Το πιο σημαντικό αποτέλεσμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν η ομόφωνη απόφαση να δοθεί καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, με προοπτική απόδοσης και στη Γεωργία και υπό προϋποθέσεις στη Βοζνία- Ερζεγοβίνη, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος της συνεδρίασης του Συμβουλίου. Παράλληλα τόνισε ότι η Αθήνα καλύπτεται απόλυτα από τα συμπεράσματα που ομόφωνα υιοθετήθηκαν για την τουρκική προκλητικότητα, ενώ αναφερόμενος στις υψηλές τιμές στα καύσιμα επισήμανε πως η αποκλιμάκωση στις τιμές του πετρελαίου, πρέπει να περάσει στην αντλία.
«Είναι μια σημαντική απόφαση που στέλνει μήνυμα στο δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό, στην Ουκρανία εφόσον υλοποιήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης και προσέθεσε: «Στην παρούσα συγκυρία η ΕΕ στέλνει με αυτόν τον τρόπο μήνυμα αισιοδοξίας χωρίς να νοθεύει την περίπλοκη διαδικασία προσέγγισης αυτών των χωρών με την ευρωπαϊκή οικογένεια».
Αναφερόμενος στη σύνοδο με τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων και στην καχυποψία που υπάρχει για τις καθυστερήσεις, επανέλαβε την πάγια θέση της χώρα μας, όπως είπε και στη Θεσσαλονίκη, να επιδείξει η Ευρώπη πραγματικό ενδιαφέρον και αυτές οι χώρες να κινηθούν με μεγαλύτερο θάρρος στις μεταρρυθμίσεις ώστε να έρθουν πιο κοντά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Είπε επίσης ότι θα πρέπει να ξεπεραστούν οι δυσκολίες στις σχέσεις Σόφιας-Σκοπίων έτσι ώστε να ξεμπλοκαριστεί η ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας. «Ελπίζω ότι ενδεχομένως να έχουμε την επόμενη εβδομάδα ενθαρρυντικές εξελίξεις», ανέφερε.
Για τα ελληνοτουρκικά δήλωσε πως καλυπτόμαστε απόλυτα από τα συμπεράσματα που ομόφωνα υιοθετήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την τουρκική προκλητικότητα, την ανάγκη η Τουρκία να σέβεται την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ και προσκαλεί την Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο, να μειώσει την ένταση στην ανατολική Μεσόγειο και να προαχθεί η περιφερειακή ειρήνη και η σταθερότητα.
Η Ελλάδα δεν θα περιμένει την ΕΕ να δώσει ευρωπαϊκή απάντηση στην ακρίβεια
Σε ό,τι αφορά την οικονομία είπε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει έντονη ανησυχία για την έξαρση του πληθωρισμού, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό -σημείωσε- τροφοδοτείται από τις πολύ υψηλές τιμές ενέργειας, του φυσικού αερίου.
«Έχει ωριμάσει πια να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο οι διαδικασίες ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει αλλαγές στον τρόπο που είναι οργανωμένη η αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ σε ό,τι αφορά την αποσύνδεση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Εκτιμώ ότι αυτή η δουλειά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι έτοιμη μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Προσέθεσε πως η Ελλάδα δεν θα περιμένει την ΕΕ να δώσει ευρωπαϊκή απάντηση και θα εξακολουθεί να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις και ανέφερε τις παρεμβάσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, στα καύσιμα και στη μείωση των λογαριασμών μέσω προγραμμάτων αντικατάστασης ηλεκτρικών συσκευών. «Θα εξακολουθούμε να στεκόμαστε δίπλα στους πολίτες, να μειώσουμε τις επιπτώσεις της παγκόσμιας αύξησης τιμών η οποία οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης.
Η τουρκική αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας είναι παντελώς νομικά ανυπόστατη
Απαντώντας στις ερωτήσεις που δέχθηκε και αναφερόμενος στην τουρκική προκλητικότητα και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων κατά της γειτονικής χώρας είπε «θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο».
