Ο Κώστας Κάπος, εγνωσμένου κύρους μηχανολόγος μηχανικός και ενεργειακός μηχανικός, παίρνει θέση για τις πρόσφατες εξελίξεις γύρω από την υπόθεση των Τεμπών.
Απορρίπτει τις θεωρίες συγκάλυψης σχετικά με τη γνησιότητα των τριών βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας, «βλέπει» σκοπιμότητα από «κιτρινοφυλλάδες» και «λαϊκιστές πολιτικούς» για την καθυστέρηση της δίκης και εξηγεί γιατί κανείς, ούτε η κυβέρνηση ούτε άλλος εκ των εμπλεκόμενων μερών, δεν ωφελείται από την απόκρυψη πιθανού παράνομου φορτίου.
Αν και έχετε ασχοληθεί με τα αίτια της ανάφλεξης στα δύο μοιραία τρένα, δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω πώς σχολιάζετε την όψιμη γνωμάτευση του Φεντερίκο Καράσκο περί μη γνησιότητας των τριών βίντεο.
Δυστυχώς, το γνωστικό μου πεδίο δεν επεκτείνεται στην ανάλυση βιντεοληπτικού υλικού, σαν αυτή που διενεργεί η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της ΕΛ.ΑΣ. Παρ’ όλα αυτά, γνωρίζοντας τόσο τα τεχνικά μέσα που διαθέτει και την τεράστια εμπειρία που έχει στις αναλύσεις βιντεοληπτικού υλικού, όσο και την ποιότητα των επιστημόνων που απασχολεί, μια και τους γνώρισα καλά ως σύμβουλος ασφαλείας της ΕΛ.ΑΣ. και διευθύνων της επίβλεψης του έργου ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων (C4I), προσωπικά είμαι πεπεισμένος ότι η δήλωση της ΔΕΕ ότι η γνησιότητα του υλικού είναι «αδιαπραγμάτευτη», αντανακλά την αλήθεια.
Κάποιοι πολιτικοί και σύμβουλοι προσπαθούν να απαξιώσουν τη ΔΕΕ ως «κρατική υπηρεσία που ελέγχεται από την κυβέρνηση», αλλά γνωρίζοντας ότι οι πολιτικοί προσανατολισμοί των στελεχών της απλώνονται σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, θεωρώ αδύνατον να υπήρξε κάποια συγκάλυψη που δεν θα γινόταν άμεσα γνωστή.
Γιατί πιστεύετε ότι κάποιοι πραγματογνώμονες επιμένουν να μιλούν για επικίνδυνο χημικό φορτίο, αμφισβητώντας τη γνησιότητα των βίντεο;
Κατά την προσωπική μου άποψη, μια και δεν είμαι νομικός επιστήμων, όλη αυτή η επιμονή έχει πιθανό σκοπό να εισαγάγει στη δικογραφία το στοιχείο της λαθρεμπορίας, πράγμα που θα είχε ως αποτέλεσμα τη μεταφορά της δίκης σε Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο, στην έδρα άλλου νομού.
Αυτό θα σήμαινε τεράστιες καθυστερήσεις στη διεξαγωγή της δίκης, μια και θα ήταν πρακτικά αδύνατον να βρεθεί κατάλληλος χώρος στους άλλους νομούς, επανεξέταση της δικογραφίας από την αρχή και συμμετοχή ενόρκων πολιτών, οι οποίοι θα μπορούσαν ίσως να επηρεαστούν ευμενέστερα υπέρ των εναγόντων, απ’ ό,τι οι δικαστές.
Με βάση την απάντηση της ΔΕΕ ότι η έκθεσή της είναι αδιαπραγμάτευτη και τα βίντεο γνήσια, ποιος είχε συμφέρον να τα σβήσει ή να τα αποκρύψει από τις Αρχές;
Αυτό είναι ένα πολύ κρίσιμο και εύλογο ερώτημα. Σαφώς, το να πλανάται εδώ και ενάμιση χρόνο η υπόνοια ότι υπήρχε λαθρεμπορία εύφλεκτων υλικών στον εμπορικό συρμό, δεν ήταν προς το συμφέρον τόσο της κυβέρνησης όσο και της Hellenic Train.
