Την αναγκαιότητα λήψης εθνικών και κοινοτικών πρωτοβουλιών για την στήριξη των Ελλήνων αμπελουργών και των συνεταιριστικών οινοποιείων, μέχρι την αναχαίτιση της κατάρρευσης της οινικής αγοράς, ζητά με επιστολή της η ΚΕΟΣΟΕ, από τους υπουργούς ΥπΑAΤρ Μ. Βορίδη και Οικονομικών Χ. Σταϊκούρα.
Για την αντιμετώπιση της τραγικής οικονομικής κατάστασης που αναμένεται να κορυφωθεί το επόμενο χρονικό διάστημα η ΚΕΟΣΟΕ προτείνει:
Την ενεργοποίηση της διαδικασίας του άρθρου 216 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/2013 για την απόσταξη κρίσης ,σε τιμή που θα καλύπτει κατ΄ ελάχιστον το κόστος παραγωγής
Την ένταξη του οίνου στο άρθρου 219 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/2013, που αφορά μέτρα κατά της διατάραξης της αγοράς
Την ένταξη των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων στα μέτρα αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ καθώς και στα ειδικότερα μέτρα φορολογικής, και ασφαλιστικής ανακούφισης
Την ενεργοποίηση του άρθρου 226 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/2013 για την μεταφορά κοινοτικών κονδυλίων στο αποθεματικό για τις κρίσεις του γεωργικού τομέα
Αναλυτικά στην επιστολή της προς τους υπουργούς η ΚΕΟΣΟΕ αναφέρει:
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον αμπελοοινικό κλάδο της χώρας εξαιτίας του ιού Covid 19, είναι πραγματικά ζοφερή, αφού αφ’ ενός έχει διαταραχθεί η αγορά οίνου αφ’ ετέρου δυστυχώς εκτιμούμε ότι οι επιπτώσεις δημιουργούν χαρακτηριστικά παρατεταμένης κρίσης . Για τους λόγους αυτούς είμαστε υποχρεωμένοι να διερευνήσουμε κάθε δυνατότητα που μας παρέχει το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο, ώστε να αμβλύνουμε τις επιπτώσεις της σημερινής κρίσης.
Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε ότι σε συνεργασία με άλλα οινοπαραγωγά Κράτη – Μέλη της ΕΕ, η Ελλάδα θα πρέπει να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ενεργοποίηση, πέραν του άρθρου 216 του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 με τίτλο Εθνικές ενισχύσεις για την απόσταξη οίνου σε περιπτώσεις κρίσης και την ενεργοποίηση του άρθρου 219 που αφορά την λήψη επειγόντων μέτρων κατά της διατάραξης της αγοράς, αφού θεωρούμε ότι οι προβλέψεις του συγκεκριμένου άρθρου, αναφέρονται απόλυτα στις σημερινές δραματικές συνθήκες, οι οποίες θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου και κυρίως των Αγροτικών Οινοποιητικών Συνεταιρισμών, αρκετοί εκ των οποίων αναστέλλουν τη λειτουργία τους.
Για το σκοπό αυτό παραθέτουμε το εν λόγω άρθρο 219 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/ 2013, στο οποίο εκτός των άλλων προϊόντων είναι επιτακτικό να συμπεριληφθεί και ο οίνος και το οποίο αναφέρει:
Μέτρα κατά της διατάραξης της αγοράς
Για την ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση απειλών διατάραξης της αγοράς από σημαντικές αυξομειώσεις των τιμών σε εσωτερικές ή εξωτερικές αγορές ή άλλων εξαιρετικών γεγονότων και περιστάσεων που διαταράσσουν ή απειλούν να διαταράξουν σε σημαντικό βαθμό την αγορά, εφόσον η κατάσταση αυτή ή οι συνέπειές της στην αγορά είναι πιθανόν να συνεχιστούν ή να επιδεινωθούν, ανατίθεται στην Επιτροπή η αρμοδιότητα έκδοσης κατ? εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 227 για τη λήψη των μέτρων που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της εν λόγω κατάστασης στην αγορά, τηρουμένων τυχόν υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διεθνείς συμφωνίες που συνάπτονται σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ και υπό την προϋπόθεση ότι κάθε άλλο μέτρο του παρόντος κανονισμού φαίνεται ανεπαρκές.
