Στο Atlantic Council μίλησε ο Έλληνας πρωθυπουργός στο πλαίσιο της επίσκεψής του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη αποκτά βαρύνουσα σημασία καθώς το Atlantic Council θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα think tank των ΗΠΑ, με συντηρητική μεν κατεύθυνση, αλλά μεγάλη επιρροή.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην παρούσα κατάσταση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, στον ρόλο της Ελλάδας στην διατλαντική σχέση και τη σύνθετη πολιτική και οικονομική κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μιλώντας για τον αγωγό EastMed, ο πρωθυπουργός τόνισε πως δεν αποκλείουμε την Τουρκία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα, όμως η Τουρκία είναι αυτή που βρίσκεται εκτός γραμμής. «Θα χαρώ πολύ να την δω να αλλάζει τακτική, αλλά γεωγραφικά είναι γελοία η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης. Δείτε τον χάρτη, δεν υπάρχει σύνδεση των δύο χωρών στον χάρτη και θέλει να πει ότι η Κρήτη δεν έχει ΑΟΖ» σχολίασε χαρακτηριστικά.
«Η συμφωνία Τουρκίας -Λιβύης δεν παράγει έννομα αποτελέσματα» προσέθεσε.
Δείτε την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού:
Αναλυτικά, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε:
Για τη στάση της Τουρκίας:
«Κατέστησα σαφές στις δηλώσεις μου (στη Σύνοδο του NATO) ότι είναι απαράδεκτο, στο πλαίσιο μιας συμμαχίας, να έχουμε ένα μέλος να προκαλεί ξεκάθαρα ένα άλλο μέλος της Συμμαχίας. Προφανώς αναφέρομαι στην Τουρκία και στις ενέργειες του Προέδρου Ερντογάν. Αυτό δεν πρέπει να παραμερίζεται στο πλαίσιο μιας συμμαχίας, διότι η γενική προσέγγιση του NATO πάντα ήταν “έχουμε δύο μέλη που έχουν ζητήματα, αφήστε τους να τα λύσουν”, αλλά νομίζω ότι είναι σαφές πως η κατάσταση είναι διαφορετική, βρισκόμαστε ενώπιον μιας Τουρκίας που συμπεριφέρεται με έναν εξαιρετικά επιθετικό τρόπο αλλά συνάμα παραμένει μέλος της συμμαχίας. Αυτά τα θέματα πρέπει να συζητούνται εντός της συμμαχίας. Έχουν επίσης ξεκάθαρες επιπτώσεις στην ασφάλεια. Νομίζω είναι επίσης προφανές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ πως δεν είναι δυνατόν να πουλάς αεροσκάφη F-35 σε μία χώρα που ταυτόχρονα προμηθεύεται το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Τα δύο δεν γίνεται να πάνε μαζί».
Για τη Συμφωνία με τη Λιβύη:
Η συμφωνία της Τουρκίας με την κυβέρνηση στην Τρίπολη για θαλάσσιες ζώνες, «είναι ξεκάθαρα άκυρη και έωλη αλλά είναι επίσης γεωγραφικά γελοία. Απλά χρειάζεται να κοιτάξεις τον χάρτη για να καταλάβεις ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη. Φυσικά η συμφωνία υποθέτει ότι τα νησιά μας -περιλαμβανομένου του μεγαλύτερου νησιού μας, της Κρήτης- δεν έχουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, κάτι που αντίκειται σε όλα όσα γνωρίζουμε στο Διεθνές Δίκαιο. Έχει το επιπρόσθετο πρόβλημα ότι δεν έχει επικυρωθεί από τη λιβυκή Βουλή. Επομένως, πρόκειται για συμφωνία που ξεκάθαρα δεν έχει νομική βάση, δεν θεωρούμε ότι παράγει οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα. Αλλά αποτελεί ένδειξη του πώς σκέφτεται η Τουρκία όσον αφορά την ανατολική Μεσόγειο».