Μάλιστα, είδαμε να αποκρύπτεται από τη δικογραφία, μέχρι πρόσφατα, και το βίντεο από τη Λεπτοκαρυά, που θα μπορούσε να είναι το μοναδικό στοιχείο, εάν δεν έρχονταν τα άλλα βίντεο στο φως. Σε τέτοιες περιπτώσεις, λοιπόν, το ερώτημα «τις ωφελείται;» από αυτή τη συσκότιση αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Από την αρχή έχετε υποστηρίξει τη θεωρία ότι η φωτιά εκδηλώθηκε από τις συνθήκες που επικράτησαν στον τόπο του δυστυχήματος από τη σύγκρουση των δύο τρένων και όχι από κάποιο παράνομο χημικό υλικό. Γιατί;
Πρώτα ίσως εγώ, αλλά ακολούθως και πολλοί αξιόλογοι συνάδελφοι, ηλεκτρολόγοι και μηχανολόγοι μηχανικοί, που έχουμε ασχοληθεί με τον σχεδιασμό, την εγκατάσταση και την επίβλεψη μετασχηματιστών, αντιληφθήκαμε ότι δεν χρειαζόταν να ασχολούμαστε με μια έωλη υπόθεση που έφεραν στη δημοσιότητα κάποιες κιτρινοφυλλάδες και κάποιοι λαϊκιστές πολιτικοί, τη στιγμή που όλες οι συνθήκες για τη δημιουργία της πυρόσφαιρας ήταν μπροστά μας.
Μας κατηγόρησαν ότι αυτή είναι αρμοδιότητα χημικών μηχανικών, αλλά θα έλεγα να διαβάσουν το ΠΔ 99/2018 σχετικά με το ποιες ειδικότητες μηχανικών έχουν αρμοδιότητα να εκφέρουν γνώμη για συστήματα μετασχηματιστών, και αυτοί δεν είναι οι συνάδελφοι χημικοί μηχανικοί, των οποίων το (αξιολογότατο) γνωστικό πεδίο είναι εντελώς διαφορετικό. Ηταν σαν να συμβουλεύεται κάποιος έναν γιατρό ουρολόγο για κάποιο ορθοπεδικό πρόβλημα, για να κάνω την αντιστοιχία που οι αναγνώστες αντιλαμβάνονται καλύτερα.
Ομως, επαναλαμβάνω με έμφαση, ότι η όποια φωτιά ήταν ένα δευτερεύον φαινόμενο ενός τραγικού δυστυχήματος, που πρέπει να διερευνηθεί πώς και γιατί συνέβη, μέχρι τη στιγμή της σύγκρουσης. Ολα τα άλλα είναι στοιχεία που αφορούν τη μελλοντική κατασκευαστική ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Πώς σχολιάζετε τα πρόσφατα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση αναφορικά με την ενίσχυση της ασφάλειας στον σιδηρόδρομο;
Είναι σαφώς προς τη σωστή κατεύθυνση και αποτελούν μέτρα κάποια από τα οποία έπρεπε να έχουν θεσπιστεί εδώ και δεκαετίες. Ομως, το πρώτο που μάθαμε όσοι ασχοληθήκαμε με υπολογιστικά συστήματα είναι ότι «αν τους δώσεις σκουπίδια ως δεδομένα, θα σου δώσουν σκουπίδια ως απάντηση» και ότι το τεχνικό σφάλμα περιμένει πάντα στη γωνία για να εκδηλωθεί την πιο ακατάλληλη στιγμή.
Συνεπώς, ο ανθρώπινος παράγων εξακολουθεί να είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για την ασφάλεια όλων των μεταφορών και η εκπαίδευση και πιστοποίηση των χειριστών τους πρέπει να είναι ιδιαίτερα αυστηρή και επαναλαμβανόμενη ανά τακτά χρονικά διαστήματα, όπως και οι ξαφνικοί έλεγχοι για χρήση απαγορευμένων ουσιών (οινόπνευμα, ναρκωτικά, ψυχοφάρμακα κ.λπ.).
