Ιστορική χαρακτήρισε τη συμφωνία για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την εισήγησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδριάζει σήμερα.
Όπως είπε, η εν λόγω πρωτοβουλία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς δίνει ασφάλεια στους εργαζόμενους και προοπτική στους εργοδότες. Μάλιστα η τομή αυτή έρχεται από μια κεντροδεξιά κυβέρνηση που συνεργάστηκε με όλο το φάσμα των κοινωνικών εταίρων, ανέφερε. Υπογράμμισε δε τον στόχο της ΕΕ το 80% των εργαζομένων να καλύπτεται από Συλλογικές Συμβάσεις έως το 2030 και σημείωσε ότι είμαστε πολύ χαμηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Ο πρωθυπουργός ανέδειξε επίσης τον κοινωνικό χαρακτήρα της κυβερνητικής πολιτικής, υπογραμμίζοντας επίσης την έμφαση που δίνει η κυβέρνηση στη στήριξη της μεσαίας τάξης και των οικογενειών με παιδιά.
Ο χαρακτήρας αυτός, μάλιστα, υλοποιείται σε μία εποχή που, όπως είπε, οι περισσότερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη αναγκάζονται να ψηφίσουν προϋπολογισμούς λιτότητας, όπως είπε. Αντίθετα, τόνισε, εμείς μπορούμε να επιστρέφουμε το μέρισμα της ανάπτυξης ως ανάχωμα στο αυξημένο κόστος ζωής.
Αυτό θα είναι το βασικό αντικείμενο πολιτικής συζήτησης τους επόμενους μήνες, είπε ο πρωθυπουργός, για να επαναλάβει στο σημείο αυτό πως οι πολίτες θα δουν αυξημένες τις αποδοχές από τον Ιανουάριο του 2026. Υπενθύμισε επίσης πως ισχύει νέο μισθολόγιο για τους ενστόλους ενώ ενισχύονται και οι συνταξιούχοι ήδη με το επίδομα των 250 ευρώ που θα δίνεται κάθε Νοέμβριο. Στο σημείο αυτό θύμισε ότι όλοι οι συνταξιούχοι θα πάρουν αύξηση από τον Ιανουάριο.
Είπε συγκεκριμένα για τον προϋπολογισμό που θα ψηφιστεί μέσα στον Δεκέμβριο: «Στο επίκεντρο είναι η βελτίωση των εισοδημάτων. Είναι αναπτυξιακός και χωρίς να είναι κατάλογος εσόδων-εξόδων είναι πυξίδα που κατευθύνει τις προτεραιότητες. Για έκτη χρόνια η χώρα θα έχει διπλάσια ανάπτυξη από την ευρωζώνη, ο πληθωρισμός δείχνει να τιθασεύεται, εφαρμόζονται μέτρα σχεδόν 3 δισ. που θα απλωθούν στην κοινωνία ως πρόσθετες φοροελαφρύνσεις. Είναι προβλέψεις που ενισχύουν το σύνολο με έμφαση στη μεσαία τάξη και τις οικογένειες με παιδιά. Στην προτεραιότητα και οι νέοι, οι ένστολοι και οι κάτοικοι της περιφέρειας».
Αύριο η επιστροφή ενοικίου
Τόνισε πως αύριο θα πληρωθεί η επιστροφή ενός ενοικίου σε παραπάνω από 1 εκατ. ενοικιαστές που ισοδυναμεί με μείωση 8% στα ενοίκια, πως «μειώνουμε τον φόρο στις μικρές ιδιοκτησίες, ενώ μειώνουμε στο 50% και καταργούμε τον ΕΝΦΙΑ σε χωριά κάτω από 1.500 κατοίκους και μειώνουμε τον ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου».
Στο Κτηματολόγιο οι οικοδομικές άδειες και οι κατασκευές
Αναφερόμενος στις αλλαγές στις πολεοδομίες υπογράμμισε την «τολμηρή απόφαση να μεταφέρουμε την αρμοδιότητα των οικοδομικών αδειών και των κατασκευών στο Κτηματολόγιο για να δημιουργήσουμε ένα συνεκτικό σύστημα που θα διευκολύνει ιδιοκτήτες κατασκευαστές και επενδυτές με one stop shop για κάθε ακίνητο που θα είναι λειτουργικό το 2026».
