Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απέτισε χθες Δευτέρα το βράδυ φόρο τιμής στους πιλότους οι οποίοι σκοτώθηκαν στη ματαιωθείσα ανταρσία της εταιρείας μισθοφόρων Βάγκνερ, επιβεβαιώνοντας εμμέσως πληροφορίες Ρώσων μπλόγκερ που έκαναν λόγο για καταρρίψεις ελικοπτέρων και αεροσκάφους από τους στασιαστές.
«Το θάρρος και η αυτοθυσία των πεσόντων ηρώων πιλότων έσωσε τη Ρωσία από τραγικές καταστροφικές συνέπειες», είπε ο Ρώσος πρόεδρος κατά τη διάρκεια του χθεσινού διαγγέλματος προς τους πολίτες, του πρώτου αφού η ανταρσία της Βάγκνερ έλαβε τέλος το Σάββατο.
Δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα κανένας επίσημος απολογισμός των θυμάτων· η Μόσχα δεν έχει ξεκαθαρίσει ούτε πόσα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν, ούτε πόσοι χειριστές ή/και μέλη πληρωμάτων σκοτώθηκαν.
Πάντως ρώσοι χρήστες της πλατφόρμας Telegram που παρακολουθούν συστηματικά τις δραστηριότητες των ρωσικών ένοπλων δυνάμεων, ανάμεσά τους το μπλογκ Rybar, που έχει κάπου ένα εκατομμύριο ακολούθους, έκαναν λόγο το Σάββατο για 13 ως 20 αεροπόρους νεκρούς και καταρρίψεις τριών ελικοπτέρων ηλεκτρονικού πολέμου Mi-8 MTPR, ενός αεροσκάφους επιτήρησης Ιλιούσιν Il-18 και δύο επιθετικών ελικοπτέρων, ενός Καμόφ Ka-52 κι ενός Mi-35, μεταξύ άλλων. Το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς επισημαίνει πως δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει τις πληροφορίες αυτές.
Ο κ. Πούτιν είπε πως άφησε τη σχεδόν 24ωρη ανταρσία να εξελιχθεί διότι ήθελε να αποφύγει την αιματοχυσία και επέρριψε σε ορισμένους ηγέτες της Βάγκνερ την ευθύνη για τους θανάτους. «Τους είπαν ψέματα», δήλωσε αναφερόμενος αντίστοιχα στους μισθοφόρους και επικεφαλής τους, «τους έσπρωξαν στον θάνατο», τους ώθησαν «να πυροβολήσουν τους δικούς τους».
Χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στον επικεφαλής της Βάγκνερ, τον επιχειρηματία Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο κ. Πούτιν ανέφερε πως όσοι μαχητές της εταιρείας μισθοφόρων αποφάσισαν να μην υπογράψουν συμβάσεις με το υπουργείο Άμυνας μπορούν να μετεγκατασταθούν στη Λευκορωσία ή να επιστρέψουν στην πολιτική ζωή.
Ο κ. Πούτιν, που αυτοπροβλήθηκε όπως συνηθίζει ως εγγυητής της «σταθερότητας» της Ρωσίας, δεν έδωσε στο χθεσινό διάγγελμα λεπτομέρειες για τη συμφωνία που κλείστηκε ώστε να τερματιστεί η ανταρσία ή τους όρους της.
Ρώσος βουλευτής με επιρροή ωστόσο απαίτησε οι στασιαστές να τιμωρηθούν. «Δεν πιστεύω πως αξίζουν συγχώρεση οι στασιαστές που σκότωσαν πιλότους, τους συντρόφους τους στα όπλα», τόνισε ο Λεονίντ Σλούτσκι. «Οι άνθρωποι αυτοί θα έπρεπε να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης και να υποστούν την πιο αυστηρή τιμωρία».
Άλλοτε κορυφαίος σύμβουλος του Πούτιν κατά των εταιρειών μισθοφόρων
Άλλοτε κορυφαίος συνεργάτης του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε χθες Δευτέρα να πάψουν να υπάρχουν στη Ρωσία εταιρείες μισθοφόρων, μερικά εικοσιτετράωρα μετά την ανταρσία του Γεβγκένι Πριγκόζιν και της Βάγκνερ, κρίνοντας πως παρεμβάλλουν προσκόμματα στην καλή λειτουργία της στρατιωτικής ιεραρχίας.
