Οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν κουραστεί τόσο από το Brexit που όταν κατέληξαν σε συμφωνία με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον αυτήν την εβδομάδα δεν ήθελαν καν να σκεφτούν ότι θα χρειαζόταν να αναβάλουν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου πέραν της 31ης Οκτωβρίου. Όμως, αν ο Τζόνσον ζητήσει την παράταση –κάτι που μοιάζει πολύ πιθανό αφού δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την έγκριση της Βουλής των Κοινοτήτων στη συμφωνία του σήμερα– είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να την αρνηθούν οι υπόλοιπες 27 χώρες μέλη.
“Δεν τους βλέπω να αρνιούνται” είπε ο Άναντ Μένον, καθηγητής πολιτικών επιστημών και ευρωπαϊκών σπουδών και διευθυντής του “Ηνωμένου Βασιλείου σε μια Μεταβαλλόμενη Ευρώπη” (UK in a Changing Europe). “Δεν θέλουν μια αποχώρηση χωρίς συμφωνία και σίγουρα δεν θέλουν να κατηγορηθούν γι αυτό”, πρόσθεσε ο καθηγητής, που είναι ειδικός σε θέματα Brexit, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Εάν ζητηθεί από τους 27 να συμφωνήσουν σε μια νέα διορία, πιθανότατα αυτό θα γίνει σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής πριν από τα τέλη Οκτωβρίου, ενδεχομένως το επόμενο Σαββατοκύριακο. Οι πρεσβευτές των χωρών πρόκειται να συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες το πρωί της Κυριακής.
Να σημειωθεί ότι μετά τη δεύτερη αναβολή οι Ευρωπαίοι διαμήνυσαν ότι αυτή θα ήταν και η τελευταία. Λίγο νωρίτερα, η γαλλική προεδρία εκτίμησε ότι μια νέα καθυστέρηση “δεν είναι προς το συμφέρον κανενός”. “Διαπραγματευτήκαμε μια συμφωνία, επαφίεται πλέον στο βρετανικό κοινοβούλιο να πει αν την εγκρίνει ή την απορρίπτει”, ανέφερε το Ελιζέ.
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ από την πλευρά του σημείωσε ότι η Βρετανία δεν έχει προς το παρόν υποβάλει κανένα αίτημα προς αυτήν την κατεύθυνση. “Αν συμβεί αυτό (…) η παράταση μπορεί να δοθεί μόνο με ομοφωνία”, πρόσθεσε, αναφερόμενος σε μια πιθανή απόφαση των υπόλοιπων 27 χωρών μελών της ΕΕ.
Ένα ενδεχόμενο είναι να δοθεί από τους 27 μια “τεχνική παράταση” ενός μηνός (και όχι μέχρι τις 31 Ιανουαρίου) ώστε να υπάρξει χρόνος τόσο στη Βρετανία όσο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να επικυρώσουν τη συμφωνία, όπως είπε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Μια άλλη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή είπε ότι η διάρκεια της αναβολής και οι προϋποθέσεις που θα τεθούν θα εξαρτηθούν από τον σκοπό για τον οποίο θα ζητηθεί η παράταση. “Αν εξακολουθούμε να ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να διασώσουμε τη συμφωνία αυτή, θα επιδιώξουμε μικρότερο χρονικό διάστημα. Όμως, αν μιλάμε για εκλογές ή για δεύτερο δημοψήφισμα, είναι πιθανόν να χρειαστεί περισσότερος χρόνος. Σε αυτό το στάδιο, εξαρτάται από το τι θα συμβεί στη Βρετανία τις επόμενες ώρες”, εξήγησε.
Πολλοί στις Βρυξέλλες πιστεύουν ότι δεν μπορούν να δοθούν παρατάσεις μετά τα μέσα του 2020 καθώς η ΕΕ θα χρειαστεί τον υπόλοιπο χρόνο για να προετοιμάσει τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της και είναι αναγκαίο να γνωρίζει αν η Βρετανία θα συνεχίσει να συμβάλλει σε αυτόν.
