Η πολιτική έχει αλλάξει αναμφισβήτητα μορφή. Ο τρόπος του πολιτεύεσθαι, ο πολιτικός λόγος αλλά και η ίδια η άσκηση της πολιτικής. Πολλοί ανάγουν αυτή την αλλαγή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενώ άλλοι στο «φτωχό» πολιτικό προσωπικό που, σύμφωνα με αυτούς, υπάρχει αυτή τη στιγμή στη χώρα.
Όμως δεν γίνεται μόνο δύο επιφανειακοί παράγοντες να είναι υπεύθυνοι για μία τόσο ριζική αλλαγή που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια, διεθνώς. Για να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στην πολιτική του χθες και την πολιτική του σήμερα θα πρέπει να δούμε την εξέλιξη των χρόνων και όλες αυτές τις μεταβολές που έχει υποστεί η ίδια η κοινωνία και τις απαιτήσεις που σταδιακά είχε από τους εκπροσώπους της, από τους ανθρώπους που λαμβάνουν αποφάσεις.
Τα δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης είναι αλήθεια πως αποτέλεσαν έναν ριζικό παράγοντα μετάλλαξης της πολιτικής. Από την πολιτική της ιδεολογίας αναγκαστήκαμε να περάσουμε σε ένα πιο τεχνοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης, προκειμένου να διορθώσουμε τα προβλήματα του κράτους με βάση τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ασφυκτική πίεση και οι δυσκολίες που δημιούργησε η οικονομική δυσπραγία οδήγησαν με τη σειρά τους σε λαϊκίστικα μορφώματα που άλλαξαν τη δομή τόσο του πολιτικού διαλόγου, όσο και των παραδοσιακών γραμμών του ιδεολογικού άξονα Αριστεράς – Δεξιάς. Από τη μία οδήγησαν σε πιο ριζοσπαστικές φωνές στην Αριστερά αλλά και σε πιο ακραίες μορφές στα δεξιά.
Αυτή η πίεση που ασκήθηκε στο κέντρο και των δύο πλευρών, αλλά και η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που οδήγησε σε μια πολιτική χωρίς σχέδιο, χωρίς στρατηγική και χωρίς ρεαλισμό, έφερε την κοινωνία σε αναζήτηση μιας πολιτικής δύναμης που θα είχε χαρακτηριστικά τεχνοκράτη και θα έφερνε πραγματικά αποτελέσματα. Η ανάγκη για πολιτική αποτελεσματικότητα έγινε το κυρίαρχο ζητούμενο από το 2019 και έπειτα.
Έτσι, η Νέα Δημοκρατία υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατάφερε και αντιλήφθηκε την ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας, φέρνοντας ένα νέο μοντέλο πολιτικής που εστίαζε στο πολιτικό μάνατζμεντ. Η προσέγγιση αυτή, εκείνη την περίοδο, ήταν άκρως αναγκαία προκειμένου η χώρα να βγει από το αδιέξοδο της οικονομικής κρίσης αλλά και της διαχειριστικής δυσπραγίας που είχε δημιουργήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας από το 2019 και έπειτα ακολούθησε πιστά αυτή την πορεία. Ασκούσε συνειδητά πολιτικό μάνατζμεντ, έβαζε στόχους και μετρούσε τα αποτελέσματα. Αυτή η προσέγγιση ήταν που επιβραβεύτηκε στις εκλογές του 2023, καθώς απέδειξε πως είχε ουσιαστικό αποτέλεσμα στην πρόοδο της χώρας, στην ολοκλήρωση πολιτικών στόχων και έργων που παρέμεναν για χρόνια στα χαρτιά.
Πλέον όμως θα πρέπει όλοι να αντιληφθούμε πως και αυτή η προσέγγιση έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της. Όχι γιατί δεν συνεχίζει να είναι χρήσιμη, αλλά γιατί θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στην πολιτική και λιγότερο στο μάνατζμεντ. Η κοινωνία έχει κουραστεί από τη συνεχή πίεση των υπολογισμένων μέτρων και ζητάει περισσότερο «αέρα», εστίαση στα προβλήματά της, σε αρχές και αξίες, σε θεσμούς που εμπνέουν. Και η έμπνευση έρχεται μέσα από μια πιο ελεύθερη άσκηση πολιτικής.
Φυσικά, η προσέγγιση του πολιτικού μάνατζμεντ δεν θα πρέπει να εκλείψει, γιατί είναι αναγκαία για την ορθολογική διαχείριση του κράτους, αλλά θα πρέπει να πλαισιωθεί με μεγαλύτερη πολιτική ευελιξία και ελευθερία που θα προσδιορίζεται θεσμικά. Χωρίς να κοιτάζουμε προς τα πίσω, θα πρέπει να φέρουμε ισορροπίες που υπήρχαν στην πολιτική του παρελθόντος στο σήμερα, αξιοποιώντας παράλληλα τις γνώσεις που έχουμε αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια, για να περάσουμε στην επόμενη φάση όπου η ελεύθερη άσκηση της πολιτικής θα συνυπάρχει με την οργάνωση και την εύρυθμη λειτουργία.
Η κοινωνία θέλει να εμπιστευτεί ξανά την πολιτική και εμείς πρέπει να το επιτύχουμε. Το ζητούμενο στις επόμενες εκλογές δεν θα είναι πλέον τα πολιτικά αποτελέσματα, αλλά η πολιτική έμπνευση και το όραμα για το αύριο. Για μια χώρα όπου θα λειτουργεί όχι μόνο με όρους μάνατζμεντ, αλλά με θεσμικότητα, με σοβαρότητα και ελευθερία. Με ελεύθερο πνεύμα που θα επιτρέψει στα όνειρα της κοινωνίας να επιστρέψουν.
Με άλλα λόγια, θα πρέπει πλέον να εστιάσουμε όχι στο να φέρνουμε αποτελέσματα και να παράγουμε γρήγορο έργο, αλλά να ενισχύσουμε ξανά την εύρυθμη λειτουργία των θεσμών, να ενισχύσουμε τη διαφάνεια και να συμβάλλουμε στο να νιώσει ο πολίτης ξανά ασφαλής. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να κάνουμε άλλο ένα βήμα μπροστά.
*Ο Λάκης Βασιλειάδης είναι βουλευτής Πέλλας με τη ΝΔ.
