κυρίως δημοσιογράφοι, μπορεί να τιμωρηθεί με δεκαπέντε χρόνια φυλάκιση. Ο Στάλιν είχε επίσης εμμονή με τον έλεγχο του Τύπου και έγραφε προσωπικά τα editorial για την «Pravda». Η δεσποτική άσκηση διοίκησης, η εξάλειψη των αντιπάλων, ο έλεγχος των μυστικών υπηρεσιών και του Στρατού και η λογοκρισία των ΜΜΕ είναι χαρακτηριστικά που μοιράζονται και οι δύο. Αλλά και δυσπιστία, μακιαβελισμός και ψυχρότητα που συνδυάζονται με εξαιρετικό ένστικτο παραμονής στην εξουσία.
