Το μήνυμα πως δεν θα δεχθεί τη διπλωματία των κανονιοφόρων, τις τακτικές εκβιασμού και τις προσπάθειες εξαναγκασμού της ε/κ πλευράς να διαπραγματευτεί υπό πίεση έστειλε, από το βήμα της 74η Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, επανατονίζοντας ταυτόχρονα την πλήρη αφοσίωση και στήριξή του στη νέα προσπάθεια του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, για συνέχιση της διαδικασίας από το σημείο που σταμάτησε στο Κραν Μοντάνα.
Παράλληλα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απέρριψε τα όσα ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ισχυρίστηκε σε σχέση με το Κυπριακό, μιλώντας ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης. Ο Πρόεδρος ανέφερε, ωστόσο, πως ταυτίζεται πλήρως με τα συναισθηματικά καταληκτικά σχόλια του κ. Ερντογάν, καθώς εμπερικλείουν την ουσία αυτού που προσπαθούμε να επιτύχουμε στην Κύπρο: «Ελευθερία, ειρήνη, ευημερία, δικαιοσύνη και ένα ειρηνικό και ασφαλές μέλλον για όλους».
“Αυτό είναι το όραμά μου. Αυτό είναι το όραμα του λαού της Κύπρου. Ο τερματισμός του απαράδεκτου στάτους κβο, με ένα κράτος το οποίο θα εξασφαλίσει ένα κοινό μέλλον ευημερίας για τις επόμενες γενιές Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων”, επεσήμανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, διαβεβαιώνοντας πως δεν θα παρεκκλίνει από την επιδίωξη αυτού του οράματος.
Στην ομιλία του, την Πέμπτη, στην 74η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως “τα τελευταία 45 χρόνια αναλαμβάνουμε τις ίδιες θετικές πρωτοβουλίες με σκοπό να τερματίσουμε το απαράδεκτο στάτους κβο και να επιτύχουμε μια διαρκή ειρήνη και σταθερότητα στην πατρίδα μου.”
Πρόσθεσε πως “παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες και την εποικοδομητική εμπλοκή και εμού και των προκατόχων μου προς την εξεύρεση μιας δίκαιης λύση, η Κύπρος παραμένει η τελευταία ευρωπαϊκή διαιρεμένη χώρα” και επεσήμανε ότι “αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο μέσο μιας νέας προσπάθειας, που δίνει μια λάμψη ελπίδας”.
“Επιθυμώ να τονίσω με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την πλήρη αφοσίωση και στήριξή μου σε αυτή τη νέα προσπάθεια του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, για συνέχιση της διαδικασίας από το σημείο που σταμάτησε στο Κραν Μοντάνα”, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Σημείωσε πως σε αυτό το πλαίσιο και σε συνέχεια έκκλησης από τον Γενικό Γραμματέα για μια συμφωνημένη βάση για τη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, υπάρχει μία συναντίληψη από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων ότι οι σχετικοί «Όροι Αναφοράς» πρέπει να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία: “Την Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουάριου 2014, η οποία καθορίζει τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές και αρχές για το πλαίσιο της επιδιωκόμενης λύσης, καθώς και τη μεθοδολογία της διαπραγματευτικής διαδικασίας, τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν, οι οποίες είχαν οδηγήσει στη σύγκληση της Διάσκεψης για την Κύπρο στο Κρανς Μοντάνα, και το πλαίσιο των έξι σημείων του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις, τα Στρατεύματα, την Αποτελεσματική Συμμετοχή, τις Εδαφικές Αναπροσαρμογές, την Ακίνητη Περιουσία και την Ισομερή Μεταχείριση, όπως παρουσιάστηκε στις 30 Ιουνίου 2017 στο Κρανς Μοντάνα”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε πως “μια τέτοια κατανόηση θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την επανέναρξη των συνομιλιών με μοναδικό στόχο την επίτευξη συνολικής διευθέτησης βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί ως ένας ιστορικός συμβιβασμός από την πλευρά μας: Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου, με μια και μόνη κυριαρχία, μια και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα και μια και μόνη ιθαγένεια”.
“Μια διευθέτηση, η οποία θα δημιουργήσει ένα βιώσιμο, λειτουργικό και μόνιμο ομοσπονδιακό Κράτος, απαλλαγμένο από ξένες εξαρτήσεις, ξένα στρατεύματα και δικαιώματα επέμβασης από τρίτες χώρες. Μια διευθέτηση, η οποία δεν θα αποκλίνει από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ”, σημείωσε.
Είπε ακόμη πως θέλει να στείλει ένα σαφές μήνυμα, ότι “τα Ηνωμένα Έθνη και η Αποστολή Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα είναι για μας ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε πως δυστυχώς, ενώ οι προσπάθειες επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας βρίσκονται σε εξέλιξη, πρόσφατες ενέργειες της Τουρκίας όχι μόνο παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, αλλά υπονομεύουν σοβαρά τον στόχο ύπαρξης ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις.
