Διπλό θα είναι το όφελος από τη διάθεση του υπερπλεονάσματος στο τέλος του έτους.
Σύμφωνα με το Βήμα, η κυβέρνηση σχεδιάζει να αλλάξει τον τρόπο που θα μοιράσει το υπερπλεόνασμα καθώς για πρώτη φορά θα δοθεί «κοινωνικό μέρισμα» στις επιχειρήσεις με τη μορφή επιστροφής φόρου από την προκαταβολή που έχουν καταβάλει μέσα στο τρέχον έτος. Το ποσό αυτό αναμένεται να ξεπεράσει κατά πολύ τα 138 εκατ. ευρώ – που ήταν η πρώτη εκτίμηση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) και του αρμόδιου υφυπουργού Θεόδωρου Σκυλακάκη.
Μετά και την καλή πορεία των εσόδων τον Σεπτέμβριο εκτιμάται ότι το υπερπλέονασμα για το 2019 θα κινηθεί ακόμη ψηλότερα από τον προσδοκώμενο στόχο (πάνω από 4,2% του ΑΕΠ) και το ποσό που μπορεί να επιστραφεί στις επιχειρήσεις μπορεί να ανέλθει από 200 έως 300 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, ένα μικρό μέρος (10 εκατ. ευρώ) θα δοθεί για την ενίσχυση του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης ενώ η μερίδα του λέοντος, δηλαδή περίπου 350 εκατ. ευρώ, θα προωθηθεί για την καταβολή κοινωνικού μερίσματος σε πολίτες που βρίσκονται κοντά στα όρια της φτώχειας ή έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Επίσης, αναμένεται να ενισχυθεί το ποσό για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης που χορηγείται σε χιλιάδες φτωχά νοικοκυριά με εισοδηματικά κριτήρια.
Δεν αναμένεται όμως να δοθεί κάποιο ποσό με τη μορφή κοινωνικού επιδόματος στους συνταξιούχους καθώς εκείνοι έλαβαν πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου του τρέχοντος έτους τη λεγόμενη 13η σύνταξη, συνολικού κόστους για τον προϋπολογισμό 971 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, αν και ακόμη δεν έχει ληφθεί κάποια οριστική απόφαση για το πού και πώς θα δοθούν τα ποσά που προκύπτουν από το υπερπλεόνασμα που αναμένεται να εμφανίσει και ο εφετινός προϋπολογισμός, το σίγουρο είναι ότι θα γίνει προσπάθεια τα χρήματα αυτά να πάνε με αντικειμενικά και πραγματικά κριτήρια στις ασθενέστερες εισοδηματικά τάξεις.
Σύμφωνα με το σχέδιο του υπ. Οικονομικών, τα 138 εκατ. ευρώ «μέρισμα» για τις επιχειρήσεις θα προκύψουν από τη μείωση της προκαταβολής φόρου κατά 5% τόσο για τα νομικά πρόσωπα όσο και για τους ελεύθερους επαγγελματίες και θα είναι μόνο για εφέτος. Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το ποσό αυτό δεν αφορά μείωση του φόρου που πρέπει να καταλάβουν έως το τέλος του έτους οι επιχειρήσεις και έχει προκύψει από τη φορολόγησή τους με 29%, αλλά μόνο μείωση της προκαταβολής του φόρου. Η μειωμένη προκαταβολή θα ληφθεί υπόψη κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης του 2020 και αφορά τα εφετινά εισοδήματα.
Το επόμενο έτος, όμως, ο φόρος που θα προκύψει για τα εφετινά εισοδήματα θα είναι με συντελεστή 24% από 29% που ήταν για τα εισοδήματα του 2018. Η μεγάλη αυτή ελάφρυνση των φορολογικών βαρών για τις επιχειρήσεις θα φέρει και μείωση της προκαταβολής φόρου το 2020 αφού συνυπολογιστεί το ποσό που θα τους επιστραφεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους.
