Ανοδος στις τιμές πώλησης ακινήτων σχεδόν στο 11% και μονοψήφια άνοδος στα ενοίκια, λίγο άνω του 7%, σημειώθηκε το 2023. Μάλιστα, στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, δηλαδή την περίοδο Οκτωβρίου - Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου, η μέση τιμή για τα σπίτια προς πώληση ήταν υψηλότερη στα νότια προάστια της Αθήνας, με 3.636 ευρώ/τ.μ και χαμηλότερη στην Καστοριά με 588 ευρώ/τ.μ. Η μεγαλύτερη αύξηση σε αυτό το τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος καταγράφηκε στην Ευρυτανία με 34%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση στην Καστοριά με 15,4%. Οσον αφορά τις ενοικιάσεις κατοικιών, η χαμηλότερη τιμή καταγράφεται στο Κιλκίς με 3,33 ευρώ/τ.μ. και η υψηλότερη τιμή στη Χαλκιδική με 30 ευρώ/τ.μ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα πρωτεία για ακόμη μία φορά κατέχουν τα νότια προάστια, ενώ τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε σχέση με το 2022 σημείωσε ο Πειραιάς, με 25,6% σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2022 στις τιμές πώλησης στα προάστια και 23,2% στον δήμο. Ποσοστά που ενδεχομένως σχετίζονται και με τις υψηλές προσδοκίες σε συνέχεια των μεγάλων έργων ανάπλασης, των συνεχιζόμενων επενδύσεων και υποδομών στο λιμάνι, της επέκτασης του μετρό κ.α.
Προσφορά και ζήτηση
«Το Μανιφέστο» συνομίλησε με τον πρόεδρο της Ενωσης Ευρωπαίων Μεσιτών, Κοσμά Θεοδωρίδη, ο οποίος κατέχει την πλήρη εικόνα στην αγορά των ακινήτων, εντός και εκτός συνόρων, καθώς η εικόνα αυτή δεν φαίνεται να αλλάζει, τουλάχιστον σύντομα. «Είναι ένας απλός κανόνας προσφοράς και ζήτησης» τονίζει ο κ. Θεοδωρίδης, επισημαίνοντας πως οι τιμές παραμένουν στα ύψη, αφού η ζήτηση είναι μεγάλη και η προσφορά περιορισμένη.
«Μετά την κρίση, οι τιμές ανακάμπτουν. Ο δείκτης είναι περίπου εκεί που βρισκόταν το 2008 στη γενική εικόνα. Τα εισοδήματα, από την άλλη, δεν έχουν ακολουθήσει παρόμοια άνοδο, γι’ αυτό και υπάρχει η γενικότερη γκρίνια στον κόσμο» λέει, επισημαίνοντας πως, βάσει των υπολογισμών, περίπου το 1/3 του εισοδήματος ενός ζευγαριού καταναλώνεται στη «στέγαση» με την ευρύτερη έννοια του όρου.
Πάντως τα airbnb έχουν παίξει τον δικό τους ρόλο στη διαμόρφωση του σημερινού γίγνεσθαι στην αγορά ακινήτων. Είναι κοινό μυστικό ότι πλέον πιο πολύ σκέφτονται οι πολίτες να προχωρήσουν στη βραχυχρόνια μίσθωση του ακινήτου τους παρά στη μακροχρόνια ενοικίαση, γεγονός που μειώνει ακόμα περισσότερο την προσφορά ακινήτων. «Τα airbnb ήρθαν στην ελληνική πραγματικότητα μοιάζοντας με φλέβα χρυσού, αλλά τελικά δεν ήταν έτσι» μας λέει ο πρόεδρος της Ενωσης Ευρωπαίων Μεσιτών.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «στην αρχή οι Ελληνες πίστευαν ότι το airbnb θα τους αποφέρει περισσότερα χρήματα με βάση πρόχειρους υπολογισμούς. Στην αρχή μάλιστα αυτό ίσχυσε σε πολλές περιπτώσεις. Ομως όσο περισσότεροι μπαίνουν στον χώρο τόσο περισσότερο μοιράζεται η “πίτα”, οπότε πλέον είναι πολλοί οι ιδιοκτήτες στις πλατφόρμες και έτσι τα έσοδα μεταξύ της βραχυχρόνιας και της μακροχρόνιας μίσθωσης δεν έχουν μεγάλη διαφορά. Πάντως το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι στα airbnb δεν είναι εύκολο να βρεθούν απλήρωτες διαμονές, όπως συμβαίνει αρκετές φορές στις μακροχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα, είναι λιγότερα δηλαδή τα “φέσια”» σημειώνει ο κ. Θεοδωρίδης.
«Ευχής έργον» χαρακτηρίζει ο πρόεδρος της Ενωσης Ευρωπαίων Μεσιτών τον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης ακινήτων, τη νέα μεταρρύθμιση της κυβέρνησης για την αγοραπωλησία των ακινήτων, «όπως και κάθε κίνηση αντι-γραφειοκρατική», ενώ προσθέτει πως παρότι η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση βρήκε σθεναρή αντίσταση από τους συμβολαιογράφους τελικά κάμφθηκε και όλα προχωρούν πλέον κανονικά. Συμπληρώνει ωστόσο ότι «κάθε κυβερνητική παρέμβαση θα πρέπει να συζητείται με τους παράγοντες της αγοράς, γιατί κάθε κίνηση, στην αρχή όταν εφαρμόζεται, φέρνει ένα “πάγωμα” στην αγορά, κάτι που έχει αντίκτυπο στην οικονομία στο σύνολό της. Πρέπει να προηγούνται συζητήσεις, ώστε η μετάβαση να είναι πιο ομαλή».
Ενας «άγραφος» νόμος
Ο κ. Θεοδωρίδης εξηγεί επίσης πως οι ευρωπαϊκές αγορές στον χώρο των ακινήτων αυτήν την περίοδο κινούνται αρκετά δύσκολα, ειδικά με τις ανόδους των επιτοκίων από την ΕΚΤ, γιατί οι αγορές αυτές είναι αρκετά δανεισμένες, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο. «Το θετικό στην ελληνική αγορά είναι ότι οι αγοραπωλησίες γίνονται και με μετρητά κι έτσι δεν έχει επηρεαστεί όσο οι ευρωπαϊκές που δεν κινούνται με μετρητά».
Εκεί μας δημιουργήθηκε η απορία για το πώς θα κινηθεί η αγορά εφόσον εφαρμοστεί το κυβερνητικό μέτρο για την πάταξη της φοροδιαφυγής που θα επιβάλλει την αγοραπωλησία μέσω τραπεζικών λογαριασμών και αν αυτό θα επηρέαζε εν τέλει την ελληνική αγορά, για να μας απαντήσει ότι θα επηρεαζόταν μόνο αν δεν κυκλοφορούσαν καθόλου μετρητά στη χώρα και όλες οι συναλλαγές ήταν αποκλειστικά και μόνο τραπεζικές. «Αυτό το μέτρο είναι για τις λογιστικές υπεραξίες, στην ουσία, όμως, αν τα δύο πρόσωπα αποφασίσουν πως η αξία ενός ακινήτου ανέρχεται στα 100.000 ευρώ π.χ. και τα 50.000 είναι μετρητά, δεν μπορεί να το γνωρίζει κανείς και δεν γίνεται να το γνωρίζει κανείς», καταλήγει ο πρόεδρος της Ενωσης Ευρωπαίων Μεσιτών.