Η συμφωνία της Τουρκίας με την κυβέρνηση στην Τρίπολη για τις θαλάσσιες ζώνες είναι ξεκάθαρα άκυρη και έωλη αλλά είναι επίσης γεωγραφικά γελοία. Αρκεί να κοιτάξει κανείς το χάρτη για να καταλάβει ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη. https://t.co/0n357okh1r pic.twitter.com/HOZYyyP6yL
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) January 7, 2020
Για τη διαφορά με την Τουρκία και τη Χάγη:
«Σχετικά με τις διαφορές μας για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, που τη θεωρούμε την μόνη διαφορά μας με την Τουρκία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο, έχω πει δημοσίως πως εάν δεν μπορούμε να τις επιλύσουμε είμαστε ανοιχτοί στο να συζητήσουμε προσφυγή στη Χάγη. Και να αφήσουμε το δικαστήριο να αποφασίσει, που πιστεύω είναι πολύ δίκαιη και λογική προσέγγιση, με την προϋπόθεση ότι όλοι πιστεύουμε στο Διεθνές Δίκαιο. Αλλά προκειμένου να φτάσουμε σε αυτό το σημείο πρέπει να απόσχουμε από οποιαδήποτε δραστηριότητα που ξεκάθαρα κλιμακώνει την περιφερειακή ένταση».
«Έχουμε επίσης ξεκαθαρίσει ότι δεν θα δεχτούμε οποιαδήποτε παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας. Έχουμε τις διαφορές μας με την Τουρκία, αλλά ταυτόχρονα είμαστε πολύ ανοιχτοί στη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας».
Για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή:
«Πρώτον, είμαστε σύμμαχοι με τις ΗΠΑ. Στεκόμαστε στο πλευρό των συμμάχων μας σε δύσκολες περιόδους. Καταλαβαίνω πως η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη λαμβάνοντας υπόψη το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, πρέπει να έχουμε πλήρη επίγνωση ότι υπάρχουν ευρείες ανησυχίες για πιθανή κλιμάκωση και πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να γίνουν κινήσεις που θα αποκλιμακώσουν την ένταση. Είχαμε και ακόμα έχουμε πολύ στενούς δεσμούς με τον Αραβικό κόσμο και θεωρούμε τους εαυτούς τίμιους παίχτες στην περιοχή, αλλά δεν ξεχνάμε ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας και πού ανήκουμε γεωπολιτικά».
Για την Ενέργεια και τον EastMed:
Τα ενεργειακά αποτελούν «πολύ σημαντική πτυχή της σχέσης μας με τις ΗΠΑ. Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας και η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. Η συμφωνία για τον αγωγό EastMed είναι ένα φιλόδοξο, μακροπρόθεσμο project που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την ανατολική Μεσόγειο στην ευρωπαϊκή αγορά. Πρόκειται για σημαντικό έργο για την Ευρώπη, όχι μόνο για την Ελλάδα. Η ανατολική Mεσόγειος είναι η μοναδική αποδεδειγμένη νέα πηγή φυσικού αερίου στην οποία έχει πρόσβαση η Ευρώπη. Για τα επόμενα 30 χρόνια, τουλάχιστον, το φυσικό αέριο θα είναι το μεταβατικό καύσιμο που θα μας επιτρέψει να κινηθούμε προς μία ουδέτερη Ευρώπη στο ισοζύγιο εκπομπών».
«Οι χώρες της περιοχές έλαβαν τη σημαντική γεωπολιτική απόφαση ότι ο βέλτιστος τρόπος να μεταφερθεί το αέριο είναι με έναν αγωγό που θα περνά μέσω της Κύπρου, της Ελλάδας και θα φτάνει στην Ιταλία».
«Δεν επιδιώκουμε να αποκλείσουμε οποιονδήποτε από την ενεργειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο. Με προϋπόθεση ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παίζει σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού. Δεν είναι μία συμφωνία που στρέφεται εναντίον της Τουρκίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας. Έχουμε ένα πλαίσιο συνεργασίας, χωρών που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Η σκέψη της Τουρκίας ξεκάθαρα δεν ευθυγραμμίζεται με αυτό. Θα ήμουν πολύ χαρούμενος εάν η Τουρκία αναθεωρούσε την προσέγγισή της.
