Να πάρει πάνω του την ευθύνη για «την αντιμετώπιση της πανδημίας και την προστασία της δημόσιας υγείας», σε ό,τι έχει να κάνει με την εκκλησία και τις συναθροίσεις σε θρησκευτικούς χώρους, αποφάσισε ο πρωθυπουργός.
Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε τέλος στο επικίνδυνο παιχνίδι που επί πολλές ημέρες έπαιζε η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος αγνοώντας τους τεράστιους κινδύνους στους οποίους έθετε το πλήρωμα των πιστών.
Λίγη ώρα μετά τη «ναι μεν, αλλά» απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, η οποία έπειτα από πολύωρη συνεδρίαση κατέληξε να αφήσει τη συμμετοχή των πολιτών στις θρησκευτικές τελετές στην ευχέρεια των ίδιων των πιστών, ο πρωθυπουργός πήρε πάνω την υπόθεση και ανέλαβε την ευθύνη που είχαν οι Ιεράρχες της ελλαδικής εκκλησίας, αλλά αρνούνταν να αναλάβουν, αδιαφορώντας και για τη δημόσια υγεία αλλά και τους ίδιους τους πιστούς.
Στο Μέγαρο Μαξίμου ένιωσαν έκπληξη και μεγάλη ενόχληση για την απόφαση των Ιεραρχών. Οι πυκνές επικοινωνίες που είχαν προηγηθεί ανάμεσα στο πρωθυπουργικό γραφείο και στην Αρχιεπισκοπή δεν βρήκαν γόνιμο έδαφος για να επικρατήσει η κοινή λογική. Δεν μέτρησαν ούτε οι εκκλήσεις του ίδιου του πρωθυπουργού, όπως και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ούτε φάνηκε να λαμβάνεται υπόψη η παρουσία στη συνεδρίαση των Ιεραρχών του καθηγητή Λοιμωξιολογίας και εκπροσώπου του υπουργείου Υγείας, Σωτήρη Τσιόδρα.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής που από μέρες επικρατούσε στην ηγεσία της κυβέρνησης ήταν τα μισόλογα του εκπροσώπου της Ιεραρχίας, ο οποίος μετά την ανακοίνωση της απόφασης αρνούνταν επίμονα να πει ότι δεν πρέπει να προσέρχονται πιστοί στις χρονικά περιορισμένες τελετές που είχε αποφασίσει η ΔΙΣ. Κατόπιν όλων αυτών με ρητή εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη, η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως ανακοίνωσε ότι αναστέλλεται η τέλεση κάθε είδους λειτουργίας και ιεροπραξίας σε όλους τους χώρους θρησκευτικής λατρείας κάθε δόγματος και θρησκείας για προληπτικούς λόγους δημόσιας υγείας.
Η αναστολή ισχύει κατ΄ αρχήν για δύο εβδομάδες και συγκεκριμένα από χθες 16 Μαρτίου και έως τις 30 του μηνός.
Εξαίρεση θα υπάρχει μόνον σε δύο περιπτώσεις:
– Πρώτον, τις κηδείες και ταφικές εκδηλώσεις (μνημόσυνα, κλπ) και
– Δεύτερον, την ατομική προσευχή, αυτό δηλαδή που είχε δηλώσει ήδη από την Κυριακή στη συνέντευξη που παραχώρησε ο πρωθυπουργός στο «Θέμα», επισημαίνοντας τα εξής: «Τις μαζικές συναθροίσεις θέλουμε να αποφύγουμε και κυρίως τις μαζικές συναθροίσεις ανθρώπων που εξ ορισμού είναι ευπαθείς. Διότι η αλήθεια είναι ότι το ποίμνιο της Εκκλησίας είναι πρωτίστως ηλικιωμένοι άνθρωποι – και αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη μας. Οφείλω, λοιπόν, ως πρωθυπουργός να τους προειδοποιήσω γι’ αυτό τον κίνδυνο και να τους πω πως ό,τι ισχύει για τις συναθροίσεις, ισχύει προφανώς και για τις εκκλησίες»,
Και στις δύο αυτές εξαιρέσεις θα τηρούνται αυστηρά μέτρα προστασίας, όπως εξειδικεύονται σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του υπουργείου Υγείας).