«Όσον αφορά το κληρονομικό δίκαιο και τις στρεβλώσεις του, καθώς είχαμε διατάξεις που ήταν αμετάβλητες εδώ και 80 χρόνια, εισάγουμε καινοτομίες όπως ο θεσμός της κληρονομικής σύμβασης, η αλλαγή των ποσοστώσεων σε περίπτωση μη ύπαρξης διαθήκης, η ενίσχυση της θέσης των συζύγων, η ενίσχυση των συντρόφων. Η μεταρρύθμιση αυτή έχει αναπτυξιακή διάσταση ως προς το πώς κληρονομείται σίγουρα η περιουσία που συχνά καταλήγει να μην μπορεί να αξιοποιηθεί από τους κληρονόμους και αυτό αντιμετωπίζεται» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Διαβεβαίωσε, τέλος, πως πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι οι αλλαγές που βελτιώνουν την καθημερινότητα του πολίτη και η μάχη με το βαθύ κράτος και τη μετριότητα. «Και αυτή τη μάχη θα την κερδίσουμε», διαβεβαίωσε.
Η εισηγητική τοποθέτηση του πρωθυπουργού
«Καλή σας ημέρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με τη χθεσινή εξέλιξη, η οποία αφορά στην ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Νομίζω ότι πρόκειται για μία σημαντική τομή, η οποία απαντά και σε ένα πάγιο αίτημα των εργαζομένων, αναβαθμίζοντας στην πράξη τη συνεργασία των κοινωνικών εταίρων.
Είναι, βέβαια, μία κίνηση εκσυγχρονισμού του εθνικού εργασιακού πλαισίου. Θέλω να θυμίσω ότι ο στόχος τον οποίο έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το 80% των εργαζόμενων στην ΕΕ να καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας μέχρι το 2030. Εμείς είμαστε σε ποσοστό πολύ, πολύ χαμηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου, οπότε σίγουρα αυτή η πρωτοβουλία κινείται σαφώς στη σωστή κατεύθυνση.
Να τονίσω, επίσης, ότι είναι και η πρώτη φορά που έχουμε μια τέτοια ιστορική συμφωνία, η οποία θέτει άλλους κανόνες στην αγορά, δίνει ασφάλεια στους εργαζόμενους, σταθερότητα με σαφείς ορίζοντες στους εργοδότες. Είναι και μία διαδικασία που διευκολύνει και επιταχύνει αναγκαίες συγκλίσεις και κοινωνική συνοχή. Νομίζω ότι είναι και πολύ σημαντικό ότι αυτή η τομή έρχεται από μία κεντροδεξιά κυβέρνηση, που πέτυχε να συνεργαστεί με όλο το φάσμα των κοινωνικών εταίρων.
Από εδώ και στο εξής, κα Υπουργέ και κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, νομίζω, τρεις είναι οι λέξεις κλειδιά: η υπευθυνότητα, η εμπιστοσύνη και η παραγωγικότητα, γιατί η κοινή πρόοδος πρέπει να στηρίζεται εξίσου στην ενίσχυση των εργαζομένων αλλά και στην ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων.
Η εξέλιξη αυτή, μάλιστα, συμπίπτει με τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος αναδεικνύει τον κοινωνικό χαρακτήρα της πολιτικής μας, γιατί και αυτός έχει στο επίκεντρό του τη βελτίωση των πραγματικών εισοδημάτων. Είναι ρεαλιστικός στις προβλέψεις του, είναι σίγουρα αναπτυξιακός στον προσανατολισμό του και, χωρίς να είναι ένας απλός κατάλογος εσόδων και εξόδων, είναι μια «πυξίδα» που οδηγεί σε μια κοινή κατεύθυνση όλες τις πολιτικές μας προτεραιότητες.
