Σε νέα καταδίκη των τουρκικών ερευνών προχώρησε σήμερα Τρίτη (1/9) το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τονίζοντας ότι οι κινήσεις της Άγκυρας αυξάνουν τις εντάσεις και αποσταθεροποιούν την περιοχή.
Στόχος της Ουάσιγκτον είναι να υπάρξει αποκλιμάκωση και να επιστρέψουν όλα τα μέρη στο τραπέζι του διαλόγου και για αυτό ακριβώς τονίστηκε ότι δεν μπορεί να υπάρξει διάλογος μέσα από την επίδειξη ισχύος.
Την ίδια ώρα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε τη μερική άρση του εμπάργκο πώλησης αμερικανικών όπλων στη Κυπριακή Δημοκρατία. Η συγκεκριμένη κίνηση γίνεται στο πλαίσιο του γνωστού Νόμου «EastMed Act» και θα έχει μερικό χαρακτήρα, καθώς η απαγόρευση για την πώληση όπλων που έχουν φονικό χαρακτήρα (lethal weapon) θα παραμείνει σε ισχύ.
Η άρση του εμπάργκο αφορά το δημοσιονομικό έτος 2020-2021 και θα έχει τη δυνατότητα να ανανεωθεί. Όπως εξήγησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η αμερικανική διπλωματία κινείται στη γραμμή πράττοντας και βλέποντας και για αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν κάνει απότομες αλλαγές αλλά προχώρα βήμα-βήμα σε προσεκτικές κινήσεις.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έσπευσε να διευκρινίσει, ότι η συγκεκριμένη κίνηση δεν συνδέεται με την Ελλάδα, την Τουρκία και το Αιγαίο, αλλά έχει να κάνει με την στρατηγική αναβάθμιση της συνεργασίας με την Κύπρο, η οποία, όπως σημείωσε, θα λειτουργήσει ευεργετικά τόσο για την ίδια την περιοχή όσο και για τα εθνικά συμφέροντα ασφάλειας των ΗΠΑ.
Πομπέο: Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα Κύπρου και Ελλάδας
Τηλεφωνική επικοινωνία με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Mάικ Πομπέο, είχε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, κατόπιν πρωτοβουλίας της αμερικανικής πλευράς.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών προέβησαν σε λεπτομερή ανασκόπηση των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, των κινδύνων για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή ως αποτέλεσμα των προκλήσεων της Τουρκίας, με σαφή την τοποθέτηση του κ. Πομπέο ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και την επιτακτική ανάγκη προσήλωσης στον διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία και εδραίωση συνθηκών σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή.
Σύμφωνα με γραπτή ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Κύπρου Κυριάκου Κούσιου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις απειλές της καθόσον αφορά το θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε την ανάγκη αποστολής σαφών μηνυμάτων προς την τουρκική πλευρά προς αποτροπή της υλοποίησης των παράνομων σχεδιασμών της που όχι μόνο αντιβαίνουν στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ, αλλά περαιτέρω δημιουργούν δυσκολίες στην προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών.
Στο πλαίσιο της συνομιλίας, ο κ. Πομπέο ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο που επιβλήθηκε στην Κύπρο το 1987, καθόσον αφορά μη φονικούς εξοπλισμούς (non-lethal).
Η εν λόγω εξέλιξη, ως κοινή διαπίστωση, συνιστά αναγνώριση του ρόλου της Κύπρου στην περιοχή καθώς και ένδειξη της σημασίας που αποδίδεται από τις δύο χώρες στην ενίσχυση των διμερών τους σχέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας. Αυτό άλλωστε πιστοποιείται και από την πρόοδο που σημειώνεται στα εν λόγω θέματα μετά την υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων Κυπριακής Δημοκρατίας-ΗΠΑ στις 6 Νοεμβρίου 2018 από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Χριστοδουλίδη και τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιο για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, κ. Γουές Μίτσιελ.
Ο κ. Πομπέο εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη συνεργασία που αναπτύχθηκε μεταξύ των ΗΠΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τέλος, ο Πρόεδρος και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών επιβεβαίωσαν την ιδιαίτερα ικανοποιητική πορεία ευρύτερα των σχέσεων Κύπρου – ΗΠΑ και επαναβεβαίωσαν την κοινή τους δέσμευση για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς.
Αντιδρά η Τουρκία
Η απόφαση των ΗΠΑ για μερική άρση του εμπάργκο όπλων προς τους Ελληνοκύπριους, δηλητηριάζει τις ελπίδες για ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι ασύμβατη με το πνεύμα της συμμαχίας, ανέφερε αργά σήμερα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Όπως υπογραμμίζει η ανακοίνωση: «Η σημερινή απόφαση των ΗΠΑ για την άρση του εμπάργκο όπλων κατά της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης αγνοεί την ισότητα και την ισορροπία μεταξύ των δύο λαών στο νησί. Είναι βέβαιο ότι αυτή η απόφαση θα πλήξει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος».
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι σε μια περίοδο εν εξελίξει προσπαθειών για μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ΗΠΑ λαμβάνουν μια τέτοια απόφαση που είναι ασύμβατη με το πνεύμα της συμμαχίας.
«Αναμένουμε από τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν την απόφασή τους και να υποστηρίξουν τις υπάρχουσες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή», συμπληρώνει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, προειδοποιώντας πως σε διαφορετική περίπτωση: «Η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα για την Κύπρο, θα λάβει αποφασιστικά τα απαραίτητα μέτρα για να εγγυηθεί την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων σύμφωνα με τη νομική και ιστορική ευθύνη της».