Αμέσως μετά τις ανακοινώσεις της υπουργού Παιδείας, ο πρωθυπουργός με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για κυβερνητική απόφαση που δεν πρέπει να παρερμηνευτεί. «Με απόφαση της κυβέρνησης αναστέλλονται οι λειτουργίες σε όλους τους χώρους θρησκευτικής λατρείας κάθε δόγματος και θρησκείας», έγραψε προσθέτοντας: «Εκκλησίες παραμένουν ανοικτές μόνο για ατομική προσευχή». Και κατέληξε υπογραμμίζοντας: «Η προστασία της δημόσιας υγείας επιβάλλει ξεκάθαρες αποφάσεις».
Το παρασκήνιο
Προτού αρχίζει η συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου- ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας επισκέφθηκε τη Σύνοδο και τους εξέθεσε όλα τα δεδομένα. Παρακάλεσε μάλιστα τους μητροπολίτες να μην γίνουν οι Εκκλησίες αιτία μετάδοσης του ιού.
Κατά τη συζήτηση, η οποία ήταν διευρυμένη αφού συμμετείχαν πλην των 12 συνοδικών και όλοι οι Μητροπολίτες της Αττικής, υπήρχαν σύμφωνα με “ΤΑ ΝΕΑ”, δύο τάσεις. Η πρώτη ήταν πιο ήπια και πιο μετρημένη. Πρότεινε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ακολουθώντας το παράδειγμα της Εκκλησίας της Κρήτης να πάρει την πρωτοβουλία, δίχως να περιμένει οριζόντια μέτρα από την κυβέρνηση και να αποφασίσει η ίδια οι ιερές ακολουθίες να τελούνται χωρίς τη συμμετοχή πιστών. Η δεύτερη τάση διατυπώθηκε από τους “σκληρούς” μητροπολίτες. Προτάθηκε δηλ. η απόφαση της Ιεράς Συνόδου να αναβληθεί και να συζητηθεί το θέμα στην Ιεραρχία αγνοώντας όμως τους κινδύνους μιας συνεδρίασης 80 Μητροπολιτών που θα καθυστερούσε κι άλλο τις αποφάσεις εν μέσω πανδημίας.
Μετά τις εξελίξεις αυτές ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να κάνει πράξη αυτό που είχε πει από τη δήλωσή του την περασμένη εβδομάδα. Ότι, δηλαδή, θ’ ακούσει τις συστάσεις των ειδικών και ότι θα διασφαλίσει τη δημόσια υγεία, με στόχο να μη χαθούν ανθρώπινες ζωές – ή να χαθούν οι λιγότερες δυνατές. Και το έπραξε μέσω της (αρμόδιας) υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως. Η απόφαση, ωστόσο, έχει και πολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς ενδέχεται να φέρει αντιμέτωπο τον κ. Μητσοτάκη με τη βάση της ΝΔ που παραδοσιακά βρίσκεται κοντά στην Εκκλησία ή ακόμη και στελέχη του, αν και ο κίνδυνος από τον κορωνοϊό προσώρας έχει «παγώσει» άπαντες και φέρνει ως πρώτη προτεραιότητα τη μάχη κατά της πανδημίας.
Κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν ότι η κυβέρνηση έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει η ιεραρχία, προστατεύοντας τις πιο ευπαθείς ομάδες. Αντίθετα, ανέφεραν, ότι αυτό που έκανε η Ιερά Σύνοδος ήταν να πετάξει το μπαλάκι στην κυβέρνηση. Η άτολμη αυτή στάση φαίνεται πως τελικά οδήγησε στο κλείσιμο των εκκλησιών μέχρι τις 30 Μαρτίου.