Για έκτη χρονιά φέτος η χώρα μας θα έχει σχεδόν διπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η ανεργία εξακολουθεί να βαίνει μειούμενη, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών. Οι επενδύσεις προβλέπονται διπλάσιες εκείνων του 2019, ο πληθωρισμός δείχνει να τιθασεύεται, ενώ ήδη εφαρμόζονται μέτρα τα οποία αυξάνουν την αγοραστική δύναμη και τα οποία θα κλιμακωθούν τους επόμενους μήνες. Είναι μέτρα τα οποία θα εφαρμοστούν συνολικά τον Νοέμβριο, τον Δεκέμβριο και καθ' όλη τη διάρκεια του 2026, ύψους σχεδόν 3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Θα απλωθούν στην κοινωνία πρωτίστως ως πρόσθετες φοροελαφρύνσεις, αλλά και ως άμεσες βελτιώσεις μισθών και συντάξεων.
Είναι προβλέψεις οι οποίες ενισχύουν το σύνολο των πολιτών, δίνουν όμως μεγάλη έμφαση στη στήριξη της μεσαίας τάξης και ακόμα μεγαλύτερη έμφαση, όπως έχουμε πει πολλές φορές, στη στήριξη των οικογενειών με παιδιά.
Και βέβαια, μπαίνουν στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων μας οι νέοι, οι ένστολοι και οι κάτοικοι της περιφέρειας. Ειδικά για τη φορολογική μεταρρύθμιση, να επαναλάβω την πολύ μεγάλη τομή ότι οι νέοι ως 25 ετών απαλλάσσονται πλέον από κάθε βάρος ως προς τον φόρο εισοδήματος. Οι νέοι μεταξύ 25 και 30 ετών θα φορολογούνται πια με συντελεστή 9%.
Και βέβαια, όλοι οι φορολογικοί συντελεστές έως τα 40.000 ευρώ μειώνονται κατά δύο μονάδες και φυσικά πολύ περισσότερο ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών που έχει η κάθε οικογένεια. Ανακουφίζονται, όμως, και τα εισοδήματα από 40.000 έως 60.000 ευρώ, όπως υποχωρεί και η αυτοτελής φορολόγηση των εφημεριών στο ΕΣΥ.
Όλα αυτά μεταφράζονται σε αυξημένες αποδοχές. Οι πολίτες θα δουν αυτές τις αυξημένες αποδοχές από τον Ιανουάριο του 2026.
Επιπρόσθετα, ισχύει πλέον το νέο αναβαθμισμένο μισθολόγιο στις Ένοπλες Δυνάμεις, στο Λιμενικό, στην Πυροσβεστική, στα Σώματα Ασφαλείας.
Παράλληλα, όμως, ενισχύονται και οι συνταξιούχοι. Και ενισχύονται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Πρώτον, για τις μικρές συντάξεις ήδη καταβλήθηκε το τακτικό βοήθημα ύψους 250 ευρώ, το οποίο θα δίνεται κάθε Νοέμβριο, όπως έχει ήδη νομοθετηθεί, σε χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, πολίτες με αναπηρία. Τα επιδόματα τα οποία αφορούν τον ΟΠΕΚΑ θα πληρωθούν μέχρι το τέλος της εβδομάδος.
Και μην ξεχνάμε ότι όλοι οι συνταξιούχοι λαμβάνουν αύξηση το 2026, όλοι οι συνταξιούχοι ωφελούνται από τις μειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές και βέβαια, όσοι έχουν προσωπική διαφορά, θα τη δουν σταδιακά να εξαλείφεται τα επόμενα δύο χρόνια. Άρα, από φέτος θα δουν κάποιες μικρές αυξήσεις και μεγαλύτερες αυξήσεις από το 2027.
Να επαναλάβω, επίσης, την έμφαση την οποία δίνουμε για την αντιμετώπιση του προβλήματος της στέγης. Θα πληρωθεί αύριο η επιστροφή του ενός ενοικίου σε παραπάνω από 1 εκατομμύριο ενοικιαστές, κάτι το οποίο ουσιαστικά ισοδυναμεί με μία πραγματική μείωση της τάξης του 8% στα ενοίκια.
Και βέβαια, μην ξεχνάμε ότι μειώνουμε με τον προϋπολογισμό και τον φόρο στις μικρές ιδιοκτησίες, ενώ περιορίζουμε στο μισό και στη συνέχεια καταργούμε τον ΕΝΦΙΑ σε όλα τα χωριά με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους. Μιλάμε για παραπάνω από 12.000 οικισμούς και χωριά, στηρίζοντας έτσι έμπρακτα την ελληνική περιφέρεια.
