Του άρεσε του κ. Τσίπρα η εξυπνάδα που είπε στη Βουλή και την επανέλαβε και στην ομιλία του στην Κ.Ε. του κόμματός του: «Στα ρηχά των Πρεσπών ήταν με χλαμύδες, αλλά στα βαθιά του Αιγαίου είναι με πιτζάμες». Το λέει και το ξαναλέει χωρίς να καταλαβαίνει πως πρόκειται για επιχείρημα εναντίον του: Καταδεικνύει ότι προτίμησε για πάνω από δύο χρόνια να ασχολείται με τα «ρηχά των Πρεσπών», την ώρα που στο Αιγαίο κορυφώνονταν οι προκλήσεις, με αναρίθμητα περιστατικά και εντός των χωρικών μας υδάτων. Αλλά ο ίδιος μιλούσε για σκύλους που γαυγίζουν και μας καλούσε να… μην δίνουμε μεγάλη σημασία!
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη*
Αλήθεια, τι νούμερο πιτζάμες φορούσε ο κ. Τσίπρας όταν, τον Φεβρουάριο του 2016, οι Τούρκοι δεν του επέτρεψαν να προσγειωθεί για ανεφοδιασμό στη Ρόδο, όταν οι φρεγάτες τους έφταναν στο Κάβο Ντ’ Όρο, όταν εμβόλιζαν πλοίο του Λιμενικού, όταν εκτελούσαν πραγματικά πυρά εντός των χωρικών μας υδάτων, όταν παραβιαζόταν συνεχώς η κυπριακή ΑΟΖ, αλλά εκείνος κατέφευγε στην δικαιολογία ότι ο γείτονας βρίσκεται σε αστάθεια;
Η κρίση του 2017
Τον Ιούλιο του 2017, λίγες μέρες μετά την αποτυχημένη διάσκεψη για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά, η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρούσε στο πρόγραμμα γεωτρήσεων στην ΑΟΖ της. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 12ης Ιουλίου, το πλωτό γεωτρύπανο «West Capella» της Total – ENI έφτανε στο τεμάχιο 11 της κυπριακής ΑΟΖ, στο κοίτασμα «Ονησιφόρος» και ήδη είχε τεθεί σε ισχύ η Navtex της Λευκωσίας για δέσμευση της περιοχής για τρεις μήνες, σε ακτίνα πέντε ναυτικών μιλίων από το γεωτρύπανο.
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα είχε προγραμματίσει άσκηση του πολεμικού της ναυτικού εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ είχε δεσμεύσει και περιοχές του FIR Λευκωσίας. Ήδη, δύο φρεγάτες του πολεμικού ναυτικού της Γαλλίας, είχαν αποσπαστεί από την Ειρηνευτική Δύναμη του Λιβάνου και είχαν ελλιμενιστεί στο λιμάνι Λάρνακας, ενώ διακριτική (όπως είχε αναφερθεί) παρουσία υπήρχε και από τις ΗΠΑ και την Ελλάδα.
Στις 13 Ιουλίου, το τουρκικό γενικό επιτελείο ανακοίνωνε πως δύο πλοία και ένα υποβρύχιο του τουρκικού πολεμικού ναυτικού είχαν σταλεί για να παρακολουθήσουν την δραστηριότητα του γαλλικού πλωτού γεωτρυπάνου, στα ανοικτά της Κύπρου, στην ανατολική Μεσόγειο. Και ο Τσαβούσογλου δήλωνε ότι η Άγκυρα ετοιμάζεται να προχωρήσει σε αντίποινα για τις «μονομερείς κινήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς».
«Η φρεγάτα εκπληρώνει το καθήκον της στην ανατολική Μεσόγειο παρακολουθώντας το West Capella… το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να πραγματοποιήσει δραστηριότητες γεώτρησης», αναφερόταν σε ανακοίνωση του τουρκικού στρατού.