Ζητάει χρόνο από την Ε.Ε. ο Τζόνσον
Η περαιτέρω καθυστέρηση του Brexit δεν αποτελεί λύση και η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να απορρίψει το αίτημα της Βουλής των Κοινοτήτων για νέα αναβολή, υποστηρίζει ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον σε επιστολή του προς τους βουλευτές.
“Δεν θα διαπραγματευτώ μια καθυστέρηση με την Ευρωπαϊκή Ένωση” αναφέρει ο Τζόνσον σε αυτήν την επιστολή, σύμφωνα με το Sky News. “Θα πω στην ΕΕ ό,τι λέω στον βρετανικό λαό κατά τις 88 ημέρες μου ως πρωθυπουργός: ότι η περαιτέρω καθυστέρηση δεν είναι λύση”, προσθέτει.
Σύμφωνα με τον Τζόνσον “είναι πολύ πιθανόν οι φίλοι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να απορρίψουν το αίτημα του κοινοβουλίου για περαιτέρω καθυστέρηση (ή να μην λάβουν μια απόφαση γρήγορα)”.
Την ίδια ώρα ωστόσο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε ότι μίλησε με τον Τζόνσον και τώρα περιμένει την επιστολή του με την οποία θα αιτηθεί την εκ νέου αναβολή του Brexit.
“Περιμένω την επιστολή” έγραψε στο Twitter ο Τουσκ. “Μόλις μίλησα με τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον για την κατάσταση μετά την ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων”, πρόσθεσε.
Τη Δευτέρα η απόφαση για νέα ψηφοφορία
Ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων Τζον Μπέρκοου δήλωσε ότι θα αποφασίσει τη Δευτέρα αν θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να προτείνει τη διεξαγωγή ψηφοφορίας για τη συμφωνία του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον σχετικά με το Brexit.
Υπάρχει ένας κανόνας στο Κοινοβούλιο σύμφωνα με τον οποίο ένα ερώτημα δεν μπορεί να τίθεται δύο φορές στη διάρκεια της ίδιας συνόδου.
Η κυβέρνηση προσπάθησε να πείσει τους βουλευτές να εγκρίνουν τη συμφωνία σήμερα, αλλά οι βουλευτές ενέκριναν μια πρόταση να μετατεθεί η ψηφοφορία για τη συμφωνία μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης της νομοθεσίας για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο υπουργός της κυβέρνησης που είναι αρμόδιος για τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο, ο Τζέικομπ Ρις-Μογκ, δήλωσε πως η κυβέρνηση σχεδιάζει να θέσει τη συμφωνία σε συζήτηση και ψηφοφορία τη Δευτέρα.
«Θα το σκεφθώ και θα δώσω αυτή που ελπίζω να είναι μια πλήρως μελετημένη απόφαση για το θέμα αυτό τη Δευτέρα», είπε ο Μπέρκοου.
Ξεκάθαρη θέση ζητάει ο Μακρόν
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν άσκησε πιέσεις σήμερα στον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον ζητώντας του να ξεκαθαρίσει τη στάση του για το Brexit, μετά την ήττα του στη Βουλή των Κοινοτήτων που τον αναγκάζει να ζητήσει την αναβολή της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
“Ο πρόεδρος είχε συνομιλία με τον Βρετανό πρωθυπουργό και εξέφρασε την άποψή του όσον αφορά την αναγκαιότητα μιας γρήγορης αποσαφήνισης”, ανέφερε στο πρακτορείο Reuters μια πηγή της γαλλικής προεδρίας.
Ο Μακρόν είπε ότι “μια καθυστέρηση δεν θα ήταν προς το συμφέρον κανενός”, πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος.