Και βέβαια, μειώνουμε και τον ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, έτσι ώστε να πάψει να υπάρχει αυτή η διάκριση μεταξύ των πέντε νησιών που είχαν μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ και όλων των υπολοίπων.
Τα αναφέρω και πάλι, διότι είναι πολύ σημαντικές οι παρεμβάσεις αυτές οι οποίες έχουν νομοθετηθεί και νομίζω ότι αξίζουν να επαναλαμβάνονται καθ' όλη τη διάρκεια της συζήτησης και ενόψει της ψήφισης του προϋπολογισμού.
Ερχόμαστε και λέμε: επιστρέφουμε στους πολίτες το οικονομικό μέρισμα από την οικονομική ανάπτυξη και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Είμαστε, λοιπόν, απολύτως συνεπείς στις δεσμεύσεις μας.
Και βέβαια, να ξαναπώ ότι σε μία εποχή όπου οι περισσότερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη -το ξέρει καλά, εξάλλου, ο Υπουργός Οικονομικών από τις διεθνείς επαφές του-, αναγκάζονται να ψηφίσουν προϋπολογισμούς λιτότητας -είδατε τι έγινε και στο Ηνωμένο Βασίλειο το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή αντιμέτωπο με μία «τρύπα» η οποία ξεπερνά τα 20 δισεκατομμύρια λίρες-, εμείς μπορούμε όχι μόνο να πετυχαίνουμε τους δημοσιονομικούς μας στόχους, αλλά να επιστρέφουμε και το μέρισμα της ανάπτυξης πίσω στους πολίτες, ως «ανάχωμα» στο αυξημένο κόστος ζωής.
Αυτό θα είναι και το βασικό πολιτικό αντικείμενο συζήτησης για τους επόμενους μήνες και εκεί πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας.
Να αναφερθώ εν τάχει σε δύο ακόμα πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα συζητηθούν στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο έχει πολύ γεμάτη ατζέντα. Και νομίζω ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις σηματοδοτούν και με τον καλύτερο τρόπο αυτό το οποίο έχω πει πολλές φορές: ότι όχι μόνο δεν πατάμε φρένο, αλλά επιταχύνουμε στον τομέα των σημαντικών παρεμβάσεων που αλλάζουν τη ζωή των πολιτών.
Πρώτη μεταρρύθμιση, είχε εξαγγελθεί από εμένα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης: το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με αιχμή τις πολεοδομίες.
Θέλω να θυμίσω ότι όταν με τον κ. υπουργό Εσωτερικών κάναμε την αξιολόγηση των δημόσιων υπηρεσιών, οι πολεοδομίες βαθμολογήθηκαν με τον εντυπωσιακά χαμηλό βαθμό του 3,4 στα 10, καταδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο το πώς οι πολίτες αντιλαμβάνονται τις μεγάλες καθυστερήσεις στη γραφειοκρατία, σε οτιδήποτε συνεπάγεται η έκδοση μίας οικοδομικής άδειας. Είναι κάτι το οποίο ταλαιπωρεί τον πολίτη, ταλαιπωρεί τον κατασκευαστικό κλάδο. Κατά συνέπεια, παίρνουμε την τολμηρή απόφαση να μεταφέρουμε την αρμοδιότητα για την έκδοση των οικοδομικών αδειών και του ελέγχου των κατασκευών από την Αυτοδιοίκηση στο Ελληνικό Κτηματολόγιο.
Τι θέλουμε; Να δημιουργήσουμε ένα συνεκτικό σύστημα, το οποίο θα διαχειρίζεται με ταχύτητα, με διαφάνεια, τις υποθέσεις, διευκολύνοντας ιδιοκτήτες και κατασκευαστές, αλλά ενθαρρύνοντας και τους επενδυτές. Ουσιαστικά θέλουμε ένα One Stop Shop για κάθε ακίνητο και αυτός είναι ο στόχος προς τον οποίο θα εργαστούμε, με τις απαραίτητες μεταβατικές διατάξεις, αλλά με σκοπό το σύστημα να είναι πλήρως λειτουργικό εντός του επόμενου έτους.
