Η κυβέρνηση υλοποιεί ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα αντιμετώπισης της ακρίβειας σε όλη την Ευρώπη, αναφέρει με συνέντευξή του στο «tomanifesto» ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Παπαθανάσης. Εξηγεί πως όλα αυτά τα μέτρα είναι πλήρως κοστολογημένα και παράλληλα δεν δημιουργούν πρόβλημα στα δημοσιονομικά της χώρας. Ο κ. Παπαθανάσης παρουσιάζει τις δυνατότητες που δίνει ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ενώ αναφέρεται και στους πολλαπλούς ελέγχους που γίνονται για την αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας.
Στη Ντόρα Κουτροκόη
Πότε εκτιμάτε, κ. υπουργέ, ότι θα εμφανιστούν οι πρώτες θετικές αντανακλάσεις του νέου αναπτυξιακού νόμου; Γνωρίζουμε ότι η κυβέρνηση επενδύει πολλά σε αυτόν τον νόμο. Δώστε μας ένα περίγραμμά του.
Οι θετικές αντανακλάσεις του συγκεκριμένου νόμου έχουν αρχίσει να φαίνονται στην αγορά προτού καν ανακοινωθούν τα πρώτα καθεστώτα υπαγωγών, κάτι που αναμένεται τις αμέσως επόμενες ημέρες. Και δεν είναι άλλες από το τεράστιο ενδιαφέρον που υπάρχει για την υπαγωγή πλήθους επενδυτικών σχεδίων στα ανάλογα καθεστώτα ενισχύσεων. Οντως, όμως, πρόκειται για έναν νόμο-ορόσημο στην ελληνική επιχειρηματική και επενδυτική πραγματικότητα. Περιλαμβάνει ό,τι πιο καινοτόμο, βιώσιμο και σύμφωνο με όλες τις προϋποθέσεις που θέτουν οι ευρωπαϊκές πολιτικές για το περιβάλλον. Αφορά όλη την γκάμα των πιο σύγχρονων μορφών επιχειρηματικής δραστηριότητας: εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, πράσινη μετάβαση, νέο επιχειρείν, αγροδιατροφή, διακριτό καθεστώς δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης.
Ο νόμος αυτός συντάχθηκε πάνω στο τρίπτυχο «ταχύτητα, διαφάνεια, εμπιστοσύνη». Ταχύτητα σε όλες τις διαδικασίες που ταλαιπωρούσαν επί δεκαετίες τον επενδυτικό και τον επιχειρηματικό κόσμο είτε από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό, διαφάνεια σε κάθε βήμα ελέγχου και υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων χωρίς η πολιτεία να χάνει το οποιοδήποτε δικαίωμά της, κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας κράτους και επιχειρηματιών. Επίσης, διορθώνει πολλά από τα προβλήματα και τα προσκόμματα που δημιουργούνται για τον επιχειρηματικό κλάδο από όλους τους προγενέστερους επιχειρηματικούς νόμους. Τα πρώτα τρία καθεστώτα ενίσχυσης του νέου αναπτυξιακού νόμου είναι: α. Μεταποίηση-εφοδιαστική αλυσίδα, β. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων και γ. Αγροδιατροφή-πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων-αλιεία. Με λίγα λόγια, ο νέος αναπτυξιακός είναι ό,τι πιο σύγχρονο είχε ποτέ η ελληνική νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα. Είναι εναρμονισμένος με το Σχέδιο Ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία (Εκθεση Πισσαρίδη) το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, τους στόχους του ΕΣΠΑ 2021-2027, το industry 4.0 και τον νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.
Πώς ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) συνδέεται με τις στρατηγικές επενδύσεις και τι προσδοκάτε για την επενδυτική συμμετοχή;
Ο συνδυασμός των δύο αυτών εργαλείων, του Ταμείου Ανάκαμψης και του Αναπτυξιακού Νόμου, είναι πολύ χρήσιμος και δίνει διαφορετική διάσταση στη στήριξη των επενδυτικών σχεδίων. Αναλύσαμε αυτό το θέμα στην πρόσφατη κοινή συνέντευξη τύπου με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Σκυλακάκη. Η κεντρική ιδέα είναι ότι ο συνδυασμός αυτών των δύο μπορεί να προσφέρει σε μια επιχείρηση την ευκαιρία να αποκτήσει πρόσβαση στο μέγιστο επίπεδο ενίσχυσης. Αρκεί να πληρούνται δύο βασικοί κανόνες. Ο πρώτος κανόνας είναι ότι το 25% του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να περιλαμβάνει κρατική ενίσχυση. Δηλαδή, είτε θα πρέπει να είναι ίδια κεφάλαια είτε να προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό, χωρίς και πάλι να υπάρχει κρατική ενίσχυση επ’ αυτού, είτε συνδυασμός των δύο. Και ο δεύτερος κανόνας είναι ότι συνολικά οι δύο κρατικές ενισχύσεις δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ποσό που προβλέπει ο χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων. Συνδυαστικά, λοιπόν, τα δύο εργαλεία δίνουν τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη και ο νέος Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων δίνει ιδιαίτερη στήριξη σε περιφέρειες της πατρίδας μας, εκεί που θέλουν και πρέπει να μείνουν οι νέες και οι νέοι. Επιπροσθέτως, όταν συνδυάζονται αυτά τα δύο εργαλεία μεταξύ τους προσφέρουν και μεγαλύτερη ασφάλεια στα επιτόκια δανεισμού από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης σε σχέση με αυτά του τραπεζικού δανεισμού. Ο συνδυασμός του νέου Αναπτυξιακού Νόμου με το Ταμείο Ανάκαμψης θα αποτελέσει τον αναπτυξιακό ανελκυστήρα για νέες επιχειρήσεις αλλά και νέους επιχειρηματίες και θα δημιουργήσει στις περιφέρειες πολλές επενδυτικές ευκαιρίες και φυσικά καινούργιες και καλύτερες θέσεις εργασίας.