«Τα μηνύματα που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όχι μόνο με τα συμπεράσματα σήμερα αλλά καθόλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, είναι σαφή: Υπάρχουν δύο δρόμοι για την Τουρκία. Ο δρόμος της αποκλιμάκωσης και ο δρόμος της κλιμάκωσης ο οποίος προφανώς θα οδηγήσει την Τουρκία σε περαιτέρω απομάκρυνση από την ευρωπαϊκή οικογένεια αφήνοντας ανοικτή τη δυνατότητα λήψης πρόσθετων μέτρων» επισήμανε ο πρωθυπουργός και συνέχισε:
«Ζητούμε αυτή τη στιγμή να σταματήσει επιτέλους η ακραία επιθετική ρητορική αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας η οποία είναι παντελώς νομικά ανυπόστατη. Η Ελλάδα έχει απαντήσει σε όλα τα διεθνή φόρα. Θα εξακολουθώ να καλώ την Τουρκία σε καλόπιστο διάλογο ώστε σαν γείτονες να μπορούμε να συζητήσουμε και να επιλύσουμε με κανόνες καλής γειτονίας τα θέματα που έχουμε. Δεν θα παίξουμε το παιχνίδι της ρητορικής έντασης η οποία συχνά στοχεύει στο εσωτερικό ακροατήριο».
Για το ενδεχόμενος συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη είπε ότι δεν είναι εκείνος που έχει κόψει τους διαύλους επικοινωνίας. «Τον ίδιο να ρωτήσετε. Εγώ θεωρώ ότι θα πρέπει να μπορούμε να συναντιόμαστε και να συζητάμε. Είναι άλλη η ατζέντα της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ. Αν τεθεί το οποιοδήποτε ζήτημα στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, θα δώσουμε με τον πιο αυστηρό τρόπο τις κατάλληλες απαντήσεις».
Η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της με ακόμα μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική ένταση και διάθεση
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών: «Δεν έχω να προσθέσω τίποτα. Έχω δώσει επαρκείς απαντήσεις. Η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της με ακόμα μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική ένταση και διάθεση. Κανένας υπουργός δεν έχει κατεβάσει κανένα μολύβι. Έχουμε ακόμα πλούσια δουλειά να κάνουμε και σημαντικά νομοσχέδια όπως αυτό για την ανώτατη εκπαίδευση. Η παρέμβασή μας είναι σε πολλά επίπεδα. Η κυβέρνηση συνεχίζει κανονικά τη δουλειά της απερίσπαστη από τη φιλολογία που αναπτύσσεται. Θα εισέλθουμε στον 4ο χρόνο διακυβέρνησης. Είναι πολύ δύσκολο να μπορώ να πείσω ότι δεν θα γίνουν εκλογές, ότι δεν θα γίνει ανασχηματισμός».
Για το ενδεχόμενο η Ρωσία να κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη
Ο πρωθυπουργός απάντησε και για την περίπτωση η Ρωσία να κλείσει εντελώς τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. «Ετοιμαζόμαστε για το χειρότερο σενάριο. Το χειρότερο θα ήταν η πλήρης διακοπή της τροφοδοσίας του φυσικού αερίου και φυσικά για να αντιμετωπιστεί απαιτείται ευρωπαϊκός συντονισμός. Δεν μπορεί κάθε χώρα να κινείται από μόνη της. Συζητάμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχουμε υποχρέωση να συντονιζόμαστε για να μπορούμε να διαχειριστούμε τις επιπτώσεις ενός τόσο αρνητικού σεναρίου. Η Ελλάδα βοηθάει πάρα πολύ αυτή τη στιγμή τη Βουλγαρία», δήλωσε.
Επιπλέον είπε ότι επειδή το 70% του εισαγόμενου φυσικού αερίου κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή, «έχουμε εκπονήσει με την ΡΑΕ και υπό την εποπτεία του αρμόδιου υπουργείου, σενάρια ώστε να μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια και από άλλες πηγές».
Και συμπλήρωσε: «Πριν φτάσουμε σε πιο ακραία σενάρια, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το χειρότερο δυνατό. Αν αυτό συμβεί, θα υπάρχουν επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα όλης της ευρωζώνης. Η χώρα μας είναι έτοιμη και για το χειρότερο σενάριο. Δεν εκτιμώ ότι αυτό θα συμβεί. Θα έχει πολύ μεγάλο κόστος και για τη Ρωσία».