Το ΔΝΤ στηρίζει χαμηλότερα πλεονάσματα:
Ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% είναι μια πολιτική που προέρχεται από μια διαφορετική εποχή – που υπήρχε πραγματική ανησυχία σχετικά με την αξιοπιστία της χώρας και οι πιστωτές δεν είχαν εμπιστοσύνη. Σήμερα η κατάσταση δεν είναι έτσι. Έχουμε την υποστήριξη του ΔΝΤ, το Ταμείο έχει δηλώσει πολύ καθαρά γιατί οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων πρέπει να μειωθούν. Από τη μείωση αυτή το 80% θα κατευθυνθεί στη μείωση των φόρων και το 20% στη μείωση της φτώχειας και για κοινωνικές ανάγκες.
Για τα Δυτικά Βαλκάνια:
Να διευκρινίσω πως ως αρχηγός της αντιπολίτευσης είχα αντιταχθεί στη συμφωνία των Πρεσπών, για πολύ συγκεκριμένους λόγους, είχα κάνει επίσης ό,τι περνούσε από το χέρι μου ώστε η συμφωνία να μην κυρωθεί από το κοινοβούλιο. Είχα, επίσης, πει δημοσίως πως μόλις η συμφωνία κυρωθεί υπάρχουν πολύ λίγα που μπορούμε να κάνουμε για να την αλλάξουμε και ότι θα πρέπει να τη σεβαστώ όταν θα αναλάβω την εξουσία, και αυτό έχω κάνει».
«Βοηθάμε τις εταιρείες μας, διασφαλίζουμε πως προστατεύουν τα εμπορικά σήματά τους και θα εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση πολύ συστηματικά. Την ίδια στιγμή έχουμε πει δημοσίως πως είναι προς το συμφέρον μας να προσδεθούν τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά δε την Αλβανία, πρέπει να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Είμαστε μια χώρα με αυτοπεποίθηση που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και επιθυμεί να συμβάλλει σε μια εμπροσθοβαρή ατζέντα για την επόμενη δεκαετία.
Εμβάθυνση στρατηγικής συνεργασίας:
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην εμβάθυνση στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την οποία υπάρχει, πλέον, ευρύτατη και διακομματική στήριξη στην Ελλάδα μετά και τη στροφή ΣΥΡΙΖΑ.
Στις 21:00 η συνάντηση με Τραμπ
Βέβαια, τα βλέμματα αναμένεται να κλέψει η πρώτη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο, και η συνάντησή του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, η οποία θα πραγματοποιηθεί σήμερα, Τρίτη (7/1) στις 21:00 (ώρα Ελλάδας).
Ο πρωθυπουργός θα περάσει την πόρτα του Λευκού Οίκου για να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, σε μια εξαιρετικά σημαντική περίοδο για την εξωτερική πολιτική της χώρας, ειδικά σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Επίσης, θα συναντήσει τη νέα διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, από την οποία αναμένει εξίσου μια καθαρή δήλωση στήριξης για την ελληνική οικονομία, ενώ αναμένεται να γίνει και μια πρώτη συζήτηση για την αναθεώρηση του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Για την οικονομία και τις επενδύσεις, οι σχετικές επαφές του πρωθυπουργού θα κορυφωθούν αύριο και η αυλαία της επίσκεψης θα πέσει με τη δεξίωση που θα παραθέσουν προς τιμήν του ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς και ο ΥΠΕΞ, Μάικλ Πομπέο, στην οποία θα δώσουν το παρών περισσότερες από 300 προσωπικότητες του πολιτικού, ακαδημαϊκού κι επιχειρηματικού κόσμου από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ.
Τι θα συζητήσουν Μητσοτάκης- Τραμπ
Ο Πρωθυπουργός θα περάσει το κατώφλι του Λευκού Οίκου, όπου θα τον υποδεχτεί ο Ντόναλντ Τραμπ στις 14.00 (τοπική ώρα). Το τετ α τετ των δύο ηγετών θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο, ειδικά την στιγμή που πραγματοποιείται. Είναι δεδομένο ότι στο επίκεντρο θα βρεθούν οι εξελίξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο και η στάση της Τουρκίας που λειτουργεί αποσταθεροποιητικά. Η ελληνική πλευρά επιδιώκει μια ξεκάθαρη στήριξη ως προς τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή και την ανάδειξη της σε πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας. Στον χαρτοφύλακα του Πρωθυπουργού βρίσκεται και η συμφωνία για τον αγωγό East Med που υπεγράφη μόλις πέντε ημέρες πριν στην Αθήνα και χαίρει της στήριξης των ΗΠΑ. Η ενεργειακή αυτονομία της ΕΕ από το ρωσικό αέριο αποτελεί σταθερή επιδίωξη της Ουάσινγκτον, που αποτελεί σύμμαχο στην δημιουργία του αγωγού.
Πάντως, ότι σε αυτή την συγκυρία, ο Λευκός Οίκος κάλεσε επισήμως τον Πρωθυπουργό στην Ουάσινγκτον και ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε να συναντηθεί μαζί του αποτιμάται θετικά και αποτελεί από μόνο του ένα σημαντικό γεγονός. Ταυτόχρονα στέλνει ένα μήνυμα προς πολλές κατευθύνσεις για την οπτική που έχει η αμερικανική ηγεσία για τα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου και τους συμμάχους της στην περιοχή.
Γιατί δεν θα πραγματοποιηθεί κοινή συνέντευξη Τύπου
Εκείνο που έχει προκαλέσει αίσθηση είναι το γεγονός πως παρ’ ότι η συνάντηση είναι επίσημη, δεν θα υπάρξει κοινή συνέντευξη Τύπου των δυο ηγετών. Η αιτία βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, στο ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θέλει να τεθεί αντιμέτωπος με ερωτήσεις που θα τον φέρουν σε… δύσκολη θέση σχετικά με την υπόθεση της διαδικασίας καθαίρεσής του.
Δείπνο προς τιμήν του Μητσοτάκη από Πενς, Πομπέο
Η συνάντηση στον Λευκό Οίκο δεν είναι η μόνη που ξεχωρίζει στο πρόγραμμα του κ. Μητσοτάκη. Θα ακολουθήσει την επόμενη ημέρα το δείπνο που θα διοργανώσουν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικλ Πενς και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού. Παρά τις διφορούμενες ορισμένες φορές θέσεις του Ντόναλντ Τραμπ για την Τουρκία, που εκφράζει κυρίως μέσω twitter, το υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών παρείχε άμεσα στήριξη στην Ελλάδα, ως προς την συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης και έχει ζητήσει από την Άγκυρα να μην πυροδοτήσει περαιτέρω την κατάσταση. Μάλιστα, ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου σχολίαζε θετικά την πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία και αναγνώρισε τον ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα σε Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειο για την διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας.
Οι εξελίξεις στο Ιράν
Το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου και της αμερικανικής διπλωματίας μονοπωλεί το Ιράν και η αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει με την Τεχεράνη μετά την δολοφονία Σουλεϊμανί, δημιουργεί προβληματισμό σε κυβερνητικά στελέχη.
Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί μέχρι πριν λίγες ημέρες, πόσο μάλλον όταν προγραμματιζόταν η επίσκεψη στον Λευκό Οίκο, ότι θα γινόταν μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο. Μένει να φανεί αν κατά τον διάλογο μπροστά στις κάμερες που θα έχουν Μητσοτάκης και Τραμπ, ο Αμερικανός πρόεδρος θα κάνει κάποια αναφορά στο θέμα, μονοπωλώντας έτσι το ενδιαφέρον των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης. Πάντως εκτιμάται ότι στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο ηγετών θα γίνει αναφορά στο θέμα.
Συνάντηση Μητσοτάκη με την επικεφαλής του ΔΝΤ
Την ίδια ημέρα θα έχει προηγηθεί συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με την νέα γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργίεβα. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να επιβεβαιωθεί με σαφή τρόπο από την πλευρά του ταμείου ότι η Ελλάδα έχει αφήσει οριστικά πίσω της την κρίση και προχωρά με τολμηρά βήματα στο μέλλον, καθώς, και η στήριξη της προσπάθειας για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Άλλωστε, το Ταμείο αποτελεί σταθερό σύμμαχο της ελληνικής κυβέρνησης στην προσπάθεια για μείωση από το 3,5% που έχει συμφωνηθεί με τους εταίρους.
