Στην εκπομπή «Action Τώρα» του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 με τη Ντόρα Κουτροκόη και τον Νίκο Υποφάντη, φιλοξενήθηκε ο δημοσιογράφος του Topspeed.gr, και του «Μανιφέστο» Νίκος Μιχαλόπουλος, μαζί με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτών Οδήγησης, Νίκο Γρέτζελο. Θέμα της συζήτησης ήταν οι αλλαγές που φέρνει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα σε θέματα οδικής ασφάλειας.
Ο Νίκος Μιχαλόπουλος τόνισε πως οι αυστηρότερες ποινές δεν πρέπει να έχουν ως μοναδικό στόχο την τιμωρία, αλλά να λειτουργούν ως μοχλός αλλαγής της οδηγικής συμπεριφοράς. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην ανάγκη για εκπαίδευση και ενημέρωση από την πρώτη στιγμή που ένας νέος οδηγός κάθεται στο τιμόνι.
Η συζήτηση
Στον τηλεοπτικό σταθμό Action 24 και την εκπομπή «Action Τώρα», με τη Ντόρα Κουτροκόη και τον Νίκο Υποφάντη, μίλησε ο δημοσιογράφος του Topspeed.gr και του «Μανιφέστο» Νίκος Μιχαλόπουλος, σχετικά με τις αλλαγές στον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ). Στο πάνελ συμμετείχε και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτών Οδήγησης, Νίκος Γρέτζελος.
Στην εισαγωγή της, η παρουσιάστρια Ντόρα Κουτροκόη σημείωσε: «Νέες συνθήκες, νέα δεδομένα, προσοχή πλέον στους δρόμους. Αυστηροποίηση των κανόνων και του ΚΟΚ προς τη σωστή κατεύθυνση, γιατί έχουμε πάρα πολλά τροχαία δυστυχήματα στη χώρα μας – δυστυχώς. Έχουμε κοντά μας τον κύριο Νίκο Γρέτζελο, πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτών Οδήγησης, και τον καλό συνάδελφο Νίκο Μιχαλόπουλο, δημοσιογράφο αυτοκινήτου από το Topspeed και το Manifesto. Παρακαλώ να τα κουβεντιάσουμε. Καλώς σας βρήκα!»
Ο παρουσιαστής Νίκος Υποφάντης απευθύνθηκε στον κ. Γρέτζελο: «Καλώς ήρθες. Εγώ, ακούγοντας τον πρωθυπουργό να μιλάει για αυστηροποίηση, θέλω να ξεκινήσουμε από αυτό. Δεν πάει να ρίχνετε πρόστιμα, να αφαιρείτε διπλώματα… Αν δεν υπάρχει παιδεία, αν δεν υπάρχει σωστός δάσκαλος, δεν γίνεται δουλειά. Κύριε Γρέτζελε, απευθύνομαι σε εσάς: ποιος θα πει σε έναν επιθετικό οδηγό ή σε κάποιον που δεν είναι συγκεντρωμένος, ότι έχει πρόβλημα; Αν δεν μπουν όλοι οι παράγοντες –και η οικογένεια, ο πατέρας ή η μητέρα που πολλές φορές είναι πιο νευρικοί από τα παιδιά τους– τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για ουσιαστική αλλαγή.»
Ο κ. Γρέτζελος απάντησε: «Πολύ σωστά το λέτε. Καταρχάς, όλα ξεκινούν από την οικογένεια. Οι γονείς είναι πρότυπα για τα παιδιά, κι εκείνα παραδειγματίζονται από τη συμπεριφορά τους. Αν βλέπουν τους γονείς να τσακώνονται στον δρόμο, να μην φορούν ζώνη ή κράνος, θα αντιγράψουν αυτή τη συμπεριφορά. Το μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής πρέπει να εισαχθεί στα σχολεία. Το λέμε από την εποχή που ο Γεράσιμος Αρσένης ήταν υπουργός Παιδείας – και δεν έγινε ποτέ. Πρέπει να ενταχθεί σε όλες τις βαθμίδες, ώστε ένα παιδί, όταν φτάσει 16 χρονών και ανέβει σε μοτοποδήλατο ή στα 17 και οδηγήσει αυτοκίνητο, να είναι ώριμο και έτοιμο για τον δρόμο.»
