Στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από τις Βρυξέλλες. Επισήμανε δε την ανάγκη να δοθεί κίνητρο στις ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να υπάχει μεγαλύτερη ευελιξία για τη διαχείριση αυτών των δαπανών. Επικέντρωσε ωστόσο στη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού ταμείου για την άμυνα, θέμα που θα τεθεί και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. «Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, να «ενηλικιωθεί» γεωπολιτικά» και να πάρει πολύ στα σοβαρά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας», είπε ο πρωθυπουργός.
«Η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής, που λαμβάνει χώρα στις Βρυξέλλες, διεξάγεται σε μία συγκυρία όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές.
Έχω μιλήσει πολλές φορές για την ανάγκη η Ευρώπη να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία ως προς τη διαχείριση των ζητημάτων που αφορούν την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στην έκτακτη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες.
«Μάλιστα, σήμερα είχα την ευκαιρία να δημοσιεύσω κι ένασχετικό άρθρο σε μεγάλη ευρωπαϊκή εφημερίδα, όπου καταθέτω για ακόμα μία φορά τις ελληνικές προτάσεις για το πώς μπορούμε να δαπανούμε περισσότερα αλλά και καλύτερα για την κοινή μας άμυνα», συνέχισε ο πρωθυπουργός.
Και επισήμανε: «Συγκεκριμένα, θέλω να επισημάνω για ακόμα μία φορά την ανάγκη να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες, ώστε να δίνεται ένα κίνητρο στις χώρες που δαπανούν άνω του 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες να μην "τιμωρούνται" στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας σχετικά με τις οροφές δαπανών.
Επισημαίνω, όμως, ότι εκτός από την ανάγκη να έχουμε περισσότερη ευελιξία σε εθνικό επίπεδο, είναι επίσης απολύτως ανάγκη να συγκροτήσουμε ένα κοινό ευρωπαϊκό ταμείο για αμυντικά έργα, τα οποία ουσιαστικά συνιστούν ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Συγκεκριμένα, προτείνω τη σύσταση ενός ταμείου 100 δισ. ευρώ, στα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει κοινές ευρωπαϊκές δράσεις, όπως, παραδείγματος χάρη, μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα».
Ο κ. Μητσοτάκης στη συνέχεια τόνισε: «Πιστεύω ότι έχουν ωριμάσει πια οι συνθήκες ώστε να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Δεν αναμένω συγκεκριμένα συμπεράσματα σήμερα, αλλά πιστεύω ότι θα μας δοθεί μία ευκαιρία να έχουμε μία ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων, λαμβάνοντας υπόψη και το τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες έχουν ωριμάσει, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, να "ενηλικιωθεί" γεωπολιτικά και να πάρει πολύ στα σοβαρά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας».
Ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού:
«Η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής, που λαμβάνει χώρα στις Βρυξέλλες, διεξάγεται σε μία συγκυρία όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές. Έχω μιλήσει πολλές φορές για την ανάγκη η Ευρώπη να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία ως προς τη διαχείριση των ζητημάτων που αφορούν την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα.
Μάλιστα, σήμερα είχα την ευκαιρία να δημοσιεύσω κι ένα σχετικό άρθρο σε μεγάλη ευρωπαϊκή εφημερίδα, όπου καταθέτω για ακόμα μία φορά τις ελληνικές προτάσεις για το πώς μπορούμε να δαπανούμε περισσότερα αλλά και καλύτερα για την κοινή μας άμυνα.
Συγκεκριμένα, θέλω να επισημάνω για ακόμα μία φορά την ανάγκη να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες, ώστε να δίνεται ένα κίνητρο στις χώρες που δαπανούν άνω του 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες να μην «τιμωρούνται» στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας σχετικά με τις οροφές δαπανών.
Επισημαίνω, όμως, ότι εκτός από την ανάγκη να έχουμε περισσότερη ευελιξία σε εθνικό επίπεδο, είναι επίσης απολύτως ανάγκη να συγκροτήσουμε ένα κοινό ευρωπαϊκό ταμείο για αμυντικά έργα, τα οποία ουσιαστικά συνιστούν ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Συγκεκριμένα, προτείνω τη σύσταση ενός ταμείου 100 δισ. ευρώ, στα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει κοινές ευρωπαϊκές δράσεις, όπως, παραδείγματος χάρη, μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα.
Πιστεύω ότι έχουν ωριμάσει πια οι συνθήκες ώστε να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Δεν αναμένω συγκεκριμένα συμπεράσματα σήμερα, αλλά πιστεύω ότι θα μας δοθεί μία ευκαιρία να έχουμε μία ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων, λαμβάνοντας υπόψη και το τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες έχουν ωριμάσει, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, να «ενηλικιωθεί» γεωπολιτικά και να πάρει πολύ στα σοβαρά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας».
Οι προτάσεις Μητσοτάκη για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται, στη σχετική συζήτηση των Ευρωπαίων ηγετών, να εισηγηθεί τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτήσει τις απαιτήσεις της συλλογικής ευρωπαϊκής ασφάλειας πέρα από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, στα πρότυπα της θετικής εμπειρίας του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Ταυτόχρονα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτείνει αυξημένη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες ώστε να δοθεί δημοσιονομικός χώρος στα κράτη-μέλη για τις επενδύσεις στην άμυνα. Η εξαίρεση δηλαδή των επενδύσεων στην άμυνα από τους δημοσιονομικούς στόχους, να γίνεται εκ των προτέρων και όχι εκ των υστέρων, όπως ισχύει με το τρέχον δημοσιονομικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο οι δαπάνες για αμυντικές επενδύσεις μπορούν να εξαιρούνται όταν εκκινεί η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος έναντι μιας χώρας. Κάτι τέτοιο θα αύξανε τον δημοσιονομικό χώρο στα κράτη-μέλη που επιθυμούν να επενδύσουν στην άμυνα, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική τους αξιοπιστία.
Ενιαία στάση απέναντι στις ΗΠΑ
Η συζήτηση για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας ενόψει των προτάσεων που αναμένεται να καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα μέσα Μαρτίου, πραγματοποιείται σε ένα νέο τοπίο, όπου η μεγαλύτερη πρόκληση για την Ευρώπη είναι να αναζητήσει ενιαία στάση και τρόπους εποικοδομητικής συνεργασίας με τη νέα αμερικανική διοίκηση, ενώ με αφορμή τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, έχει ανοίξει η συζήτηση για την αύξηση των αμυντικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Στο γεύμα του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα συζητηθεί η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, ενώ στο δείπνο των 27 θα συμμετάσχει ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ - καθώς συζητούνται οι σχέσεις Ε.Ε.-Ηνωμένου Βασιλείου στην ασφάλεια και την άμυνα.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στη συζήτηση για την αναγκαιότητα μιας ισχυρής ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς ήδη οι αμυντικές δαπάνες της ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι από τους πρώτους ευρωπαίους ηγέτες που έχουν υποστηρίξει την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και την ανάγκη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας εν μέσω πολλαπλών προκλήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάιο ο πρωθυπουργός - από κοινού με τον Πολωνό ομόλογό του Ντόναλντ Τουσκ - με επιστολή προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν , είχε προτείνει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας με ένα εγχείρημα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, μια ευρωπαϊκή αντιαεροπορική ασπίδα που θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με κοινοτικούς πόρους.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν επίσης ανάμεσα στους 19 ηγέτες της Ε.Ε που - με πρωτοβουλία της Φινλανδίας- υπέγραψαν την επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για αύξηση της χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή άμυνα.