Η αποκλιμάκωση στις τιμές του πετρελαίου, πρέπει να περάσει στην αντλία
Ερωτηθείς για τα θέματα της ακρίβειας, ο κ.Μητσοτάκης είπε ότι τα μέτρα που η κυβέρνηση έχει λάβει είναι σημαντικά στον τομέα του ηλεκτρισμού και ήταν σε θέση να τα πάρει γιατί έχει επαναφέρει δημοσιονομική ισορροπία και απόδοση που ξεπέρασε τις προσδοκίες. «Όσο αναπτύσσεται η οικονομία, τόσο θα έχουμε περιθώρια στήριξης. Τα μέτρα πρέπει να είναι στοχευμένα και να στηρίζουν πρωτίστως αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Η σύσταση της Κριστίν Λαγκάρντ ήταν αυτή. Τα οριζόντια μέτρα δεν αποδίδουν. Ακούστηκε από πολλούς συναδέλφους μου ότι οι μειώσεις των φόρων στα καύσιμα δεν περνάνε στον καταναλωτή. Άλλες χώρες το δοκίμασαν και απέτυχαν. Θα κινούμαστε στην κατεύθυνση που έχουμε χαράξει», ανέφερε.
Επανέλαβε παράλληλα ότι η κυβέρνηση στέκεται στο πλευρό των πολιτών και αναφέρθηκε στο power pass, το fuel pass που μειώνει σημαντικά τις τιμές της βενζίνης και στο γεγονός ότι συνολικά το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων έχει αυξηθεί με παρεμβάσεις όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού, η μείωση των φόρων και του ΕΝΦΙΑ.
«Δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες. Ξέρω ότι υπάρχουν πολλοί που τα βγάζουν πέρα δύσκολα», είπε και παράλληλα προειδοποίησε ότι η κυβέρνηση θα είναι πολύ αυστηρή στους ελέγχους στην αγορά. «Τις τελευταίες ημέρες έχουμε αποκλιμάκωση στις τιμές του πετρελαίου. Πρέπει να περάσει στην αντλία. Είμαι σαφής. Έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε και να επιβάλλουμε τα απαραίτητα πρόστιμα στην περίπτωση που αυτό δεν συμβεί. Η ισοτιμία δολαρίου εδώ δεν δουλεύει υπέρ μας. Δεν μπορεί όμως οι τιμές να αυξάνονται με μεγάλη ταχύτητα και να αργούν να αποκλιμακωθούν όταν πέφτουν οι τιμές», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στην κοινή πρόταση με την Ιταλία για πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, είπε ότι η επίτευξη ευρωπαϊκής συμφωνίας στην αγορά ενέργειας είναι εξαιρετικά σύνθετη καθώς κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και αρκεί μία χώρα για να τη μπλοκάρει.
«Βλέπετε πόσο ευμετάβλητες είναι οι αγορές. θα εξακολουθούμε να επιμένουμε σε αυτή την πρόταση ως μια πιθανή επιλογή. Χρειάζεται προσοχή στο πώς θα αποσυνδέσουμε την αγορά ενέργειας από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μας ενδιαφέρει περισσότερο γιατί το 70% του φυσικού αερίου που εισάγουμε, κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή. Αν το ξεκλειδώσουμε, θα δούμε αποκλιμάκωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να κάνουμε παρεμβάσεις τής έκτασης που έχουμε ήδη δρομολογήσει με μικρότερη επιβάρυνση για τους προϋπολογισμούς», συμπλήρωσε.
Ολόκληρη η Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου:
Καλό σας μεσημέρι. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου είχε ως πιο σημαντικό αποτέλεσμα την ομόφωνη απόφαση των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποδώσουν καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και στη Μολδαβία, με προοπτική απόδοσης καθεστώτος υποψήφιας χώρας και στη Γεωργία, αλλά και, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Είναι, πιστεύω, μία πολύ σημαντική απόφαση, η οποία στέλνει ένα μήνυμα στην Ουκρανία, στον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό, ότι η θέση της Ουκρανίας είναι στην ενωμένη Ευρώπη, εφόσον προφανώς η Ουκρανία υλοποιήσει μία σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα την φέρουν πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή οικογένεια.
Αλλά, νομίζω ότι στην παρούσα δύσκολη συγκυρία την οποία αντιμετωπίζει ο Πρόεδρος Zelenskyy και ο ουκρανικός λαός, η Ευρωπαϊκή Ένωση στέλνει με αυτόν τον τρόπο στην Ουκρανία, χωρίς -το τονίζω- να «νοθεύσει» την περίπλοκη διαδικασία προσέγγισης μίας χώρας με την ευρωπαϊκή οικογένεια, ένα πολύ σημαντικό μήνυμα αισιοδοξίας.
