Η υπόθεση των McDonald’s στις ΗΠΑ, με τα περιστατικά δηλητηρίασης λόγω του βακτηρίου E. coli, μοιάζει με μία ακόμη θλιβερή σελίδα στο ατελείωτο βιβλίο των διατροφικών σκανδάλων που πλήττουν παγκόσμιες αλυσίδες fast food. Από μια εταιρεία που υπόσχεται γρήγορο φαγητό σε προσιτή τιμή, οι πελάτες μάλλον δεν περίμεναν ότι μαζί με το γεύμα τους θα λάμβαναν και ένα εισιτήριο για το... νοσοκομείο. Το ότι τουλάχιστον 49 άτομα σε 10 Πολιτείες κατέληξαν να παλεύουν με τροφικές δηλητηριάσεις είναι σοκαριστικό από μόνο του. Και το χειρότερο; Ενας από αυτούς έχασε τη ζωή του.
Και τι λένε οι υπεύθυνοι; Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) δείχνει το περιβόητο «Quarter Pounder», το δημοφιλές burger που έγινε γρήγορα ο αποδιοπομπαίος τράγος της αλυσίδας. Ομως, παρά τις έρευνες, η ακριβής αιτία της μόλυνσης παραμένει άγνωστη. Η McDonald’s, μάλιστα, ακόμα ψάχνει ποιο συστατικό προκάλεσε την επιδημία. Ηταν τα κρεμμύδια; Το βοδινό κρέας; Το ψωμί; Κανείς δεν ξέρει σίγουρα. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι, εν μέσω αβεβαιότητας, το αμφιλεγόμενο προϊόν εξακολουθεί να αποσύρεται από διάφορες Πολιτείες.
Πολλά τα «γιατί»
Η φράση «η ασφάλεια των τροφίμων είναι προτεραιότητα» ακούγεται ειρωνική πλέον, με δεδομένη την έκταση του προβλήματος. Η δήλωση του προέδρου της McDonald’s USA, Joe Erlinger, μοιάζει περισσότερο με δικαιολογία παρά με λύση: «Η ασφάλεια των τροφίμων είναι τόσο σημαντική για μένα όσο και για όλους στα McDonald’s».
Ωστόσο, δεν φαίνεται να εξηγεί γιατί τόσοι πελάτες βρέθηκαν αντιμέτωπη με το συγκεκριμένο βακτήριο. Και ενώ στα Quarter Pounders σταμάτησαν προληπτικά τη χρήση φρέσκων κρεμμυδιών και βοδινού κρέατος, παραμένει το ερώτημα γιατί χρειάστηκε να χαθούν ανθρώπινες ζωές για να ενεργοποιηθεί το σύστημα προστασίας.
Αυτή η ιστορία, όμως, δεν είναι απλά ένα «ατύχημα» και μας αναγκάζει να επανεξετάσουμε την πραγματική φύση της βιομηχανίας fast food. Για πόσο ακόμα θα θυσιάζεται η υγεία των καταναλωτών στον βωμό της ταχύτητας και του κέρδους; Τα McDonald’s δεν είναι απλά μια αλυσίδα εστιατορίων. Είναι μια αυτοκρατορία που ελέγχει μια τεράστια παγκόσμια αγορά και έχει τη δυνατότητα να επιβάλει αυστηρούς κανόνες ασφάλειας τροφίμων. Ομως, όπως φαίνεται, όταν η ποιότητα θυσιάζεται για την ταχύτητα, το αποτέλεσμα είναι επικίνδυνο, όχι μόνο για το πορτοφόλι μας, αλλά και για τη ζωή μας.
Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι οι υγειονομικές αρχές δεν έχουν ακόμα προσδιορίσει το συστατικό που προκαλεί τη δηλητηρίαση. Η McDonald’s προσπαθεί να «καλύψει» το πρόβλημα αποσύροντας προϊόντα και κάνοντας δηλώσεις. Εν τω μεταξύ, δεκάδες άνθρωποι βρίσκονται στο νοσοκομείο. Δεν είναι μόνο η ευθύνη της εταιρείας να προσδιορίσει τι πήγε στραβά. Είναι καθήκον της να φροντίζει να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο.
Εύλογη δυσπιστία
Αν αναλογιστεί κανείς τα πολλά σκάνδαλα που έχουν χτυπήσει κατά καιρούς τη βιομηχανία τροφίμων, δεν μπορεί παρά να νιώσει μια έντονη δυσπιστία. Πώς μπορεί ένας καταναλωτής να εμπιστευτεί ξανά τα McDonald’s; Πόσες φορές πρέπει να επαναληφθεί ένα τέτοιο σκάνδαλο πριν αποφασίσουμε ότι κάτι πρέπει να αλλάξει ριζικά;
Από την άλλη πλευρά, τα McDonald’s δεν είναι η μόνη εταιρεία που αντιμετωπίζει τέτοιου είδους προβλήματα. Ωστόσο, το γεγονός ότι είναι η μεγαλύτερη αλυσίδα fast food στον κόσμο, με εκατομμύρια πελάτες καθημερινά, της επιβάλλει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική. Δεν υπάρχει περιθώριο για λάθη, γιατί τα λάθη σε αυτή την κλίμακα είναι φονικά. Η εταιρεία πρέπει να αναλάβει την ευθύνη, όχι μόνο με δηλώσεις, αλλά με ουσιαστικές ενέργειες. Η απόσυρση προϊόντων είναι μόνο η αρχή. Χρειάζεται να γίνει μια βαθύτερη έρευνα για τις πρακτικές της εταιρείας σε όλα τα στάδια της παραγωγής τροφίμων.
Το συγκεκριμένο σκάνδαλο είναι άλλη μια απόδειξη ότι η βιομηχανία fast food έχει μακρύ δρόμο να διανύσει για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Η ιστορία αυτή πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε σοβαρά όχι μόνο τι τρώμε, αλλά και πώς παρασκευάζεται αυτό που τρώμε. Εταιρείες σαν τα McDonald’s δεν μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν ανεύθυνα. Δυστυχώς, όπως αποδεικνύει και αυτό το περιστατικό, το τίμημα της αδιαφορίας είναι ακριβό — και, μερικές φορές, ανυπολόγιστο.
