1974-2024. 50 χρόνια. Μισός αιώνας. Δεν ξεχνώ.
Η «μαύρη» επέτειος των 50 ετών από την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο ήταν από τις στιγμές που κατά τη γνώμη μου σημάδεψαν το 2024.
Όσο κι αν κάποιοι πιστεύουν ότι αυτή η σελίδα της ιστορίας γράφτηκε και πάμε παρακάτω, η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Όσο σκαλίζεις, βρίσκεις. Και για τα γεγονότα του Ιουλίου 1974 στην Κύπρο ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι υπάρχει πλήρης εικόνα. Οι ιστορίες εκείνων που τα έζησαν δεν τελειώνουν. Κάποιες από αυτές ήρθαν στο προσκήνιο μέσω της σειράς Famagusta, που ολοκληρώθηκε λίγο πριν από την αλλαγή του χρόνου. Άλλες παραμένουν στο παρασκήνιο και κάποιες δεν θα γίνουν ποτέ γνωστές.
Ένα είναι βέβαιο: η πληγή είναι ανοικτή και το αίμα που τρέχει δεν σταματά. Θαυμάζω τους Κυπρίους, αυτόν τον πονεμένο λαό, που σε αυτές τις δύσκολες πέντε δεκαετίες κατάφερε να σταθεί στα πόδια του και να κοιτάξει μπροστά χωρίς να ξεχνά τι συνέβη τότε.
Στα τέλη Νοεμβρίου βρέθηκα στην Κύπρο για επαγγελματικούς λόγους. Διαπίστωσα και αυτήν τη φορά ότι είναι αδύνατο να μην έρθει προς συζήτηση με κάποιον τρόπο το Κυπριακό σε οποιαδήποτε, μικρή ή μεγάλη, συνάθροιση ανθρώπων.
«Τα διλήμματα την άνοιξη φαίνεται πως θα είναι πολύ δύσκολα». To άκουσα και τέντωσα τα αυτιά μου καθώς ο άνθρωπος που το είπε δεν είναι τυχαίος.
Οι όποιες προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού μέχρι σήμερα έπεσαν στο κενό. Έτσι η Κύπρος παραμένει η μόνη ευρωπαϊκή χώρα με διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα ελεύθερα και τα παρανόμως κατεχόμενα εδάφη.
Τους τελευταίους μήνες στη Λευκωσία κυριαρχεί η αίσθηση πως κάτι «ψήνεται» στο Κυπριακό. Οι δημόσιες τοποθετήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, οποτεδήποτε έχουν συναντηθεί από το καλοκαίρι μέχρι τώρα, ενισχύουν αυτήν την εντύπωση.
Η κινητικότητα που αναπτύχθηκε ύστερα από χρόνια στασιμότητας με πρωτοβουλία του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, η τριμερής με τους Νίκο Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ και οι προθέσεις για πραγματοποίηση και πενταμερούς συνάντησης επίσης δικαιολογούν αυτές τις εκτιμήσεις.
Όμως ποια μπορεί να είναι αυτή η λύση που θα ενώσει το νησί και θα βρουν δικαίωση ζωντανοί και νεκροί;
Αυστηρά συναισθηματικά αν το δεις, δεν υπάρχει καμία τέτοια λύση. «Να φύγουν θέλω, τίποτα άλλο», μου είπε αγαπημένο μου πρόσωπο από τη Λευκωσία, αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για ουτοπική επιθυμία.
Δεν ξέρω τι... μαγειρεύεται στο Κυπριακό. Ένα ξέρω: η ιστορία δεν ξαναγράφεται, δεν παραγράφεται και είναι εκεί για να μας δείχνει τον δρόμο και για τη συνέχεια.
1974-2024. 50 χρόνια. Μισός αιώνας. Δεν ξεχνώ.