Νωρίτερα, στις 10 Ιουλίου, ο Ερντογάν, μιλώντας στο πετρελαϊκό συνέδριο World Petroleum Congress, που διεξαγόταν στην Κωνσταντινούπολη, απείλησε τα στελέχη των εταιριών πως όσοι συμμετέχουν σε πρότζεκτ με τους Ελληνοκυπρίους μπορεί να χάσουν τη φιλία της Τουρκίας!
Στις 15 Ιουλίου, η τουρκική φρεγάτα Gökçeada (Ίμβρος) έπλεε προς την Πάφο και παρά τις προειδοποιήσεις της ελληνοκυπριακής ακτοφυλακής, τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πως η φρεγάτα έχει πλησιάσει αρκετά την πλατφόρμα «West Capella».
Παράλληλα, η Άγκυρα έστελνε στο οικόπεδο 6 το σεισμογραφικό σκάφος Barbaros.
Αρχικά, το σεισμογραφικό είχε βάλει ρότα για το Αιγαίο με κατεύθυνση την θάλασσα του Μαρμαρά. Μετά τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας για σεισμογραφική έρευνα στον κόλπο της Μόρφου, άλλαξε ρότα προς αυτή την περιοχή. Και μετά, άλλαξε και πάλι ρότα προς το Αιγαίο και την θάλασσα του Μαρμαρά, αλλά ακολούθησε νέα αλλαγή πορείας, προς το οικόπεδο 6, για το οποίο τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης έχουν η Ιταλική ΕΝΙ και η Γαλλική TOTAL.
Στις 17 Ιουλίου, το «Barbaros» εξακολουθούσε να πλέει εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, νοτιοδυτικά της Πάφου, συνοδεία φρεγάτας του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας.
Ήταν αυτό ένα επεισόδιο από τα πολλά…
Δεν ήταν ιδιαίτερα ευτυχής!
Προσέξτε τώρα τι έλεγε ο κ. Τσίπρας εκείνες ακριβώς τις ημέρες: Στις 13 Ιουλίου, μετά την τριμερή Ελλάδας – Σερβίας – Βουλγαρίας στη Θεσσαλονίκη (Τσίπρας, Βούτσιτς και Μπορίσοφ), ο πρώην πρωθυπουργός έκανε δηλώσεις για την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και απάντησε σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις.
Στην ερώτηση του ΑΠΕ με την οποία ζητήθηκε ένα σχόλιο για όσα εκείνες τις ημέρες συνέβαιναν στην κυπριακή ΑΟΖ κατά τις έρευνες στο οικόπεδο 11, ο κ. Τσίπρας, μεταξύ άλλων είχε απαντήσει:
«Θεωρώ, ότι οι τελευταίες εξελίξεις, σε σχέση με το Κυπριακό, ήταν, βεβαίως, εξελίξεις που δεν μας κάνουν να είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς. Εν τούτοις, αποδεικνύουν ότι έχουμε έναν γείτονα που, πολλές φορές, αρέσκεται να μην σέβεται αυτή την ουσιώδη προϋπόθεση για την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συνεργασία. Να μην σέβεται, δηλαδή, το Διεθνές Δίκαιο και όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτό. Ωστόσο, εμείς παραμένουμε αταλάντευτα προσανατολισμένοι στην προσπάθεια τις διαφορές να τις επιλύουμε μέσα από τον διάλογο, μέσα από μια θετική ατζέντα συνεργασίας. Ταυτόχρονα, όμως, και αποφασιστικοί, προκειμένου να υπερασπιστούμε, να προασπίσουμε τα δικαιώματά μας, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Θα ήθελα, επίσης, να σας πω ότι οι τελευταίες εξελίξεις αποδεικνύουν ότι όποιος έχει σχέδιο, στρατηγική, δημιουργεί διεθνή ερείσματα, δεν αλλάζει θέσεις σαν τα πουκάμισα, αλλά είναι σταθερός στις θέσεις του, διαπραγματεύεται με δημιουργικό τρόπο, αλλά, ταυτόχρονα, είναι σταθερά προσανατολισμένος στην υπεράσπιση δικαιωμάτων, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, τότε καταφέρνει να δημιουργεί ερείσματα και δυνατότητες να πετυχαίνει.