Οι τιμές έχουν πάρει την ανιούσα σε όλα τα προϊόντα. Αυτό θα είναι κάτι μόνιμο; Είναι εφικτό να επιστρέψουν οι τιμές στην κατάσταση που ήταν πέρυσι τέτοια εποχή;
Η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα με την οποία η ελληνική κυβέρνηση έχει χειριστεί τα δημόσια οικονομικά, τρία χρόνια τώρα που βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας, είναι οι βασικές αιτίες που κατέστη δυνατόν να στηριχθούν και να στηρίζονται οι επιχειρήσεις, τα νοικοκυριά και όλοι όσοι έχουν ανάγκη. Τόσο κατά τη διάρκεια της πανδημίας με 43 δισ. ευρώ όσο και τώρα με την ενεργειακή κρίση με ακόμα 8,5 δισ. ευρώ. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι στην παρούσα διεθνή συγκυρία ουδείς μπορεί να κάνει προβλέψεις σχετικά με την εκτόνωση των πληθωριστικών πιέσεων. Δεν είναι πρόβλημα που εξαρτάται από μία κυβέρνηση, όπως και δεν υπάρχει κυβέρνηση που μπορεί να αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο πρόβλημα στο σύνολό του. Τις συνέπειες, δηλαδή, της πανδημίας, του πολέμου και της συνεπαγόμενης ενεργειακής κρίσης που επηρεάζει ολόκληρη την Ευρώπη. Γι’ αυτό και έχουμε προχωρήσει στα μέτρα στήριξης του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών ώστε να αντιμετωπιστεί κατά το δυνατόν η σημερινή, δύσκολη, κατάσταση. Η κυβέρνηση υλοποιεί ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα στήριξης κατά της ακρίβειας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Power Pass, Fuel Pass I και Fuel Pass II, επιδότηση του diesel για τους μήνες Απρίλιο-Ιούνιο και επέκτασή του για τους μήνες Ιούλιο-Σεπτέμβριο. Τα μέτρα αυτά είναι απολύτως κοστολογημένα και σε καμία περίπτωση δεν δημιουργούν κινδύνους για τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας.
Ολοι αυτοί οι φόροι που μπαίνουν γιατί δεν είναι εφικτό να μειωθούν ή έστω να παγώσουν για αυτό το διάστημα;
Ολοι θα θέλαμε να υπήρχαν χαμηλότερες τιμές σε όλα τα βασικά αγαθά που αγοράζουν τα νοικοκυριά καθώς και στις τιμές της ενέργειας. Αντιλαμβάνεστε, επίσης, ότι η πρώτη που θα ήθελε κάτι τέτοιο είναι η ελληνική κυβέρνηση, οι προσπάθειες της οποίας για τη στήριξη της κοινωνίας δείχνουν ότι γνωρίζει πολύ καλά πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι ο προϋπολογισμός είναι ελλειμματικός και ότι συνεχίζουμε να δανειζόμαστε και μάλιστα με υψηλότερα επιτόκια λόγω της διεθνούς κατάστασης. Θα ήταν εύκολο να προχωρήσουμε σε ένα οριζόντιο μέτρο. Ομως κάτι τέτοιο, πρώτον, δεν θα ήταν κοινωνικά δίκαιο και όλοι γνωρίζουμε τους λόγους και, δεύτερον, θα ναρκοθετούσε τη δημοσιονομική δυνατότητα της συνεχιζόμενης στήριξης όλων όσοι το έχουν περισσότερη ανάγκη.
Οι έλεγχοι που κάνετε αποδίδουν; Διότι υπάρχει μια διάχυτη αίσθηση αισχροκέρδειας…
Φυσικά και αποδίδουν. Η κυβέρνηση δεν έχει καμία αυταπάτη ότι δεν υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας στην αγορά. Ο ελεγκτικός μηχανισμός μας λειτουργεί σε υπερεντατικό ρυθμό. Κάνουμε διαρκώς ελέγχους σε ολόκληρη την Ελλάδα και ένα ποσοστό της τάξης του 6-8% καταλήγει σε επιβολή προστίμου. Επίσης, με την πλατφόρμα δήλωσης των διαθέσιμων αποθεμάτων των προϊόντων ελέγχουμε τις τεχνητές ελλείψεις και, φυσικά, την κερδοσκοπία. Τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει χιλιάδες έλεγχοι και έχουν επιβληθεί πρόστιμα άνω των 3 εκατ. ευρώ. Αλλά δεν είναι αυτός ο σκοπός μας. Δεν το επιδιώκουμε ούτε και είναι κανείς μας ευχαριστημένος όταν επιβάλλονται πρόστιμα. Το ζητούμενο είναι από κοινού, κυβέρνηση και επιχειρηματίες, να δώσουμε τη μάχη ώστε να αντέξουμε όλοι για όσο διάστημα διαρκέσει αυτή η πρωτόγνωρη κρίση. Σε όλη αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει να συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ανοδική πορεία και ότι βάσει όλων των προβλέψεων εντός του καλοκαιριού –κυρίως λόγω του ότι τα έσοδα κινούνται πάνω από τους στόχους– αναμένεται να δημιουργηθούν οι συνθήκες μεγαλύτερης δημοσιονομικής άνεσης από την οποία θα ωφεληθούν επιπλέον οι πολίτες.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Τo Μanifesto”