Ταυτόχρονα με τη συζήτηση η οποία έγινε για την Ουκρανία χθες, είχαμε και την Ευρωπαϊκή Σύνοδο μαζί με τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων. Εκεί, όπως είχα την ευκαιρία να πω και στη Θεσσαλονίκη όταν τους φιλοξένησα πριν από κάποιες εβδομάδες, υπάρχει μία -πιστεύω δικαιολογημένη- καχυποψία για τις καθυστερήσεις οι οποίες παρατηρούνται στη διαδικασία προσέγγισης των Δυτικών Βαλκανίων με την ευρωπαϊκή οικογένεια. Επανέλαβα την πάγια θέση της χώρας ότι τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μέρος της Ευρώπης, ανήκουν στη γεωγραφική καρδιά της Ευρώπης και θα πρέπει εμείς ταυτόχρονα να επιδείξουμε πραγματικό ενδιαφέρον προσέγγισης με τα Δυτικά Βαλκάνια, τα δε Δυτικά Βαλκάνια να κινηθούν με μεγαλύτερο θάρρος στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, έτσι ώστε να μπορούν να έρθουν πιο κοντά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Και βέβαια είναι πολύ σημαντικό, τονίστηκε αυτό, να ξεπεραστούν οι δυσκολίες οι οποίες έχουν προκύψει ως προς τις σχέσεις μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων, έτσι ώστε να ξεμπλοκαριστεί η ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας και να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο αυτών χωρών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδεχομένως στο πεδίο αυτό, μετά από κάποιες αποφάσεις που λαμβάνονται και στη Βουλγαρία, να έχουμε -θέλω να ελπίζω- ενδεχομένως και την επόμενη εβδομάδα κάποιες ενθαρρυντικές εξελίξεις.
Δεν έχω να πω πολλά πράγματα για τα ζητήματα της Τουρκίας, παρά μόνο να επαναλάβω ότι καλυπτόμαστε απόλυτα από τα Συμπεράσματα, όπως αυτά υιοθετήθηκαν ομόφωνα και χωρίς -θα έλεγα- μεγάλη συζήτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την τουρκική προκλητικότητα. Την ανάγκη η Τουρκία να σέβεται την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την πρόσκληση προς την Τουρκία, με σεβασμό πάντα στο Διεθνές Δίκαιο, να μειώσει την ένταση στην ανατολική Μεσόγειο έτσι ώστε με αυτό τον τρόπο να προαχθεί η περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα.
Σήμερα, είχαμε μια μεγάλη συζήτηση για τα ζητήματα της οικονομίας όπου πάλι εκφράστηκε η έντονη ανησυχία όλων μας για την έξαρση του πληθωρισμού. Ένας πληθωρισμός ο οποίος σε μεγάλο βαθμό -όπως έχουμε πει πολλές φορές και έχω πει πολλές φορές και από αυτό το βήμα- τροφοδοτείται από τις υψηλές τιμές ενέργειας και ιδίως τις τιμές του φυσικού αερίου. Και πιστεύω ότι πια έχει ωριμάσει και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η συζήτηση να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο οι διαδικασίες έτσι ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένη η αγορά ηλεκτρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Να υπάρξει, δηλαδή, αυτή η πολυσυζητημένη αποσύνδεση μεταξύ των τιμών του φυσικού αερίου και των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας. Εκτιμώ ότι αυτή η δουλειά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία -τονίζω- είναι εξαιρετικά περίπλοκη, θα είναι έτοιμη μέχρι το τέλος του καλοκαιριού ώστε να συζητηθεί το συντομότερο δυνατόν, στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για να ληφθούν, επιτέλους, κάποιες οριστικές αποφάσεις.
Θα επαναλάβω ακόμα μια φορά ότι προφανώς η Ελλάδα δεν θα περιμένει την Ευρωπαϊκή Ένωση να δώσει μια ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτό το πρόβλημα. Και θα εξακολουθεί να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, όπως το έχει κάνει τους τελευταίους μήνες με μια σειρά από παρεμβάσεις, είτε αυτές αφορούν τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, είτε αυτές αφορούν τα καύσιμα, είτε αφορούν τη μείωση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας μέσα από προγράμματα ηλεκτρικών συσκευών.
Θα εξακολουθούμε να στεκόμαστε δίπλα στους πολίτες έτσι ώστε να μπορέσουμε, στον βαθμό που μας επιτρέπουν οι δημοσιονομικές μας δυνατότητες, να μειώσουμε τις επιπτώσεις από αυτήν την παγκόσμια αύξηση των τιμών η οποία οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες και την οποία θα πρέπει να διαχειριστούν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες.