Μπορεί να μην πετύχαμε την επίλυση του Κυπριακού, σε αυτή τη φάση των συνομιλιών. Θα παραμείνουμε, όμως, σταθεροί στην ανάγκη να μην υπάρξει ένα οριστικό τέλος στις συνομιλίες και κάποια στιγμή, με την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, να επανέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου. Και ταυτόχρονα, όπως είδατε στην εξωτερική πολιτική, θυμάμαι μια ρήση, την κρατώ πάντα στο μυαλό μου, που λέει ότι «ο αποτελεσματικότερος σκύλος δεν είναι αυτός που γαβγίζει, αλλά αυτός που είναι καλός φύλακας, δεν χρειάζεται να γαβγίζει». Εμείς, λοιπόν, δεν έχουμε μεγάλες κορώνες, ούτε «γαβγίζουμε» πολύ, αλλά, πιστεύω, ότι προασπίζουμε αποτελεσματικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».
Αυτά τα περί σκύλου είχαν τότε προκαλέσει την αντίδραση της Άγκυρας, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Το θέμα είναι πως τότε η Τουρκία δεν ήταν παρά ένας σκύλος που γαύγιζε, σε αντιδιαστολή με την Ελλάδα που θέλει να επιλύει τις διαφορές με διάλογο και διπλωματία.
Φυσικά, ο σκύλος δεν γαύγιζε μόνο. Έστελνε και πολεμικά πλοία, έστελνε και το Barbaros, το 2017 ήταν η χρονιά με το ρεκόρ παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου, τα επεισόδια στα ελληνικά χωρικά ύδατα είχαν αυξηθεί. Και όλα αυτά υπήρξαν ο προάγγελος των σοβαρών επεισοδίων του 2018 με πραγματικά πυρά σε ελληνικά χωρικά ύδατα, εμβολισμό πλοίου του Λιμενικού, τουρκικές ακταιωρούς παντού – και στα Ίμια – και παρουσία του Barbaros στην ελληνική υφαλοκρηπίδα επί δεκαπέντε μέρες.
Δέκα μέρες μετά, στις 27 Ιουλίου, ο κ. Τσίπρας έδινε συνέντευξη στην τηλεόραση του Alpha και στον Αντώνη Σρόιτερ. Και έλεγε: «Είμαι από τους πρωθυπουργούς που πίστεψα, πιστεύω και δούλεψα πολύ για την αποκατάσταση της ομαλότητας, την εκτόνωση των εντάσεων στις σχέσεις των δύο χωρών. Όχι μόνο γιατί πιστεύω στην ανάγκη ειρηνικής συμβίωσης και σε αυτό που ονομάζουμε «ΝΑΤΟϊκή φιλία», αλλά και γιατί, έχοντας μια ρεαλιστική προσέγγιση, γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι για να μπορέσεις αποτελεσματικά να προστατεύσεις τα συμφέροντα της χώρας, πρέπει να στοχεύεις πάντοτε στην ειρήνη, τη συνεργασία και την ανάπτυξη δεσμών φιλίας με τους γείτονές σου. Πήγα τρεις φορές στην Τουρκία μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Συνάντησα δύο Πρωθυπουργούς, γιατί άλλαξε ο κύριος Νταβούτογλου. Τον Πρόεδρο Ερντογάν, συνάντησα δύο φορές στην Τουρκία και μία στο Πεκίνο».
