Στη συζήτηση για τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, συμμετείχε ο Ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης, μαζί με τον Επίτροπο Διαχείρισης Κρίσεων κ. Λέναρτσιτς.
Ο κ. Ανδρουλάκης ως ο αρμόδιος Εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ευχαρίστησε αρχικά τον Επίτροπο για την επιχείρηση του Μηχανισμού στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι, που ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία του. Στη συνέχεια, υποστήριξε ότι λόγω της κλιματικής αλλαγής οι συνθήκες θα χειροτερεύουν κάθε χρόνο. Παράλληλα παρατήρησε ότι παρά τον πολύ μεγάλο εναέριο στόλο και τη σημαντική βοήθεια που έλαβε η χώρα μας, η καταστροφή ήταν τεράστια, μεγαλύτερη και από άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής που διαθέτουν παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες. Γι΄ αυτόν το λόγο, κάλεσε τον Επίτροπο να αξιοποιήσει όλα τα εργαλεία που δίνονται από τον Μηχανισμό για την αναβάθμιση των εθνικών σχεδίων αντιμετώπισης κινδύνου και πρακτικών πρόληψης. Επιπλέον, ζήτησε από τον Επίτροπο να τον ενημερώσει σχετικά με τις εξελίξεις για την αγορά των νέων Canadair καθώς απαιτείται ο συντονισμός και η κοινή παραγγελία, ώστε να ξεκινήσει η γραμμή παραγωγής.
Ο Επίτροπος στην ομιλία του σημείωσε ότι 16 Κράτη – Μέλη παρείχαν βοήθεια στις επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, με τον Μηχανισμό να έχει ενεργοποιηθεί 120 φορές μέχρι σήμερα. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη ενίσχυσης της πρόληψης αλλά και της αγοράς νέων μέσων για το rescEU, πράγμα που είναι δυνατόν χάρη στην μεταρρύθμιση του Μηχανισμού. Ευχαρίστησε μάλιστα θερμά τον κ. Ανδρουλάκη για την ιδιαίτερα σημαντική συνδρομή του ως Εισηγητή του Κοινοβουλίου.
Απαντώντας στις ερωτήσεις του Ευρωβουλευτή, ο κ. Λέναρτσιτς σημείωσε ότι η Επιτροπή βρίσκονται στη διαδικασία συντονισμού με τα Κράτη – Μέλη και πραγματοποιούν εντατικές συνομιλίες με την εταιρεία ώστε να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν η γραμμή παραγωγής για τα νέα Canadair. Για το θέμα της πρόληψης, τόνισε την ετοιμότητα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού να παράσχει κάθε είδους βοήθειας και τεχνογνωσίας στην αναβάθμιση των σχεδίων Πολιτικής Προστασίας, ακόμα και την παροχή χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση βέβαια, η Ελλάδα θα αιτηθεί τη βοήθεια του Μηχανισμού, καθώς είναι εθνική αρμοδιότητα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης του κ. Ανδρουλάκη στην Επιτροπή:
Το φετινό καλοκαίρι σημαδεύτηκε από καταστροφικές πυρκαγιές στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου. Ο παρατεταμένος καύσωνας, ένα φαινόμενο που δυστυχώς αναμένεται τα επόμενα χρόνια να είναι όλο και πιο συχνό, δυσχέρανε τις προσπάθειες κατάσβεσης. Μέσα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, ο Μηχανισμός απέδειξε ότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο αλληλεγγύης. Με παράλληλες επιχειρήσεις σε Ελλάδα, Ιταλία και άλλες χώρες της περιοχής, μπόρεσε να συνδράμει ουσιαστικά όσες χώρες είχαν ανάγκη. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι πριν από λίγα χρόνια πάνω από τα μισά αιτήματα έμεναν αναπάντητα ή η βοήθεια ερχόταν όταν πια ήταν πολύ αργά. Επίσης θέλω να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα και για την παροχή βοήθειας και στη χώρα μου, όπου ήταν η μεγαλύτερη αποστολή στην ιστορία του Μηχανισμού, με 9 αεροπλάνα και πάνω από 1000 πυροσβέστες.
Πράγματι οι συνθήκες ήταν αντίξοες, όμως βλέπουμε ότι κάποιες χώρες πήγαν πολύ καλύτερα από άλλες. Στην Ελλάδα, εκτός της πολύτιμης βοήθειας του Μηχανισμού και άλλων τρίτων χωρών, είχαμε τον μεγαλύτερο εναέριο στόλο των τελευταίων χρόνων, παρόλα αυτά δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε την καταστροφή. Το είδατε και εσείς κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής σας. Προφανώς κάτι δεν λειτούργησε σωστά, ούτε στην πρόληψη αλλά ούτε και στον συντονισμό των δυνάμεων.
Το γνωρίζω από την εμπειρία μου στις διαπραγματεύσεις, ότι η πρόληψη είναι ένας τομέας που τα Κράτη – Μέλη θέλουν να κρατήσουν αποκλειστικά για εκείνα. Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια καταφέραμε να ενισχύσουμε τις δυνατότητες του Μηχανισμού, με τη δημιουργία των στόχων ανθεκτικότητας και των σεναρίων πρόληψης, αλλά και με τη δυνατότητα της Επιτροπής σε περιπτώσεις συχνής ενεργοποίησης του Μηχανισμού να ζητάει περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις των κρατών.
Θα ήθελα να σας ρωτήσω λοιπόν, πώς μπορείτε να παρέμβετε και να βοηθήσετε τα Κράτη – Μέλη να αναβαθμίσουν τα εθνικά σχέδια αντιμετώπισης, χρησιμοποιώντας βέλτιστες πρακτικές και από άλλες χώρες με παρόμοια προβλήματα;
Επιπλέον, θα ήθελα να σας ρωτήσω για την ενίσχυση του rescEU με επιπλέον μέσα δασοπυρόσβεσης. Υπάρχουν νεότερα σχετικά με τις προσπάθειες κοινής παραγγελίας Canadair ώστε να ξεκινήσει η νέα γραμμή παραγωγής; Πότε πιστεύετε ότι θα μπορούμε να έχουμε τις πρώτες παραλαβές;