*Ναντίν Χαρδαλιά (ΣΚΑΙ):* Κύριε Πρόεδρε, καλό μεσημέρι. Ήθελα να ρωτήσω τι κλίμα εισπράξατε από τους ευρωπαίους ηγέτες σχετικά με την τουρκική επιθετικότητα και αν εκτιμάτε πως αν η Άγκυρα συνεχίσει την κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο και τις απειλές, αν είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε μία ακόμη πιο αυστηρή αντίδραση, ενδεχομένως και σε κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο, κυρία Χαρδαλιά. Νομίζω ότι τα μηνύματα τα οποία έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όχι μόνο με τα Συμπεράσματα τα οποία υιοθέτησε σήμερα, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών όπου συζητούμε τα θέματα αυτά, είναι πάρα πολύ σαφή.
Υπάρχουν δύο δρόμοι για την Τουρκία: Υπάρχει ο δρόμος της αποκλιμάκωσης, του παραγωγικού διαλόγου με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και υπάρχει, δυστυχώς, και ο δρόμος της κλιμάκωσης, ο οποίος προφανώς και θα οδηγήσει την Τουρκία σε περαιτέρω απομάκρυνση από την ευρωπαϊκή οικογένεια, αφήνοντας πάντα ανοιχτή τη δυνατότητα λήψης κάποιων πρόσθετων μέτρων.
Το ζητούμενο αυτή τη στιγμή -όπως έχω πει πολλές φορές- είναι να σταματήσει επιτέλους αυτή η ακραία επιθετική ρητορική αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας. Μια ρητορική η οποία είναι παντελώς, μα παντελώς, νομικά ανυπόστατη. Εξάλλου, η Ελλάδα έχει απαντήσει σε όλα τα διεθνή fora πολύ εμπεριστατωμένα, ακυρώνοντας όλη την «τουρκική επιχειρηματολογία» και εγώ θα εξακολουθώ να καλώ την Τουρκία σε έναν καλόπιστο διάλογο, έτσι ώστε σαν γείτονες να μπορούμε να συζητήσουμε και να επιλύουμε, με κανόνες καλής γειτονίας, τα θέματα τα οποία έχουμε.
Άρα, δεν έχω να προσθέσω κάτι παραπάνω για το ζήτημα αυτό και θα επαναλάβω για μια ακόμα φορά ότι εγώ προσωπικά, αλλά και η ελληνική Κυβέρνηση, δεν πρόκειται να παίξουμε το παιχνίδι της ρητορικής έντασης η οποία συχνά στοχεύει στο εσωτερικό ακροατήριο.
Εμείς θα φερόμαστε με ψυχραιμία, υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα και θα διαχωρίζουμε πάντα τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής από τα θέματα εσωτερικής κατανάλωσης.
*Σπύρος Μουρελάτος (ANT1):* Κύριε Πρόεδρε, βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν από μια πολύ κρίσιμη Σύνοδο, τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη την επόμενη εβδομάδα και θέλω να ρωτήσω ποια είναι η στρατηγική της Αθήνας. Τι θα κάνετε εάν ο Tayyip Erdoğan πραγματοποιήσει την απειλή του και θέσει θέμα αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ και αν μου επιτρέπετε, αν σε αυτό το περιβάλλον θα ήταν χρήσιμη και που θα αποσκοπούσε, μία πιθανή συνάντησή σας με τον κύριο Ερντογάν; Ευχαριστώ.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Ως προς το δεύτερο, δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος έχει κόψει τους διαύλους επικοινωνίας με τον κ. Erdoğan. Τον ίδιο θα πρέπει να ρωτήσετε. Εγώ έχω πει ότι ανά πάσα στιγμή θα πρέπει να μπορούμε να συναντιόμαστε και να συζητάμε. Από εκεί και πέρα, όπως γνωρίζετε, άλλη είναι η ατζέντα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Και προφανώς, εάν τεθεί οποιοδήποτε ζήτημα αφορά τις σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας, θα δοθούν με τον πιο αυστηρό τρόπο οι κατάλληλες απαντήσεις.