«Ας μην δίνουμε μεγάλη σημασία»…
Πολύ ωραία! Και συνέχισε:
«Οι γείτονές μας είναι γείτονες, οι οποίοι περνούν μια μεγάλη περίοδο αστάθειας. Αυτό, τους κάνει ακόμη πιο επιθετικούς από ό,τι ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Πρέπει, όμως, να σας πω ότι ταυτόχρονα, με την προσπάθειά μας να οικοδομήσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και φιλίας, είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Όχι με κορώνες, για να επαναλάβω και αυτό το σχόλιο που έκανα στη Θεσσαλονίκη και το οποίο σχολιάστηκε πολύ και ενόχλησε κάποιους…»
«Για τον σκύλο που γαυγίζει», θυμίζει ο Σρόιτερ. Και συνεχίζει ο Τσίπρας:
«Ναι. Διότι, προσέξτε, εμείς δεν είμαστε αυτοί, οι οποίοι λέμε διαρκώς, φωνάζουμε, μιλάμε, αλλά κάνουμε δουλειά. Να υπενθυμίσω την τριμερή σχέση συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, την τριμερή σχέση συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου. Διαμορφώνουμε ένα πλαίσιο πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο να προστατεύσουμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».
Ο Σρόιτερ επιμένει: «Εγώ θέλω να συνεχίσω το παράδειγμά σας και να σας πω ότι ο συγκεκριμένος σκύλος δεν γαυγίζει μόνο. Ο σκύλος μπαίνει και στον κήπο μας, ο σκύλος πάει στα φυτά μας, για να το πω έτσι λίγο αλληγορικά, πηγαίνει στο Αιγαίο ο συγκεκριμένος σκύλος, πετάει πάνω από τα νησιά μας, κάνει υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα νησιά αυτός ο σκύλος. Δεν ξέρω τι άλλο πρέπει να κάνει, δηλαδή, για να τσακωθούμε μαζί του από ένα σημείο και μετά. Και ξέρετε, δεν τσακώνεται κανείς με έναν άλλο σκύλο, αν τον αφήνουμε να κάνει και ό,τι θέλει από ένα σημείο και μετά».
Οπότε, ο Τσίπρας, αφού αναφέρεται στις διαπραγματεύσεις του Κραν Μοντανά, λέγοντας «μπορεί να μην πετύχαμε τον επιδιωκόμενο στόχο, να μην βρήκαμε τελικά τη λύση, τη δίκαιη, τη βιώσιμη, αλλά «βάλαμε μια άγκυρα» στη διαπραγμάτευση, στην υπεράσπιση, αν θέλετε, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και κυρίως της εξασφάλισης ότι δεν θα βρεθούμε προ εκπλήξεων στο μέλλον», προσθέτει:
«Όλη η Διεθνής Κοινότητα έχει συνειδητοποιήσει ότι αυτός που δεν ήθελε τη λύση, τελικά ήταν η Τουρκία. Η Ευρώπη ήταν στο πλευρό μας. Η Ευρώπη ήταν στο πλευρό μας στη μίνι κρίση – δεν ήταν κρίση ουσιαστικά – σε ό,τι αφορά τις εξορύξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου. Άρα, λοιπόν, ας μη δίνετε και τόσο μεγάλη σημασία σε αυτό που εσείς ονομάσατε πιο πριν «στις φωνές» ή αν θέλετε στο ότι «κάποιοι μπαίνουν στον κήπο». Σημασία έχει ότι αυτή τη στιγμή έχουμε εξασφαλίσει το σπίτι».
Με λίγα λόγια, τότε ο κ. Τσίπρας μας καλούσε να μη δίνουμε μεγάλη σημασία σ’ αυτούς που μπαίνουν στην αυλή μας, διότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του είχαν εξασφαλίσει το σπίτι! Κλειστήκαμε στο σπίτι και ας έκανε ό,τι ήθελε ο σκύλος στον κήπο (του σπιτιού μας).
Και το κυριότερο: Μας είχε εξασφαλίσει ότι δεν θα βρισκόμασταν προ εκπλήξεων στο μέλλον!
Όπως είδατε, έπεσε μέσα σε όλα!
*Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, Ν.Δ., πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος