Η γη δονείται στη Σαντορίνη για περισσότερες από 15 μέρες, το νησί είναι έρημος τόπος, ενώ σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε και η Ανάφη. Και οι σεισμολόγοι έχουν επιλέξει να συμμετάσχουν σε έναν ιδιότυπο πόλεμο από τον οποίο νικητής θα στεφθεί εκείνος που θα κάνει τις πιο σωστές προβλέψεις. Σε βάρος όμως της κοινωνικής ηρεμίας που έχουν ανάγκη πρωτίστως οι κάτοικοι των νησιών.
Η διαμάχη επικεντρώνεται κυρίως μεταξύ του αν περιμένουμε ή όχι σεισμό μεγαλύτερο των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, αν η σεισμική δραστηριότητα έχει επηρεάσει ή όχι το ηφαίστειο, αν το ηφαίστειο θα εκραγεί κ.ο.κ.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που το κοινό γίνεται μάρτυρας αυτής της επιστημονικής κόντρας, που κάποιες φορές τροφοδοτείται από το «εγώ» κάποιων, σήμερα η κατάσταση δείχνει να παρεκτρέπεται λόγω της έκτασης που αυτή λαμβάνει και μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα οποία μια εναλλακτική άποψη μπορεί να πυροδοτήσει δεκάδες σενάρια επιστημονικής φαντασίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Γερή κόντρα
«Η Σαντορίνη φωνάζει αυτές τις ημέρες: Δεν αντέχω άλλο σεισμολογικές μεταβαλλόμενες κατά το δοκούν θεωρίες και βαρύγδουπες προβλέψεις ατόμων που έπιασαν στασίδι στα τηλεοπτικά παράθυρα και ο κόσμος να τρομοκρατείται και να μην ξέρει τι να πιστέψει», έγραψε ο Άκης Τσελέντης, ο οποίος παραιτήθηκε από την Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου «δείχνοντας» συναδέλφους του.
«Από την άλλη άκουσα κάποιον πολύ συμπαθή κατά τα άλλα συνάδελφο στο Γεωδυναμικό (πιστεύω να ήταν νηφάλιος…) να μου συνιστά να αποσυρθώ από την ενεργό δράση και να μην αξιοποιώ την τεράστια πείρα μου λέγοντας την ισπανική λέξη combrendo. Δυστυχώς επιβεβαίωσε ότι ουδείς χειρότερος εχθρός του ευεργετηθέντος αχάριστου. Δεν θα ξανασχοληθώ με τέτοιες γελοιότητες», συμπλήρωσε, απαντώντας κατά πάσα πιθανότητα στον Γεράσιμο Χουλιάρα, ο οποίος σε ανάρτησή του έγραφε χαρακτηριστικά «από την επιτροπή εκτίμησης σεισμικού κινδύνου έπρεπε να φύγεις αξιοπρεπώς όταν συνταξιοδοτήθηκες, comprendo?».
Σε νεότερη ανάρτησή του δήλωσε πως θα... σιωπήσει: «Στο θέμα. Οι γιατροί και οι αγαπημένοι φίλοι μού σύστησαν να σταματήσω να δοκιμάζω τον εαυτό μου με καραγκιόζηδες και με τη σεισμολαγνεία τους. Όπως και ο Παναγιώτης Βαρώτσος, αποφάσισα τη σιωπή με αυτά και θα μιλάμε εδώ με υγεία και χαρά. Σας ευχαριστώ», έγραψε χαρακτηριστικά ο Γεράσιμος Χουλιάρας.
Κι άλλο επεισόδιο
Επεισόδιο καταγράφηκε και μεταξύ των Θανάση Γκανά και Γεράσιμου Παπαδόπουλου, με τον πρώτο να σημειώνει πως βρισκόμαστε ενώπιον ενός πρωτοφανούς φαινομένου και τον δεύτερο να σχολιάζει ότι «ένας διαβασμένος σεισμολόγος θα έλεγε πως το φαινόμενο έχει επαναληφθεί στην Ελλάδα πολλές φορές».
«Σεισμοί Σαντορίνης-Αμοργού. Πολλοί ρωτούν αν έχει επαναληφθεί στην Ελλάδα τέτοια ακολουθία. Ενας διαβασμένος σεισμολόγος θα σας έλεγε “ναι πολλές φορές”. Δύο παραδείγματα. (1) Φωκίδα. Από τις 2.1.1984 έγιναν 34 προσεισμοί μεγέθους μεγαλύτερου του 3,5. Ο κύριος έγινε 11.2.1984, μέγεθος 5,5. (2) Λέσβος. Από τις 1.5.1984 έγιναν 44 προσεισμοί μεγέθους μεγαλύτερου του 3,6. Ο κύριος έγινε 17.6.1984, μέγεθος 5,6. Αν τότε υπήρχαν τα σημερινά σεισμογραφικά δίκτυα και λογισμικά θα είχαν καταγραφεί εκατοντάδες μικρότερων σεισμών, όπως τώρα. (Πηγή, Comninakis & Papazachos, 1989). Συνεπώς, τίποτε το πρωτοφανές», έγραψε χαρακτηριστικά.
Στη διαμάχη, μάλλον άθελά του, μπήκε και ο Ευθύμιος Λέκκας υποστηρίζοντας και αυτός πως πρόκειται για πρωτόγνωρο φαινόμενο που «προσπαθούμε να κατανοήσουμε».
Συνεχίζονται οι δονήσεις
Ο Εγκέλαδος πάντως δεν επηρεάζεται από τις διαφορετικές απόψεις και τις κόντρες, με τη σεισμικότητα στην ευρύτερη περιοχή να συνεχίζεται και τους επιστήμονες να συνεχίζουν να συλλέγουν πρόσθετα γεωλογικά και γεωφυσικά δεδομένα, για την πληρέστερη κατανόηση του φαινομένου.
Όπως λένε, ακόμα δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για το αν η ακολουθία προσεγγίζει το επίπεδο της αποκλιμάκωσης. Κατά μέσο όρο 100 δονήσεις ταρακουνούν κάθε μέρα τους κατοίκους των Κυκλάδων, με τους ειδικούς να διαβεβαιώνουν πως δεν υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλειά τους.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, από την έναρξη της σεισμικής δραστηριότητας στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού στις 26 Ιανουαρίου έως και τις 10 Φεβρουαρίου 2025, το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ έχει ανιχνεύσει και εντοπίσει συνολικά, με αυστηρά κριτήρια για τη διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσμάτων, περισσότερους από 15.300 σεισμούς με μεθόδους μηχανικής μάθησης, εκ των οποίων άνω των 13.200 με μεγέθη Μ³1.0.
Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει πάντως πότε ακριβώς θα τελειώσει το φαινόμενο τοποθετώντας την εκτόνωσή του ακόμη και μετά το Πάσχα, αφού πρόκειται για μια μακρά φυσική διεργασία.
«Είναι κάτι το οποίο κρατάει εβδομάδες, συνήθως σε κάποιες περιπτώσεις και μήνες, περισσότερους καμιά φορά και από δύο και τρεις μήνες», τόνισε στο ΕΡΤNews ο καθηγητής Σεισμολογίας, Κώστας Παπαζάχος.
Πάντως, «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι υπάρχει δραστηριοποίηση του Κολούμπο, τέτοια που να δημιουργεί υποψίες» σύμφωνα με τον Κώστα Παπαζάχο.