Η κ. Κουτροκόη σχολίασε: «Αλλάζουν πάρα πολλά πράγματα, ωστόσο συμφωνώ μαζί σας ότι είναι κυρίως θέμα παιδείας. Όμως, θεωρώ πως τα νέα πρόστιμα και οι ποινές, ειδικά σε περιπτώσεις υποτροπής, είναι πλέον ιδιαίτερα αυστηρές. Θα βάλουμε λίγο μυαλό, κύριε Γρέτζελε – αυτό καταλαβαίνω. Δηλαδή, το να πληρώνεις 350 ευρώ για μια παράβαση και να χάνεις το δίπλωμα για έναν μήνα, και αν επαναλάβεις την παράβαση να διπλασιάζεται και το πρόστιμο και η διάρκεια αφαίρεσης… Είναι αποτρεπτικό. Σε κάποιες παραβάσεις πάει πολύ παραπάνω. Δε διπλασιάζεται απλώς – πείτε μας εσείς, ξέρετε καλύτερα.»
Ο κ. Γρέτζελος εξήγησε: «Να πούμε αρχικά τις βασικές αλλαγές. Στον αστικό ιστό, μειώνεται το όριο ταχύτητας από τα 50 στα 30 χιλιόμετρα την ώρα. Αυτό θα γίνει ύστερα από πρόταση και επεξεργασία από τους δήμους, δηλαδή δεν αφορά όλους τους δρόμους. Όπου υπάρχουν δύο λωρίδες και νησίδα, πιθανόν να μείνουν στα 50. Είναι σωστό, γιατί όπως έχουμε πει, αν ένας πεζός χτυπηθεί με 30 χλμ/ώρα, έχει μόνο 10% πιθανότητες να σκοτωθεί. Με 50 χλμ/ώρα, οι πιθανότητες ξεπερνούν το 80%. Έχουμε περίπου 100 νεκρούς πεζούς κάθε χρόνο.
Για τις επαναλαμβανόμενες παραβάσεις: για παράδειγμα, αν πιαστείς με κινητό, αφαιρείται δίπλωμα, άδεια και πινακίδες για 60 ημέρες. Με το νέο ΚΟΚ, την πρώτη φορά πληρώνεις 350 ευρώ και χάνεις το δίπλωμα για 30 ημέρες. Τη δεύτερη φορά, 1.000 ευρώ πρόστιμο και 180 ημέρες αφαίρεση. Την τρίτη φορά, πάμε στα 2.000 ευρώ και έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς δίπλωμα.
Υπάρχουν επίσης παραβάσεις που, βάσει του Ποινικού Κώδικα (άρθρο 290Α), από το 2021 τιμωρούνται πολύ αυστηρά: υπερβολική ταχύτητα, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, παραβίαση της λωρίδας έκτακτης ανάγκης. Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού, η ποινή φτάνει τα 10 χρόνια φυλάκισης, ενώ σε θανατηφόρο δυστύχημα – τουλάχιστον 10 χρόνια ή και ισόβια, αν υπάρχουν πολλαπλά θύματα.»
Η κ. Κουτροκόη επανήλθε: «Για το αλκοόλ – τι αλλάζει; Είναι κάτι που το συναντάμε καθημερινά. Τι ισχύει τώρα και τι αλλάζει; Εδώ βλέπουμε το σχετικό πίνακα: σήμερα ισχύει αφαίρεση άδειας για 180 ημέρες και φυλάκιση έως 2 έτη. Με τις νέες ρυθμίσεις, το πρόστιμο παραμένει στα 1.200 ευρώ, αλλά η φυλάκιση φτάνει τα 2 έως 5 έτη. Όμως αυτή είναι η περίπτωση όταν είσαι πάνω από 1,10. Αν είσαι από 0,5 έως 0,8, το πρόστιμο είναι 200 ευρώ χωρίς αφαίρεση διπλώματος. Από 0,8 έως 1,10, πληρώνεις 700 ευρώ και χάνεις το δίπλωμα. Πάνω από 1,10 έχεις και ακινητοποίηση οχήματος και αυτόφωρο. Δηλαδή, αν είσαι “στουπί”, πας μέσα. Οι δύο βασικές αιτίες τροχαίων είναι το αλκοόλ και το κινητό. Το κινητό, μάλιστα, είναι μάστιγα – πολλές φορές χειρότερη και από το ποτό.»
