Με την απειλή της καθόδου του στρατού να παραμένει ανοιχτοί το καθεστώς στο Ιράν προχωρεί σε συλλήψεις δημοσιογράφων και ακτιβιστών. Ήδη συνελήφθη η δημοσιογράφος που είχε μεταβεί στο νοσοκομείο όπου βρισκόταν σε κώμα η Μαχσά Αμινί και συνέβαλε στην κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης αποκαλύπτοντας τον βίαιο ξυλοδαρμό της από την «αστυνομία ηθικής». Οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν επίσης ένα από τα γνωστότερα μαχητικά μέλη της κοινωνίας των πολιτών στο Ιράν
Οι συλλήψεις αυτές συμπίπτουν με τον πολλαπλασιασμό των διαδηλώσεων στο Ιράν μετά την ανακοίνωση, στις 16 Σεπτεμβρίου, του θανάτου της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία έπεσε σε κώμα αφού συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη για «ανάρμοστη ενδυμασία» και κρατήθηκε από την αστυνομία ηθών. Σημειώνεται πως η βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων αυτών έχει στοιχίσει τη ζωή σε 36 ανθρώπους, σύμφωνα με μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Ο ακτιβιστής Μαζίντ Ταβακολί, ο οποίος έχει συλληφθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την αμφισβητούμενη προεδρική εκλογή του 2009, συνελήφθη την περασμένη νύκτα, έκανε γνωστό μέσω του Twitter ο αδελφός του, ο Μοχσέν. Ένα άλλο μαχητικό μέλος της κοινωνίας των πολιτών, ο Χοσεΐν Ροναγί, κατάφερε από την πλευρά του να διαφύγει από τους αστυνομικούς που ήρθαν να τον συλλάβουν στο σπίτι του ενώ έδινε συνέντευξη στο κανάλι Iran International που έχει έδρα το Λονδίνο.
Η Νιλουφάρ Χαμεντί, είναι η δημοσιογράφος και η σύλληψής της ανακοινώθηκε του Telegram από την εφημερίδα Shargh στην οποία εργάζεται η δημοσιογράφος. Η φωτορεπόρτερ Γιαλντά Μοαϊερί συνελήφθη επίσης αυτή την εβδομάδα ενώ κάλυπτε τις διαδηλώσεις στην Τεχεράνη, ανακοίνωσε χθες, Πέμπτη, η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), η οποία απηύθυνε έκκληση για την απελευθέρωση όλων των δημοσιογράφων που έχουν συλληφθεί επειδή κάλυψαν αυτή την υπόθεση.
Νωρίτερα σήμερα ο ιρανικός στρατός απείλησε ότι θα βγει στο δρόμο και θα «αντιμετωπίσει τους εχθρούς», για να εγγυηθεί την ασφάλεια και την ειρήνη στη χώρα. Σε ανακοίνωσή του ο στρατός αναφέρει ότι «αυτές οι απέλπιδες ενέργειες εντάσσονται στη σατανική στρατηγική του εχθρού για την αποδυνάμωση του ισλαμικού καθεστώτος».
Στο Ιράν οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα μαλλιά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Επίσης, η αστυνομία ηθών απαγορεύει στις γυναίκες να φορούν κοντά παλτό, πάνω από το γόνατο, στενά παντελόνια και τζιν με σκισίματα καθώς και ρούχα με έντονα χρώματα, μεταξύ άλλων.
Η Amini έπεσε σε κώμα μετά τη σύλληψή της και πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου στο νοσοκομείο όπου είχε διακομιστεί, μετέδωσε η κρατική τηλεόραση και δήλωσε η οικογένεια. Ακτιβιστές καταγγέλλουν ότι τραυματίστηκε στο κεφάλι όσο βρισκόταν υπό κράτηση. Η ιρανική αστυνομία απέρριψε τις κατηγορίες και ξεκίνησε έρευνα.
Ο θάνατος της Amini προκάλεσε τεράστιο κύμα οργής και τις χειρότερες διαδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο Ιράν από το 2019. Οι περισσότερες επικεντρώνονται στις βορειοδυτικές επαρχίες όπου ζουν Κούρδοι, αλλά έχουν εξαπλωθεί και στην πρωτεύουσα, όπως και σε τουλάχιστον 50 πόλεις, με την αστυνομία να κάνει χρήση βίας για να τις διαλύσει.
«Να αναμένετε ότι ο αριθμός των νεκρών θα αυξηθεί. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να πιέσουν τους ιρανούς αξιωματούχους να επιτρέψουν τις διαδηλώσεις χωρίς τη χρήση φονικής βίας. Η κυβέρνηση έχει απαντήσει με αληθινά πυρά, με σφαίρες και δακρυγόνα, σύμφωνα με βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δείχνουν διαδηλωτές να αιμορραγούν» αναφέρεται σε ανακοίνωση της CHRI.
Λάδι στη φωτιά
«Λάδι στη φωτιά» έριξαν οι χθεσινές δηλώσεις του προέδρου Ραϊσί ο οποίος ανέφερε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις κακοποίησης της κοπέλας από την αστυνομία, σύμφωνα με την ιατροδικαστική εξέταση. Ο ίδιος δήλωσε ότι οι συνθήκες θανάτου της 22χρονης κοπέλας θα διερευνηθούν.
«Επικοινώνησα με την οικογένειά της με την πρώτη ευκαιρία και τους διαβεβαίωσα ότι θα συνεχίσουμε σταθερά να ερευνούμε αυτό το περιστατικό. …Η μεγαλύτερησ ενασχόλησή μας είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων κάθε πολίτη», ανέφερε ο Ιρανός πρόεδρος. Ωστόσο προσπάθησε να στρέψει αλλού το ενδιαφέρον της συζήτησης λέγοντας «τι γίνεται με όλους τους ανθρώπους που σκοτώθηκαν από την αστυνομία στις ΗΠΑ;». «Ερευνήθηκαν όλοι αυτοί οι θάνατοι;» είπε σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της ετήσιας συνάντησης των ηγετών του ΟΗΕ. Έκανε επίσης λόγο για «διπλά πρότυπα» στη Δύση όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Σχετικά με τις διαδηλώσεις, ο πρόεδρος Ραίσι δεν τις απέρριψε κατηγορηματικά, αλλά δεν φάνηκε να αποδοκιμάζει την ακραία βία από τις Αρχές. «Αυτό που συμβαίνει, οι διαδηλώσεις… είναι φυσιολογικό και πλήρως αποδεκτό», είπε. «Πρέπει να κάνουμε διάκριση μεταξύ διαδηλωτών και βανδαλισμού. Οι διαδηλώσεις είναι καλές για την έκφραση συγκεκριμένων ζητημάτων», δήλωσε.
Η ιρανική αστυνομία υποστηρίζει ότι η Amini πέθανε από καρδιακή προσβολή και δεν υπέστη κακοποίηση, κάτι που η οικογένειά της και η διεθνής κοινότητα αμφισβητεί. Την ίδια στιγμή όμως ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες που συνδέονται με τον ΟΗΕ δήλωσαν την Πέμπτη ότι οι αναφορές υποδηλώνουν ότι ξυλοκοπήθηκε άγρια από την αστυνομία ηθών, χωρίς να προσφέρουν στοιχεία.