Να σταθώ, κ. υπουργέ Δικαιοσύνης, στη δεύτερη πολύ σημαντική μεταρρύθμιση την οποία θα συζητήσουμε σήμερα και αυτή αφορά το κληρονομικό δίκαιο. Η αλήθεια είναι ότι και εγώ εξοικειώθηκα σχετικά πρόσφατα με τις λεπτομέρειες και με τις στρεβλώσεις οι οποίες υπήρχαν. Έχουμε διατάξεις οι οποίες είναι αμετάβλητες για 80 χρόνια. Ανήκαν σε ένα νομικό περιβάλλον κατάλληλο ίσως για τη χώρα εκεί όπου βρισκόταν κάποτε, αλλά σίγουρα όχι για αυτή που είμαστε και εκεί που θέλουμε να πάμε.
Πολλές καινοτομίες τις οποίες θα παρουσιάσει ο υπουργός: η εισαγωγή του θεσμού της κληρονομικής σύμβασης, η αλλαγή των ποσοστώσεων σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, η ενίσχυση της θέσης των συζύγων, η αναγνώριση δικαιωμάτων στους συντρόφους, οι διαδικασίες οι οποίες θα γίνονται πια ψηφιακά ώστε να εκλείψουν καθυστερήσεις και μία σειρά από άλλες σημαντικές καινοτομίες για τις οποίες θα μας μιλήσει ο υπουργός.
Θέλω να τονίσω ότι η μεταρρύθμιση του κληρονομικού δικαίου έχει και μια πολύ σημαντική αναπτυξιακή διάσταση ως προς τον τρόπο με τον οποίον κληρονομείται σήμερα η περιουσία, η οποία συχνά καταλήγει να μην μπορεί να αξιοποιηθεί από τους κληρονόμους, για λόγους οι οποίοι πιστεύω ότι μπορούν πια να αντιμετωπιστούν με τις νομοθετικές ρυθμίσεις τις οποίες θα συζητήσουμε.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο. Θα επαναλάβω και πάλι αυτό το οποίο είπα πριν, ότι όποιος έχει την παραμικρή αμφιβολία για την μεταρρυθμιστική διάθεση της κυβέρνησης αρκεί να διατρέξει τη σημερινή ατζέντα του Υπουργικού Συμβουλίου για να αντιληφθεί ότι η πρώτη μας προτεραιότητα είναι οι τολμηρές αλλαγές οι οποίες βελτιώνουν την καθημερινότητα του πολίτη, ισχυροποιώντας ταυτόχρονα τη θέση της χώρας.
Σε μεγάλο βαθμό αυτό συνεπάγεται και μία μάχη με το «βαθύ κράτος» και τη συσσωρευμένη αδράνεια της μετριότητας, αλλά σε αυτή τη μάχη είμαστε ταγμένοι και αυτή τη μάχη θα την κερδίσουμε.
Σας ευχαριστώ.
Η ατζέντα
Τα θέματα της συνεδρίασης είναι:
- Εισήγηση από την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως για τη νέα κοινωνική συμφωνία για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
- Παρουσίαση από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη και τον υφυπουργό Θάνο Πετραλιά του
Κρατικού Προϋπολογισμού και Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού 2026-2029.
- Εισήγηση από τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση για την έγκριση του Εθνικού
Προγράμματος Ανάπτυξης για την προγραμματική περίοδο 2026-2030.
- Παρουσίαση από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου και τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου της νομοθετικής πρωτοβουλίας για την καλύτερη οργάνωση του χώρου, την παροχή ενιαίων υπηρεσιών γύρω από το ακίνητο και τον νέο Εθνικό Οργανισμό.
- Παρουσίαση από τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη και τον υφυπουργό Γιάννη Μπούγα του νομοσχεδίου για την αναθεώρηση του κληρονομικού δικαίου.
- Παρουσίαση από τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κωνσταντίνο Κυρανάκη του νομοσχεδίου για την
ενσωμάτωση της Οδηγίας 2023/2661 για τα ευφυή συστήματα μεταφορών.
- Παρουσίαση από την υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη ερανιστικού νομοσχεδίου του υπουργείου.