Ο Βλαντίσλαβ Σούρκοφ, ο οποίος κατά τη διάρκεια της καριέρας του στον ρωσικό επιχειρηματικό και πολιτικό κόσμο απέκτησε διάφορα προσωνύμια («Ο Ρασπούτιν του Πούτιν», και «αυτός που χειρίζεται τις μαριονέτες» ήταν δυο από αυτά), πρόσωπο επίφοβο για εχθρούς και φίλους, σημείωσε πως οι «ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες» είναι ιδέα η οποία εισήχθη στη Ρωσία από τις ΗΠΑ, πως δημιουργήθηκαν για να εμπλακούν σε πολέμους δι’ αντιπροσώπων.
«Πώς είναι δυνατόν μια στρατιωτική μονάδα να είναι ιδιωτική στη δική μας κοσμοθεώρηση; Είναι τελείως ασύμβατο με τη ρωσική πολιτική, διοικητική και στρατιωτική κουλτούρα», δήλωσε ο κ. Σούρκοφ, ο οποίος έπαψε να εργάζεται στο Κρεμλίνο πριν από τρία χρόνια, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε στη δημοσιότητα συνεργάτης του.
Η ύπαρξη εταιρειών μισθοφόρων, όπως το βλέπει κ. Σούρκοφ, εγείρει κίνδυνο η Ρωσία να μετατραπεί σε «ευρασιατική ζώνη φυλών κάποιου είδους» και να διασπαστεί η στρατιωτική ιεραρχία την ώρα που η χώρα διεξάγει αυτή που το Κρεμλίνο έχει βαφτίσει «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» (ΕΣΕ) –τον πόλεμο– στην Ουκρανία.
«Γιατί τις χρειαζόμαστε σήμερα, όταν έχουμε εμπλακεί ανοικτά στη μάχη για την Ουκρανία; Αυτός δεν είναι πόλεμος δι’ αντιπροσώπων, είναι η ΕΣΕ», επέμεινε ο κ. Σούρκοφ.
«Ο στρατός πρέπει να ενισχυθεί όχι μόνο με όπλα, αλλά και με ενότητα διοίκησης», πρόσθεσε.
Κορυφαίο στέλεχος στο Κρεμλίνο από το 1999 ως το 2011 και μετέπειτα, ο κ. Σούρκοφ είχε μεγάλη συμβολή στο εγχείρημα του προέδρου Πούτιν να διαμορφώσει το αυστηρά ελεγχόμενο σημερινό πολιτικό σύστημα στη Ρωσία.
Αναφέρθηκε στον κ. Πριγκόζιν χρησιμοποιώντας τον όρο «ολιγάρχης» και θυμίζοντας το παρελθόν του στον υπόκοσμο της Αγίας Πετρούπολης.
Το 1981, όταν ήταν 20 ετών, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν καταδικάστηκε να εκτίσει 13 χρόνια κάθειρξης για κλοπή και επίθεση, μεταξύ άλλων διότι έσφιξε τον λαιμό γυναίκας ώσπου λιποθύμησε, σύμφωνα με δικόγραφα της εποχής.
«Αυτό είναι το μοναδικό πράγμα που χρειάζεται να ξέρετε για τον Πριγκόζιν», σύμφωνα με τον κ. Σούρκοφ.
Ο ενδιαφερόμενος δήλωσε χθες ότι η ανταρσία της Βάγκνερ δεν είχε σκοπό την ανατροπή της κυβέρνησης της Ρωσίας, αποτελούσε διαμαρτυρία για τον αναποτελεσματικό τρόπο διεξαγωγής του πολέμου στην Ουκρανία και προσπάθεια εξασφάλισης εγγυήσεων για την επιβίωση της εταιρείας μισθοφόρων.
Ο κ. Πριγκόζιν δήλωνε τον περασμένο μήνα πως το προσωνύμιο «ο σεφ του Πούτιν» που χρησιμοποιούν αρκετοί γι’ αυτόν είναι παράλογο, διότι δεν ξέρει καν να μαγειρέψει. Αντιπρότεινε με δόση σαρκασμού να χρησιμοποιείται το παρατσούκλι «ο χασάπης του Πούτιν».