Το 2026 θα μπουν σε τροχιά οι 13 μικροδορυφόροι που θα αποκτήσει το ελληνικό Δημόσιo με σκοπό να κάνει ένα σημαντικό βήμα για την εμπορική αξιοποίηση του διαστήματος. Αυτό επισήμανε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κώστας Κυρανάκης ο οποίος υπογράμμισε ότι οι διαγωνισμοί τρέχουν πολύ γρήγορα. «Βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο κατακύρωσης και συμβασιοποίησης. Αυτήν την εβδομάδα θα συμβασιοποιηθεί το πρώτο έργο και μέχρι τέλη Ιουνίου θα έχουμε κλείσει και τα υπόλοιπα έργα» είπε.
O συνολικός προϋπολογισμός των έργων είναι 200 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το πρώτο από τα τρία έργα, που «τρέχει» το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αφορά τη λήψη και αποστολή δορυφορικών εικόνων, έχει προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ, συμβασιοποιείται τις επόμενες μέρες και αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο, την Open Cosmos.
Όπως είπε ο Κώστας Κυρανάκης, μετά το πρώτο έργο «Axis 2 Constellation Of Satellites» για τις δορυφορικές εικόνες σειρά παίρνει ο διαγωνισμός για τη συλλογή θερμικών δεδομένων. Το έργο «Axis 1.1 Thermal Space Segment» με συνολικό προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ, προβλέπει τη συλλογή θερμικών δεδομένων στην ελληνική επικράτεια, όσο και την παράλληλη ανάπτυξη τουλάχιστον τεσσάρων θερμικών μικροδορυφόρων υψηλής ανάλυσης. Μέχρι τα τέλη Ιουλίου αναμένεται να συμβασιοποιηθεί και το έργο «Axis 1.2 SAR Space Segment», προϋπολογισμού 33 εκατ. ευρώ, που οποίο αφορά ραντάρ μικροδορυφόρων. Η δράση έχει αντικείμενο τη συλλογή δεδομένων ραντάρ και την ανάπτυξη τουλάχιστον δύο ραντάρ (SAR- Synthetic Aperture Radar) μικροδορυφόρων πολύ υψηλής ανάλυσης.
Σύμφωνα με τον Κώστα Κυρανάκη, εκκρεμεί το κλείσιμο των προσφορών για τον τέταρτο διαγωνισμό που αφορά το έργο «Axis 3 Governmental Hub», προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία κυβερνητικού κόμβου επεξεργασίας και διανομής δεδομένων. «Για να τρέξουμε γρήγορα τις διαδικασίες, τους προηγουμένους μήνες στείλαμε ερωτηματολόγια σε όλους τους φορείς για το ποιοι θα χρησιμοποιούν και πόσα δορυφορικά δεδομένα. Πρόκειται συνολικά για 16 φορείς. Πλέον ξέρουμε πόσα δεδομένα χρησιμοποιούν, τι είδους, το κόστος και όλα όσα απαιτούνται για να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε τη ζήτηση» είπε ο υφυπουργός. Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα οι εν λόγω φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα χρησιμοποιούν δορυφορικά δεδομένα, τα οποία πληρώνουν από τον προϋπολογισμό τους ξεχωριστά ο καθένας, ενώ τα δεδομένα που ζητούν είναι πολλές φορές τα ίδια.
Πολιτική προστασία μέσω διαστήματος
Το πρώτο έργο, που υπογράφεται τις επόμενες ημέρες μετά την προκήρυξη ανοιχτού δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού, με προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ, αφορά την ανάπτυξη σμήνους δορυφόρων για την παρατήρηση γης. Το σμήνος δορυφόρων θα παρέχει δεδομένα και υπηρεσίες σε πολλαπλούς φορείς, όπως τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας.
Οι μικροδορυφόροι θα προσφέρουν δεδομένα για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, μέσω της ανάπτυξης θερμικών μικροδορυφόρων και ραντάρ μικροδορυφόρων. Θα δίνουν τρομερές δυνατότητες στην παρακολούθηση και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών, πλημμυρών και άλλων φυσικών καταστροφών, καθώς θα παρέχουν δεδομένα όλο το εικοσιτετράωρο.
Παράλληλα, θα παρέχουν και δεδομένα στις αρμόδιες αρχές, για την καλύτερη αντιμετώπιση κρίσεων ή και πολλαπλών κρίσεων, κάτι που θα βελτιώσει δραστικά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Το Διαστημικό Πρόγραμμα της χώρας σχεδίασε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, μετά τις φυσικές καταστροφές και τις πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα το περασμένο καλοκαίρι. Στοχεύουν δε στην ενίσχυση της «ομπρέλας προστασίας», που δημιουργείται για την προστασία των πολιτών και της εθνικής περιουσίας.
«Με το σύστημα των μικροδορυφόρων θα έχουμε πληροφορία με τεράστια ακρίβεια για όλους όσοι τη χρειαστούν για πολιτική προστασία, πολεοδομία, για την παράνομη χρήση παραλιών. Πρόκειται για τεράστια ευκαιρία και τεράστια πρόκληση», σχολίασε πρόσφατα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
Τα έργα των μικρών δορυφόρων υλοποιούνται μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency - ESA) με χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 και φορέα υλοποίησης το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