“Τώρα ήρθε η στιγμή της αλήθειας”, δήλωσε από την πλευρά της η Ναταλί Λουαζό, ευρωβουλευτής του LREM, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV. Το Ηνωμένο Βασίλειο “δεν έχει 36 τρόπους για να αποχωρήσει από την ΕΕ: είτε θα το κάνει με συμφωνία –εκείνην που διαπραγματεύτηκε με τον Μισέλ Μπαρνιέ– είτε χωρίς. Είτε οι Βρετανοί θα πουν τελικά ότι αυτή η αποχώρηση είναι παράλογη και θα θέσουν τη συμφωνία ή την παραμονή στην ΕΕ σε δημοψήφισμα”, τόνισε.
“Όμως δεν μπορούμε να αγοράζουμε χρόνο για τον χρόνο (…) Θα πρέπει επίσης το βρετανικό κοινοβούλιο να αναλάβει τις ευθύνες του”, πρόσθεσε, προτρέποντας τους Βρετανούς “να μας πουν ναι ή όχι (στη συμφωνία) και αν πουν όχι, να πουν τι σκοπεύουν να κάνουν”, κατέληξε.
Διαδηλώσεις στη Βρετανία
Εκατοντάδες χιλιάδες Βρετανοί συγκεντρώθηκαν σήμερα στο κεντρικό Λονδίνο ζητώντας να διεξαχθεί νέο δημοψήφισμα για το Brexit και πανηγύρισαν όταν έγινε γνωστό ότι η Βουλή των Κοινοτήτων ψήφισε υπέρ της αναβολής της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ορισμένοι από τους διαδηλωτές ταξίδεψαν στην πρωτεύουσα από άλλες περιοχές της Βρετανίας για να παραστούν σε αυτήν τη συγκέντρωση, κάτω από τον καταγάλανο ουρανό. Πολλοί κρατούσαν ευρωπαϊκές σημαίες και πλακάτ με ευφυολογήματα-συνθήματα.
Το πλήθος κατέκλυσε μεγάλο μέρος της πρωτεύουσας. Χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά να ξεκινήσουν την πορεία από το Χάιντ Παρκ την ώρα που άλλοι είχαν ήδη φτάσει στο κοινοβούλιο, το οποίο συγκλήθηκε εκτάκτως σήμερα Σάββατο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από το 1982 και τον πόλεμο των Φόκλαντ.
“Είμαι θυμωμένος γιατί δεν εισακουόμαστε. Σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο λαός θέλει να παραμείνουμε στην ΕΕ. Αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε φωνή”, είπε η 56χρονη Χάνα Μπάρτον, παραγωγός μηλίτη από την κεντρική Αγγλία, που ήταν τυλιγμένη σε μια σημαία της ΕΕ. “Πρόκειται για μια εθνική καταστροφή εν αναμονή και θα καταστρέψει την οικονομία”, πρόσθεσε.
Ενώ το Brexit έχει διχάσει οικογένειες, κόμματα, το κοινοβούλιο και τη χώρα, και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι οι επόμενες ημέρες θα είναι από τις πιο σημαντικές στην σύγχρονη βρετανική ιστορία: ένα σταυροδρόμι που θα μπορούσε να διαμορφώσει τις τύχες του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλές γενιές.
Την ώρα που ήταν σε εξέλιξη η διαδήλωση, οι βουλευτές ενέκριναν την τροπολογία του πρώην Συντηρητικού βουλευτή Όλιβερ Λέτουιν που προβλέπει ότι ακόμη και εάν το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη νέα συμφωνία, ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα πρέπει να ζητήσει την αναβολή του Brexit μέχρι να ολοκληρωθεί η νομοθεσία για την αποχώρηση και από τα δύο σώματα της Βουλής.
Το πλήθος παρακολουθούσε τις εξελίξεις μέσα από γιγαντοοθόνες και από τα κινητά τηλέφωνα. Πολλοί πανηγύρισαν καθώς θεωρούν το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας ως άλλη μια ευκαιρία για να σταματήσουν το Brexit.