Παράλληλα, σύμφωνα με το Βήμα, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σχεδιάζει το κοινωνικό μέρισμα (τους όρους και τις προϋποθέσεις) που κι αυτό θα δοθεί σε πολίτες με χαμηλά εισοδήματα και πραγματικές ανάγκες από το υπερπλεόνασμα του εφετινού προϋπολογισμού. Οπως λένε χαρακτηριστικά στελέχη του ΓΛΚ, «η κυβέρνηση της ΝΔ θα μοιράζει το υπερπλεόνασμα του ΣΥΡΙΖΑ». Πέρυσι τον Δεκέμβριο από το υπερπλεόνασμα του 2018 όπως το είχε σχεδιάσει ο τότε υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης είχε διανεμηθεί κοινωνικό μέρισμα συνολικού ύψους 770 εκατ. ευρώ σε 1.659.000 άτομα ή νοικοκυριά, ενώ το μέσο μέρισμα διαμορφώθηκε σε 483 ευρώ.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος των δικαιούχων ήταν και συνταξιούχοι που σε αυτή τη φάση και λόγω του ότι έχουν ήδη λάβει μέρισμα το περασμένο Πάσχα αναμένεται να εξαιρεθούν. Κατά συνέπεια θα μπορούσε το ποσό που είναι να δοθεί στα νοικοκυριά και εκτιμάται ότι θα κυμανθεί περί τα 350 εκατ. ευρώ να μοιραστεί πάνω-κάτω με τα ίδια κριτήρια με πέρυσι.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι οι άγαμοι χωρίς παιδιά έλαβαν κοινωνικό μέρισμα 400 ευρώ αν το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημά τους δεν ξεπερνούσε τις 5.000 ευρώ, 350 ευρώ αν το εισόδημα ήταν έως 7.000 ευρώ και 250 ευρώ αν ήταν έως 7.000 ευρώ.
Τα αντίστοιχα ποσά για έγγαμο χωρίς παιδιά ή μονογονεϊκή οικογένεια με 1 παιδί ήταν 600 ευρώ, 450 ευρώ και 300 ευρώ μέρισμα για εισοδήματα έως 7.500 ευρώ, 10.500 ευρώ και 13.500 ευρώ.
Στην περίπτωση οικογενειών με παιδιά το ανώτατο ποσό μερίσματος μπορούσε να φθάσει τα 1.200 ευρώ και το ανώτατο εισόδημα τις 27.000 ευρώ.
Στα εισοδηματικά κριτήρια προστέθηκαν και περιουσιακά κριτήρια, με την αντικειμενική περιουσία των ακινήτων να μην ξεπερνά τις 125.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τις 145.000 αν πρόκειται για ζευγάρια χωρίς παιδιά, συν 20.000 ευρώ για κάθε παιδί με ανώτερο τις 185.000 ευρώ, ενώ υπήρχαν και όρια για τις καταθέσεις που τηρούν στις τράπεζες τα νοικοκυριά (έως 27.000 ευρώ, ανάλογα τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων).
€20 εκατ. για στεγαστικά
Στο μέτωπο της επιδότησης δόσης στεγαστικών δανείων, από τα 150 εκατ. ευρώ που είχαν εγγραφεί εφέτος οι τελικές πληρωμές θα είναι της τάξεως των λίγων χιλιάδων ευρώ καθώς η ρύθμιση «δεν τραβάει» και για το επόμενο έτος είναι αμφίβολο εάν και τα 20 εκατ. ευρώ αξιοποιηθούν από «κόκκινους» δανειολήπτες.
Την περασμένη εβδομάδα εγκρίθηκε η πρώτη (και μοναδική μέχρι στιγμής) επιδότηση και η οποία αφορά το 40% της μηνιαίας δόσης για δάνειο ύψους περίπου 80.000 ευρώ με υποθήκη την κύρια κατοικία.
Μέχρι και σήμερα, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την προστασία της κύριας κατοικίας, 140 αιτήσεις έχουν υποβληθεί και διαβιβαστεί στις τράπεζες ενώ 17 προτάσεις ρύθμισης δανείων έχουν ήδη δοθεί από τις τράπεζες προς τους δανειολήπτες και έχει εγκριθεί μόνο μία.
Από τις προβλέψεις του προσχεδίου ξεχωρίζει η απουσία κονδυλίου επιδότησης θέρμανσης. Εφέτος το επίδομα των 68 εκατ. ευρώ θα καταβληθεί προκαταβολικά έως το τέλος του χρόνου αλλά το 2020 το επίδομα «θα αναδιαρθρωθεί» σύμφωνα με αρμόδιες πηγές και ενδέχεται να καταβληθεί τον Ιανουάριο του 2021.