*Μαρία Ψαρά (STAR):* Κύριε Πρόεδρε, θα σας πάω ξανά στην εσωτερική επικαιρότητα και θα σας ρωτήσω για τις πρόωρες εκλογές. Όλοι συζητούν για πρόωρες εκλογές με αφορμή τα όσα είπατε για την αποφυγή μιας μακράς, τοξικής προεκλογικής περιόδου. Σας ανησυχεί μήπως οι υπουργοί κατεβάσουν τα μολύβια απλώς; Και επίσης, η ένσταση λόγω της τουρκικής προκλητικότητας επιτρέπει εκλογές, και μάλιστα διπλές;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Δεν έχω να προσθέσω τίποτα για το θέμα αυτό, κυρία Ψαρά. Νομίζω ότι έχω δώσει επαρκείς απαντήσεις σε συνεντεύξεις που έχω δώσει τις τελευταίες εβδομάδες. Θα πω μόνο ότι η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της με ακόμα μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική ένταση και διάθεση. Κανείς υπουργός δεν έχει κατεβάσει κανένα μολύβι και έχουμε ακόμα πλούσια δουλειά να κάνουμε. Αναφέρω ενδεικτικά το Νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση, το οποίο εκτιμώ ότι θα ψηφιστεί τις επόμενες εβδομάδες, αλλά και μια σειρά από παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα πολιτικής. Η Κυβέρνηση συνεχίζει κανονικά την δουλειά της, απερίσπαστη από την όλη φιλολογία η οποία αναπτύσσεται γύρω μας.
Εξάλλου, θα εισέλθουμε σύντομα στον τέταρτο χρόνο της διακυβέρνησής μας. Έχω πια αρκετή εμπειρία να γνωρίζω ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορώ να σας πείσω ότι δεν θα γίνουν εκλογές ή ότι δεν θα γίνει ανασχηματισμός, καθώς γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτά είναι τα δύο αγαπημένα θέματα στα οποία διαρκώς επανέρχεστε, όταν δεν έχετε κάτι άλλο να με ρωτήσετε.
*Μαρία Ψαρά (STAR):* Για την Τουρκία;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Σας απάντησα.
*Σοφία Φασουλάκη (OPEN):* Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Πριν από λίγες ημέρες, σε συνέντευξή σας είπατε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει ακόμα και το πιο δύσκολο σενάριο, το χειρότερο σενάριο, στην περίπτωση που η Ρωσία κλείσει την στρόφιγγα του φυσικού αερίου, όπως απειλεί άλλωστε τις τελευταίες ημέρες.
Ήθελα να ρωτήσω, πώς η Ελλάδα θα το πετύχει αυτό; Πώς διασφαλίζεται ότι η Ελλάδα θα είναι επαρκής ενεργειακά μέσα στον χειμώνα και αν υπάρχουν κάποιες ενέργειες μεταξύ Ελλάδας και κάποιων άλλων χωρών που εμείς ακόμα δεν γνωρίζουμε, σε αυτό το επίπεδο.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Κατ’ αρχάς έχουμε υποχρέωση, κυρία Φασουλάκη, να ετοιμαζόμαστε για το χειρότερο δυνατό σενάριο. Και πράγματι, το χειρότερο σενάριο για την Ευρώπη θα ήταν μια πλήρης διακοπή της τροφοδοσίας φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τις ευρωπαϊκές αγορές.
Και φυσικά, για να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο σενάριο χρειάζεται ευρωπαϊκός συντονισμός. Δεν μπορεί κάθε χώρα να κινείται από μόνη της και αυτό είναι ένα από τα ζητήματα τα οποία συζητάμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς, όπως καταλαβαίνετε, σε διασυνδεδεμένες αγορές έχουμε υποχρέωση να πρέπει να συνεργαζόμαστε και να συντονιζόμαστε, για να μπορούμε συνολικά να διαχειριστούμε επιπτώσεις ενός τόσο αρνητικού σεναρίου.
Ενδεικτικά να αναφέρω ότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή βοηθάει πολύ τη Βουλγαρία. Καθώς έχουν διακοπεί οι ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τη Βουλγαρία, η Ελλάδα ως χώρα υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου μπορεί να καλύψει ένα μέρος των αναγκών της Βουλγαρίας. Και βέβαια με την ολοκλήρωση του διασυνδετηρίου αγωγού IGB να τροφοδοτηθεί η Βουλγαρία και από αζέρικο αέριο.
Και βέβαια, επειδή θέλω να σας θυμίσω ότι το 70% της εισαγωγής φυσικού αερίου στη χώρα μας κατευθύνεται προς την ηλεκτροπαραγωγή, έχουμε ήδη εκπονήσει -σε συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και υπό την εποπτεία του αρμόδιου Υπουργείου- σενάρια, έτσι ώστε να μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια και από άλλες πηγές, να αυξήσουμε δηλαδή την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις μονάδες οι οποίες καταναλώνουν λιγνίτη, πριν φτάσουμε σε πιο -ας το πούμε- ακραία σενάρια περιορισμού της ζήτησης της ηλεκτρικής ενέργειας.