Σε κάποια από τα πλακάτ που κρατούσαν, συνέκριναν το Brexit με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Ορισμένοι φορούσαν παράξενες στολές – ένας μάλιστα είχε ντυθεί μπανάνα και κρατούσε ένα πλακάτ με το σύνθημα “Είμαστε ώριμοι για αλλαγή”.
Δεν έλειψαν και τα ομοιώματα που σάρκαζαν κάποιους πολιτικούς, όπως τον Τζόνσον και τον σύμβουλό του, τον Ντόμινικ Κάμινγκς.
Μια ομάδα διαδηλωτών έψαλλε τον ύμνο της ΕΕ, την “Ωδή στη Χαρά”.
Ο Τζέιμς ΜακΓκρόρι, ο διευθυντής της εκστρατείας People’s Vote που οργάνωσε την πορεία, δήλωσε ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπόψη της την οργή των φιλοευρωπαίων πολιτών και να οργανώσει ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην ΕΕ. “Αυτή η νέα συμφωνία δεν έχει καμία σχέση με αυτά τα οποία υποσχέθηκαν στον λαό και κατά συνέπεια ο κόσμος δικαιούται μια νέα ευκαιρία για να εκφραστεί”, σημείωσε.
Οι οργανωτές αισιοδοξούν ότι η σημερινή διαδήλωση θα είναι παρόμοια σε μέγεθος με εκείνη του Μαρτίου, όταν, όπως λένε, 1 εκατομμύριο άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους. Μια τέτοια συγκέντρωση θα ήταν από τις μεγαλύτερες που έχουν γίνει ποτέ στη Βρετανία.
Η αστυνομία του Λονδίνου αρνήθηκε να κάνει εκτιμήσεις για το μέγεθος της συγκέντρωσης, σημειώνοντας ότι είναι “ανακριβής επιστήμη”. Ωστόσο στις φωτογραφίες που αναρτήθηκαν στο Twitter φαίνονται οι δρόμοι και η πλατεία μπροστά από το κοινοβούλιο να έχουν κατακλυστεί από κόσμο.
Το κλίμα στη διαδήλωση κυμαινόταν από θυμό μέχρι απογοήτευση. Κάποιοι νέοι, που δεν είχαν δικαίωμα ψήφου το 2016, όταν έγινε το δημοψήφισμα, είπαν ότι ο αγώνας που δίνουν για την προκήρυξη νέου δημοψηφίσματος είναι το καθοριστικό πολιτικό γεγονός της ζωής τους. “Αν φύγουμε από την ΕΕ δεν θα είναι το τέλος, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να επανενταχθούμε μέχρι να το πετύχουμε”, είπε η 17χρονη Βικτόρια Πέιντερ.
Το 2016, το 52% των Βρετανών τάχθηκε υπέρ του Brexit και το 48% κατά. Μερικές δημοκοπήσεις δείχνουν ότι η τάση αυτή έχει ανατραπεί, όμως δεν είναι καθοριστική η αλλαγή και πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν ότι έχουν απηυδήσει με το Brexit.
Από τον Ιούλιο του 2017 έχουν γίνει 226 δημοσκοπήσεις στις οποίες οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να δηλώσουν αν στηρίζουν την Αποχώρηση ή την Παραμονή στην ΕΕ. Από αυτές, στις 204 ο κόσμος τασσόταν υπέρ της Παραμονής, στις 7 υπέρ της Αποχώρησης και στις υπόλοιπες το αποτέλεσμα ήταν ισόπαλο.
Άλλες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι δεν έχουν αλλάξει άποψη: στη μεγαλύτερη που έχει γίνει από το 2016, από ο ινστιτούτο ComRes, οι μισοί (50%) θέλουν να γίνει σεβαστό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016, το 42% θέλει να παραμείνει η χώρα στην ΕΕ και το 8% απάντησε ότι “δεν γνωρίζει’.
Οι υποστηρικτές του Brexit λένε ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα εμβαθύνει τον διχασμό και θα υπονομεύσει τη δημοκρατία.