Όταν, στις περιπτώσεις απειλών διατάραξης της αγοράς που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης, τότε στις κατ? εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 228.
Οι εν λόγω επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης μπορούν να περιλαμβάνουν την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση ή την αποτροπή διατάραξης της αγοράς, όταν οι απειλές διατάραξης της αγοράς προκύπτουν τόσο γρήγορα ή αναπάντεχα που απαιτείται άμεση λήψη μέτρων για την αποδοτική και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης, ή όταν η λήψη μέτρων θα μπορούσε να αποτρέψει την υλοποίηση των εν λόγω απειλών διατάραξης της αγοράς ή τη μετατροπή τους σε σοβαρότερη και παρατεταμένη κρίση, ή όταν η καθυστέρηση λήψης άμεσων μέτρων θα μπορούσε να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τη διατάραξη ή θα συνεπαγόταν αύξηση του εύρους των μέτρων που θα ήταν αναγκαία αργότερα για την αντιμετώπιση της απειλής ή της διατάραξης ή θα έβλαπτε τις συνθήκες της παραγωγής ή της αγοράς.
Τα μέτρα αυτά μπορούν, στον βαθμό και για το χρονικό διάστημα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της διατάραξης της αγοράς ή της απειλής, να επεκτείνουν ή να τροποποιούν το πεδίο εφαρμογής, τη διάρκεια ή άλλες πτυχές άλλων μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, ή να προβλέπουν επιστροφές κατά την εξαγωγή ή να αναστέλλουν τους εισαγωγικούς δασμούς εν όλω ή εν μέρει για ορισμένες ποσότητες ή περιόδους, εάν κρίνεται αναγκαίο.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα προαναφερόμενα η ΚΕΟΣΟΕ προτείνει:
1. Την υποβολή αιτήματος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να εκδώσει Εκτελεστική Πράξη για την εφαρμογή του άρθρου 216 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/2013 που αφορά την διενέργεια Απόσταξης Κρίσης, με την καταβολή εθνικής ενίσχυσης από τη χώρα μας. Η αιτιολογία της ενεργοποίησης του μέτρου της Απόσταξης Κρίσης, αν και είναι προφανής, τεκμηριώνεται από τις επιπτώσεις που επέφεραν στον αμπελοοινικό τομέα της χώρας τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας από τον κορονοϊό μετά την αναστολή λειτουργίας των καταστημάτων μαζικής εστίασης, των εμπορικών καταστημάτων και των ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς και την παύση της εξαγωγικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα την αδυναμία διάθεσης μεγάλου όγκου αποθεμάτων .
Να ληφθεί υπ’ όψιν ότι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το σχετικό άρθρο του κανονισμού οι ενισχύσεις που αφορούν την Απόσταξη Κρίσης πρέπει να είναι ανάλογες με τον επιδιωκόμενο σκοπό και να επιτρέπουν την αντιμετώπιση της κρίσης. Με το δεδομένο αυτό και σε συνδυασμό με την προϋπόθεση που θέτει το ίδιο άρθρο, που αναφέρει ότι: Το συνολικό ποσό των ενισχύσεων που είναι διαθέσιμες σε ένα κράτος μέλος το δεδομένο έτος χορήγησής τους δεν υπερβαίνει το 15 % των συνολικά διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων ανά κράτος μέλος που προβλέπονται για το έτος αυτό στο παράρτημα VΙ, θεωρούμε την διάθεση ενίσχυσης υπολογιζόμενου ποσού ύψους 3.450.000 ευρώ που αφορά το 15% του ελληνικού Εθνικού Προγράμματος Στήριξης (διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι), ανεπαρκή .
Η ΚΕΟΣΟΕ διερεύνησε την ανάγκη απόσταξης οίνων των συνεταιριστικών οινοποιείων και με την παρούσα επιστολή υποβάλλουμε σχετικό αίτημα, τα οποία ενδιαφέρονται για απόσταξη οίνων 84.500 HL.
Με τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό των 3.450.000 ευρώ, η υπολογιζόμενη τιμή ενίσχυσης ανά αποσταζόμενο λίτρο οίνου, ανέρχεται σε 0,40 ευρώ, τιμή ανά λίτρο οίνου η οποία δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής, χωρίς να περιλαμβάνονται τα κόστη μεταφοράς των οίνων προς το αποσταγματοποιείο και η αμοιβή του αποσταγματοποιείου.