“Αν και δεν προτίθεμαι να ξεκινήσω ένα παιχνίδι επίρριψης ευθυνών, δεν μου επιτρέπεται – και η αξιοπρέπεια του λαού μας υπαγορεύει να μην το κάνω – να δεχθώ τη διπλωματία των κανονιοφόρων, τις τακτικές εκβιασμού και τις προσπάθειες εξαναγκασμού της πλευράς μας να διαπραγματευτεί υπό πίεση”, ανέφερε.
Στη συνέχεια διερωτήθηκε:
“Είναι δυνατόν οι προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα να επιτύχουν, ενώ η Τουρκία παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στη διεθνώς αναγνωρισμένη Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη και στην υφαλοκρηπίδα;
Ή όταν η Τουρκία απειλεί την Κύπρο ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν προχωρήσουμε με το ενεργειακό μας πρόγραμμα;
Ή όταν η Τουρκία απειλεί τα γειτονικά κράτη και τις ενεργειακές εταιρείες, με τις οποίες συνεργαζόμαστε και έχουμε δημιουργήσει συμβατικές υποχρεώσεις;
Είναι δυνατόν οι προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα να επιτύχουν, όταν πρόσφατες δημόσιες δηλώσεις και πράξεις Τούρκων αξιωματούχων σηματοδοτούν σχέδια για τον εποικισμό της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, το ακατοίκητο τμήμα της Αμμοχώστου, που βρίσκεται υπό την παράνομη τουρκική στρατιωτική κατοχή;”
Όσον αφορά τα Βαρώσια, τόνισε ότι το ξεχωριστό τους καθεστώς αναγνωρίστηκε σε όλες τις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα και τις επιχειρήσεις του ΟΗΕ στην Κύπρο.
Επεσήμανε πως το πλαίσιο για την επανεγκατάσταση των νόμιμων κατοίκων των Βαρωσίων στην περιοχή, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, καθορίστηκε ως προτεραιότητα τόσο στη συμφωνία υψηλού επιπέδου του 1979 μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων όσο και στα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Από αυτή την άποψη, εκτιμούμε βαθύτατα την πρόσφατη επιβεβαίωση από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ότι η θέση των Ηνωμένων Εθνών επί του θέματος παραμένει αμετάβλητη και καθοδηγείται από τα εν λόγω ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, σημείωσε.
Ανέφερε ακόμη πως “είμαστε επίσης αντιμέτωποι με μια ολοένα και πιο επιθετική στάση του τουρκικού στρατού και μια κλιμάκωση παραβιάσεων στη νεκρή ζώνη” και επεσήμανε πως “όλες αυτές οι εξελίξεις καθιστούν τον ρόλο της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και την εκπλήρωση της εντολής της, πιο απαραίτητη από ποτέ”.
Σε ό,τι αφορά τις αναφορές του Προέδρου της Τουρκίας κατά την ομιλία του στη Συνέλευση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως ο κ. Ερντογάν κατέφυγε σε παραπλανητικούς ισχυρισμούς.
Όπως είπε, ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, σε μια αδιάλλακτη θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς και ότι όσοι ισχυρίζονται ότι θα λύσουν το κυπριακό πρόβλημα με την προϋπόθεση «μηδενική ασφάλεια, μηδενικές εγγυήσεις» έχουν κακές προθέσεις εξ’ αρχής.
“Και αναρωτιέμαι: Είναι ένδειξη αδιαλλαξίας και κακών προθέσεων η επιδίωξη να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, ελεύθερο από την παρουσία στρατευμάτων κατοχής; Είναι ένδειξη αδιαλλαξίας και κακών προθέσεων να οραματίζεσαι τον τερματισμό μιας αναχρονιστικής Συνθήκης Εγγυήσεων και την εγκαθίδρυση ενός ισχυρού συστήματος ασφάλειας, βασισμένο στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στις Συνθήκες της ΕΕ; Ποιο άλλο από τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ υπόκεινται σε εγγυήσεις από τρίτη χώρα; Είναι ένδειξη αδιαλλαξίας και κακών προθέσεων η επιδίωξη να εγκαθιδρυθεί ένα κανονικό κράτος, στο οποίο όλες οι αποφάσεις θα λαμβάνονται μόνο από τους Κύπριους, χωρίς εξωτερικές εξαρτήσεις;”, ανέφερε.
Επεσήμανε εξάλλου πως ο κ. Ερντογάν ισχυρίστηκε επίσης ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά αρνείται να μοιραστεί την πολιτική δύναμη και την ευημερία με τους Τουρκοκύπριους.