Μια νέα σοκαριστική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Medicine», προειδοποιεί για ανησυχητική αύξηση των θανάτων στην Ευρώπη εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών, εκτιμώντας ότι μέχρι το 2100 οι θάνατοι μπορεί να αυξηθούν έως και 50%. Ιδιαίτερα ευάλωτες φαίνεται να είναι οι χώρες της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης, με τη Μάλτα να πλήττεται περισσότερο, ακολουθούμενη από την Ιταλία, την Ισπανία, την Ελλάδα και την Κύπρο.
Οι πόλεις σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω αστικής θερμικής νησίδας
Η δομή των πόλεων επιδεινώνει τις επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών, καθώς η αστική θερμική νησίδα αυξάνει τη θερμοκρασία και δυσχεραίνει την ψύξη κατά τις νυχτερινές ώρες. «Οι πυκνοκατοικημένες περιοχές με λιγοστό πράσινο και πολλά τσιμεντένια κτίρια συγκρατούν τη θερμότητα, επιβαρύνοντας την υγεία των κατοίκων», εξηγεί η Κλέα Κατσουγιάννη, ομότιμη καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ και συν-συγγραφέα της μελέτης.
Η προβλεπόμενη κατάσταση στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, στην Ελλάδα, στο χειρότερο σενάριο κλιματικής αλλαγής, την περίοδο 2050-2054 οι θάνατοι λόγω κρύου αναμένεται να μειωθούν κατά 30,7 ανά 100.000 κατοίκους ετησίως, ενώ οι θάνατοι από θερμότητα θα αυξηθούν κατά 64,2. Ακόμη πιο ανησυχητικές είναι οι προβλέψεις για την περίοδο 2095-2099, όπου η μείωση των θανάτων από ψύχος θα φτάσει τα 55,8 άτομα ανά 100.000 κατοίκους, αλλά οι θάνατοι λόγω ζέστης θα εκτοξευτούν στα 175,4.
Ευρύτερη εικόνα για τη νότια Ευρώπη
Γενικότερα, οι χώρες της νότιας Ευρώπης αναμένεται να επηρεαστούν σημαντικά, με τις προβλέψεις για την περίοδο 2050-2054 να δείχνουν μείωση των θανάτων λόγω ψύχους κατά 36,3 ανά 100.000 κατοίκους, αλλά αύξηση των θανάτων λόγω ζέστης κατά 82,2. Για την περίοδο 2095-2099, η μείωση των θανάτων από ψύχος προβλέπεται να είναι 53,8, ενώ η αύξηση των θανάτων από ζέστη αναμένεται να φτάσει τα 177,8 άτομα ανά 100.000 κατοίκους.
Κίνδυνος από τον διπλασιασμό του διοξειδίου του άνθρακα
Όλα τα σενάρια κλιματικής αλλαγής δείχνουν ότι η αύξηση των θανάτων λόγω υψηλών θερμοκρασιών θα υπερκεράσει τη μείωση των θανάτων από κρύο. Στο πιο ακραίο σενάριο, όπου οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα διπλασιαστούν μέχρι το 2100, η ερευνητική ομάδα προβλέπει ότι οι θάνατοι που σχετίζονται με τη θερμοκρασία θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 2,3 εκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα.
Ηπιότερες επιπτώσεις στη βόρεια Ευρώπη
Σε αντίθεση με τη Μεσόγειο, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Βρετανία και τις σκανδιναβικές χώρες αναμένονται ηπιότερες. Σε αυτές τις περιοχές, η μείωση των θανάτων λόγω κρύου ενδέχεται να υπερβεί την αύξηση των θανάτων λόγω ζέστης. Για παράδειγμα, στο Λονδίνο υπολογίζεται ότι θα σημειωθεί μείωση 27.500 θανάτων. Ωστόσο, η συνολική αύξηση των θανάτων στην Ευρώπη δεν θα αντισταθμιστεί, με την επιβάρυνση από τις υψηλές θερμοκρασίες να ανέρχεται σε 11,7 άτομα ανά 100.000 κατοίκους ετησίως την περίοδο 2050-2054 και να αυξάνεται στα 45,4 άτομα κατά την περίοδο 2095-2099.
Η μελέτη τονίζει την ανάγκη για άμεση δράση όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την προσαρμογή των πόλεων στις νέες κλιματικές συνθήκες, ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία τα επόμενα χρόνια.