Ο Νίκος Μιχαλόπουλος τόνισε: «Πιστεύω ότι τα μέτρα στοχεύουν στην αλλαγή νοοτροπίας των Ελλήνων οδηγών. Είναι στη σωστή κατεύθυνση. Δεν είναι μόνο το τιμωρητικό στοιχείο που μετράει, αλλά το πώς περνάμε σε μια νέα οδηγική κουλτούρα. Από το πρώτο κιόλας μάθημα, οι εκπαιδευτές θα πρέπει να εστιάζουν στη σημασία αυτών των θεμάτων – την επικινδυνότητα του κινητού, το αλκοόλ, τις ποινές, τις επιπτώσεις. Αυτό μπορεί να σώσει ζωές. Γιατί, κακά τα ψέματα, υπάρχει επιπολαιότητα στην Ελλάδα όταν οδηγούμε. Κι αυτό φαίνεται στα νούμερα.»
Ο κ. Υποφάντης σχολίασε: «Όταν λέμε “νορμάλ” οδηγικές συνθήκες – τι ισχύει στην Ευρώπη και τι στην Ελλάδα; Στην Ευρώπη, τα αυτοκίνητα κινούνται γρήγορα στους αυτοκινητόδρομους, αλλά υπάρχει απόλυτος σεβασμός στους κανόνες. Δεν περνά κανείς από διάβαση πεζών όταν έχει πεζό, σέβονται όλοι τα όρια ταχύτητας μέσα στην πόλη, το κράνος είναι αυτονόητο – είναι στολή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο φοράνε και ολόσωμες στολές. Πρέπει αυτοί οι κανόνες να έρθουν και εδώ.»
Ο Νίκος Μιχαλόπουλος απάντησε: «Στη Γερμανία υπάρχει λωρίδα χωρίς όριο ταχύτητας – αλλά είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη. Όλοι οι άλλοι έχουν όρια. Εδώ, μόνο το 71% φορά ζώνη ασφαλείας. Στη Γερμανία, μόλις το 3% δεν φορά. Και μιλάμε και για τους πίσω επιβάτες – που στην Ελλάδα αγνοούνται. Ο πίσω επιβάτης, σε ατύχημα, μπορεί να σκοτώσει τον μπροστινό με τη φόρα του σώματός του.»
Η Ντόρα Κουτροκόη έθεσε το ερώτημα: «Το κυκλοφοριακό πρόβλημα στις πόλεις – έχει να κάνει με τη συμπεριφορά μας; Δηλαδή, κολλάμε στην κίνηση για 40 λεπτά για μια πολύ μικρή απόσταση. Αυτό δεν εκνευρίζει τον οδηγό και δεν τον κάνει να κάνει λάθη;»
Ο κ. Γρέτζελος απάντησε: «Σίγουρα οδηγεί σε εκνευρισμό. Ο ρυθμός ζωής έχει επιταχυνθεί. Πολλοί προσπαθούμε να κάνουμε πολλές δουλειές μέσα στο αυτοκίνητο – τηλεφωνήματα, απαντήσεις, e-mails. Όμως η οδήγηση είναι η πιο επικίνδυνη δραστηριότητα της ημέρας. Πρέπει να είμαστε εκεί. Να σηκώνουμε το τηλέφωνο μόνο μέσω Bluetooth ή να σταματάμε αν είναι κάτι επείγον. Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει: να κόβει εφαρμογές κατά την οδήγηση, να μένει ανοιχτό μόνο το Bluetooth και ο χάρτης. Ή να υπάρξει σύστημα που να απαιτεί αλκοτέστ πριν την εκκίνηση – όπως γίνεται ήδη σε βόρειες χώρες. Γιατί το 25% των ατυχημάτων οφείλεται στο αλκοόλ. Ακόμα και κάποιος που είναι εντός των νόμιμων ορίων, έχει 10 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμπλακεί σε ατύχημα σε σχέση με έναν νηφάλιο οδηγό.»