Πρέπει να είμαστε έτοιμοι και για το χειρότερο δυνατό σενάριο και φυσικά εάν αυτό συμβεί, μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι θα υπάρχουν και επιπτώσεις συνολικά για την οικονομική δραστηριότητα της Ευρωζώνης.
Η χώρα μας όμως -όπως έχω πει πολλές φορές- είναι έτοιμη, οφείλει να είναι έτοιμη και για το χειρότερο σενάριο. Θέλω να επαναλάβω ότι δεν εκτιμώ ότι αυτό θα συμβεί, θέλω να είμαι πολύ συγκεκριμένος, διότι όπως καταλαβαίνετε αυτό είναι και κάτι το οποίο θα είχε πολύ μεγάλο κόστος οικονομικό και για τη Ρωσία. Αλλά έστω και μικρές πιθανότητες να υπάρχουν να βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα τέτοιο σενάριο, πρέπει να είμαστε έτοιμοι.
*Νίκος Αρμένης (MEGA και ΑΠΕ):* Κύριε Πρόεδρε, η πολυπόθητη ευρωπαϊκή απάντηση στην ακρίβεια πότε θα έρθει; Στη Σύνοδο του Οκτωβρίου ή θα έχουμε μια έκτακτη Σύνοδο τώρα τον Ιούλιο;
Και επίσης, επιβεβαίωσε το Συμβούλιο ότι βγαίνουμε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Αν πάει καλά ο τουρισμός, μπορεί να έχουμε και σε εθνικό επίπεδο κάτι παραπάνω από αυτό που ξέρουμε, την ώρα που η εκλογολογία φουντώνει και ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε από τους Ευρωβουλευτές του να είναι έτοιμοι;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Έχω πει πολλές φορές, κ. Αρμένη, ότι δεν υπάρχει μία ευρωπαϊκή απάντηση στο πρόβλημα της ακρίβειας. Και βέβαια οι εθνικοί προϋπολογισμοί όλων των ευρωπαϊκών χωρών, η κάθε μία με τον τρόπο της σύμφωνα με τις επιλογές που κάνει, στηρίζει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες απέναντι σε μια πρωτοφανή αύξηση των τιμών.
Από εκεί και πέρα, δεν χρειάζεται να επαναλάβω τα μέτρα τα οποία έχουμε λάβει. Θα τονίσω μόνο ότι τα μέτρα αυτά, τα οποία είναι πάρα πολύ σημαντικά ειδικά στον τομέα του ηλεκτρικού ρεύματος, είμαστε σε θέση να τα πάρουμε, ακριβώς επειδή έχουμε επαναφέρει τη δημοσιονομική ισορροπία. Και επειδή είχαμε μια απόδοση της οικονομίας μας η οποία ξεπέρασε τις προσδοκίες. Και πράγματι, όσο πιο πολύ αναπτύσσεται η ελληνική οικονομία τόσο περισσότερα περιθώρια στήριξης έχουμε.
Όμως, θα εξακολουθούμε να υιοθετούμε μέτρα στοχευμένα τα οποία να στηρίζουν περισσότερο αυτούς που έχουν περισσότερη ανάγκη. Και μάλιστα και σήμερα η σύσταση της κυρίας Lagarde, εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ήταν ακριβώς αυτή, ότι τα οριζόντια μέτρα πολλές φορές δεν αποδίδουν.
Ακούστηκε κατά κόρον και από συναδέλφους μου ότι πολύ συχνά οι μειώσεις του ΦΠΑ στα καύσιμα δεν περνούν τελικά στον καταναλωτή. Άλλες χώρες το δοκίμασαν και διαπίστωσαν ότι ουσιαστικά δεν πέτυχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Άρα θα εξακολουθούμε να κινούμαστε στην κατεύθυνση που έχουμε χαράξει.
Και οι Έλληνες πολίτες γνωρίζουν καλά σήμερα ότι η Κυβέρνηση στέκεται στο πλευρό τους: το Power Pass το οποίο θα δώσει την δυνατότητα σε πολίτες να εισπράξουν πίσω στο λογαριασμό τους σημαντικά ποσά, έως 600 ευρώ, για τις υπερβολικές χρεώσεις τις οποίες κατέβαλαν τους τελευταίους μήνες στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Fuel Pass, στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας. Μειώνουμε σημαντικά τις τιμές της βενζίνης για 60 λίτρα το μήνα. Είναι μια ανάσα για τους συμπολίτες μας, τουλάχιστον αυτούς οι οποίοι μπορεί και να κινηθούν το καλοκαίρι και να κάνουν τις διακοπές τους χρησιμοποιώντας το αυτοκίνητό τους.