Για το λόγο αυτό θεωρούμε επιβεβλημένη την:
2. Ενεργοποίηση των προβλέψεων του άρθρου 219 του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308/2013 που αφορούν Μέτρα κατά της διατάραξης της αγοράς .
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αντιμετωπισθούν, όλα τα θέματα διοικητικής φύσης , όπως π.χ παρατάσεις προθεσμιών για όλες τις υποχρεώσεις που αφορούν τα Κράτη Μέλη, τα προβλεπόμενα μέτρα του τομέα ( άδειες φύτευσης, αναδιαρθρώσεις, προγράμματα προβολής προώθησης, επενδύσεις κλπ), αλλά κυρίως οικονομικά μέτρα στήριξης των πληττόμενων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της απόσταξης , καθώς και μέτρων οικονομικής ενίσχυσης στη βάση της απώλειας εσόδων, εξ’ αιτίας της πανδημίας. Παράλληλα θα πρέπει να ληφθεί υπ? όψιν ότι, κατά κανόνα την προβληματική οικονομική κατάσταση των οινοποιείων ανέκαθεν επωμιζόταν ο πρωτογενής τομέας σταφυλικής παραγωγής, δηλαδή οι Έλληνες αμπελουργοί.
Συνεπώς στα μέτρα οικονομικής στήριξης θα πρέπει να ενταχθούν και οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις, δεδομένου ότι κατά τον επερχόμενο τρυγητό υπάρχει ορατός κίνδυνος κατάρρευσης των τιμών οινοποιήσιμων σταφυλιών, πρακτική που κατά το παρελθόν υιοθετήθηκε κατά κόρον.
Άλλωστε επίσης είναι προφανές ότι η οικονομική δυσπραγία των οινοποιητικών μονάδων, λόγω της κάθετης πτώσης του κύκλου εργασιών τους και την έλλειψη ρευστότητας που επιφέρει, έχει ως επακόλουθο αποτέλεσμα την αδυναμία καταβολής των οφειλομένων στους αμπελουργούς, που προέρχονται από την εισκόμιση της σταφυλικής παραγωγής περιόδου 2019-2020, η οποία δεν έχει ακόμα εξοφληθεί.
Για το λόγο αυτό θεωρούμε ότι είναι απαραίτητη η ένταξη των αμπελουργών, στα μέτρα αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους οκτακοσίων ευρώ (800 ευρώ) αλλά και στα ειδικότερα μέτρα φορολογικής, ασφαλιστικής και χρηματοδοτικής ανακούφισης, τα οποία έχουν θεσμοθετηθεί για τις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ και τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μισθωτούς.
Η ανάγκη λήψης μέτρων για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας κρίνεται επιτακτική, καθώς η μεγάλη αναστάτωση στην αγορά τείνει να αποδιοργανώσει πλήρως χιλιάδες αγροτικές μονάδες, απειλώντας ευθέως τη βιωσιμότητά τους και τη δυνατότητά τους να παράγουν προϊόντα, ιδιαίτερα για την επερχόμενη περίοδο που για τους αμπελουργούς απαιτείται να χρηματοδοτήσουν τη δαπάνη για φυτοπροστατευτικά προϊόντα και λιπάσματα, εν όψει του επερχόμενου τρυγητού .
3. Την ενεργοποίηση του Αποθεματικού για κρίσεις στο γεωργικό τομέα, που προβλέπει το άρθρο 226 (σε συνδυασμό με το άρθρο 219) του ΚΑΝ (ΕΕ) 1308 /2013, το οποίο αναφέρει ότι :
Τα κονδύλια που μεταφέρονται από το αποθεματικό για τις κρίσεις στον γεωργικό τομέα σύμφωνα με τους όρους και τη διαδικασία που προβλέπονται στο άρθρο 25 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 και στην παράγραφο 22 της διοργανικής συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, διατίθενται για τα μέτρα στα οποία εφαρμόζεται ο παρών κανονισμός για το έτος ή τα έτη για τα οποία απαιτείται πρόσθετη στήριξη και τα οποία εφαρμόζονται σε περιστάσεις που υπερβαίνουν τις φυσιολογικές εξελίξεις της αγοράς.