Και βέβαια να επαναλάβω ότι συνολικά το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων έχει στηριχθεί με παρεμβάσεις, όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού αλλά και η μείωση των φόρων, η μείωση του ΕΝΦΙΑ είναι μια έμμεση στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος.
Δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες και ξέρω ότι υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας οι οποίοι τα βγάζουν δύσκολα πέρα. Γι’ αυτό ακριβώς θέλουμε να στρέψουμε την προσοχή μας πρωτίστως σε αυτούς και για αυτό και -όπως σας είπα- δεν υλοποιούμε οριζόντια μέτρα τα οποία θα είχαν μεγάλο δημοσιονομικό κόστος και αμφίβολο τελικό αποτέλεσμα.
Και κάτι τελευταίο, θα είμαστε πάρα πολύ αυστηροί στους ελέγχους στην αγορά. Τις τελευταίες μέρες, παραδείγματος χάρη, είδαμε μια αποκλιμάκωση στις τιμές του πετρελαίου. Αυτή η αποκλιμάκωση πρέπει να περάσει στην αντλία. Είμαι πολύ σαφής εδώ. Και έχουμε την δυνατότητα να ελέγξουμε και να επιβάλουμε τα απαραίτητα πρόστιμα σε περίπτωση που αυτό δεν θα συμβεί.
Δυστυχώς η ισοτιμία δολαρίου – ευρώ δεν δουλεύει υπέρ μας, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί οι τιμές να αυξάνουν με πολύ μεγάλη ταχύτητα όταν αυξάνεται η διεθνής τιμή του πετρελαίου και να αργούν να αποκλιμακωθούν όταν πέφτουν οι τιμές.
Νομίζω ότι αυτό το μήνυμα καλό είναι να το αντιληφθούν όλοι και να γνωρίζουν ότι το κράτος έχει τις κανονιστικές δυνατότητες να παρεμβαίνει, όποτε θεωρεί ότι υπάρχουν στρεβλώσεις στην αγορά που λειτουργούν εις βάρος των καταναλωτών.
*Γεωργία Σκιντζή (ΕΡΤ):* Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω, η κοινή πρότασή σας με την Ιταλία για πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου η οποία απ’ ό,τι φαίνεται αγκαλιάστηκε και από τον Πρωθυπουργό του Βελγίου, ποιά αντίδραση βρήκε από τους Ευρωπαίους ομολόγους, ποιές ήταν οι αντιρρήσεις, οι προβληματισμοί και αν υπήρχε και εναλλακτική πρόταση για να μπει, επιτέλους, φρένο στις ξέφρενες αυτές τιμές του φυσικού αερίου.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Έχω πει πολλές φορές ότι η επίτευξη Ευρωπαϊκής συμφωνίας ως προς τα ζητήματα που αφορούν την αγορά ενέργειας, είναι εξαιρετικά σύνθετη, γιατί κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες.
Και αρκεί μία χώρα, όπως γνωρίζετε, για να μπλοκάρει μία Ευρωπαϊκή απόφαση. Βλέπετε το πόσο ευμετάβολες είναι οι αγορές στο φυσικό αέριο. Μικρές διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες αυξομειώσεις στην τιμή του φυσικού αερίου.
Θα εξακολουθούμε να επιμένουμε σε αυτήν την πρόταση ως μία πιθανή επιλογή. Αλλά πάλι θα στρέψουμε ταυτόχρονα την προσοχή μας στο πως θα αποσυνδέσουμε την αγορά και τις τιμές του φυσικού αερίου από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό εμάς μας ενδιαφέρει περισσότερο, γιατί θα επαναλάβω ότι το 70% του φυσικού αερίου που εισάγουμε στη χώρα μας κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή.
Αν καταφέρουμε λοιπόν να «ξεκλειδώσουμε» αυτό το πρόβλημα, τότε θα δούμε μία αποκλιμάκωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε παρεμβάσεις της έκτασης που έχουμε ήδη δρομολογήσει, άρα με μικρότερη, τελικά, επιβάρυνση για τους προϋπολογισμούς μας.