«Επιτρέψτε μου να κλείσω όχι με ένα ακόμα σύνθημα, αλλά με μία δέσμευση. Ο ελληνισμός δεν θα πάψει να αγωνίζεται μέχρι να επανενωθεί η Κύπρος, μέχρι να επουλωθούν οι πληγές και να γυρίσει η σταθερότητα και η ειρήνη στη Μεγαλόνησο και στην ευρύτερη περιοχή. Μπορεί η μνήμη όπου και να την αγγίξεις να πονεί, όπως ο έγραφε ο Σεφέρης, ήταν όμως βέβαιος και εκείνος ότι στην Κύπρο το θαύμα λειτουργεί ακόμα», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση στο Προεδρικό Μέγαρο της Κύπρου. «Είμαι σήμερα εδώ βαθιά συγκινημένος για να πω δυο λέξεις: Δεν ξεχνώ. Και να προσθέσω τρεις ακόμα. Ενωνόμαστε, επιμένουμε, αγωνιζόμαστε. Με σχέδιο και συνεργασία. Και με ακλόνητη πίστη, έχοντας όπλο μας αυτήν την περήφανη καρδιά, συναντάμε τα 50 χρόνια εισβολής και κατοχής», τόνισε ο πρωθυπουργός. Σημείωσε ότι τα διδάγματα του χθες πρέπει να γίνουν προτάγματα του σήμερα σε μια ημέρα που δεν είναι μόνο οδύνης για αυτούς που χάθηκαν και τιμής για αυτούς που έπεσαν αλλά και αφετηρία μιας νέας ορμής για τις εθνικές μας διεκδικήσεις.
«Γυρίζουμε», συνέχισε, «σε εκείνες τις στιγμές που τόσο ακριβά πλήρωσαν Ελλάδα και Κύπρος, στους επίορκους πραξικοπηματίες που άνοιξαν τον δρόμο για το μεγάλο δράμα και ταυτόχρονα κοιτάμε μπροστά ώστε τα λάθη να μην επαναλαμβάνονται». Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι σε αυτόν τον μισό αιώνα το νησί έγινε σύγχρονη Δημοκρατία, στάθηκε όρθιο απέναντι στις ολέθριες συνέπειες του Αττίλα και η Λευκωσία κράτησε ζωντανό το αίτημα της επανένωσης της χώρας. Η Κύπρος, επισήμανε, με τη βοήθεια και της Ελλάδος έγινε μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας με την οικονομία της να αναπτύσσεται συνεχώς.
«Η πληγή εξακολουθεί να αιμορραγεί. Ο Βορράς του τόπου είναι αιχμάλωτος της κατοχής. Η γη της Αφροδίτης ακόμα είναι διχοτομημένη. Ακόμα έχουμε αγνοούμενους και πρόσφυγες. Συνεχίζει να προκαλεί το μόνο τείχος του καιρού μας το οποίο διχοτομεί μία ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Πρόκειται για μία φωτογραφία ενοχής αυτών που το προκάλεσαν. Ταυτόχρονα και μία απόδειξη ανοχής όσων επιτρέπουν να διατηρείται ακόμα. Ανοχή που δεν πρέπει να καταλήξει σε λήθη. Δεν αποδεχόμαστε τετελεσμένα και η επιδίωξή μας παραμένει μία: Κυπριακή Δημοκρατία με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια, σε μία διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, σε ένα ενιαίο κράτος όπου όλοι οι πολίτες θα είναι και Κύπριοι και Ευρωπαίοι, χωρίς ξένο στρατό κατοχής, χωρίς αναχρονιστικές εγγυήσεις, όπως ακριβώς το προβλέπουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και ο σεβασμός στο ευρωπαϊκό κεκτημένο», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι οι δύο εθνικοί πόλοι είναι ενωμένοι όσο ποτέ και πως Αθήνα και Λευκωσία απορρίπτουμε το χρεοκοπημένοι δόγμα ότι η ακινησία παράγει κίνηση και δεν συμβιβαζόμαστε με τη διαπίστωση ότι κάθε νέος χρόνος είναι ίδιος ή χειρότερος από τον προηγούμενο. «Θεωρούμε ότι η ελληνοτουρκική προσέγγιση βοηθά και στην πρόοδο του Κυπριακού», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και τόνισε πως είναι ειλικρινής και προς την Άγκυρα και προς κάθε κατεύθυνση. «Το γεγονός ότι συζητούμε, δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε. Η Ελλάδα συνομιλεί με όλους ως ισχυρό κράτος σε όλα τα πεδία: οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό, διπλωματικό», υπογράμμισε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόσθεσε πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν που συμμερίζεται και ο ΓΓ του ΟΗΕ όπως διαπίστωσε στην τελευταία τους συνάντηση, ο δρόμος της επανεκκίνησης των συνομιλιών με βάση τις προτάσεις της ειδικής απεσταλμένης κας Ολγκίν. «Άλλωστε μόνο όποιος δεν έχει δίκιο, όποιος δεν έχει επιχειρήματα αποφεύγει τον διάλογο και όταν προσχωρεί και σε προκλήσεις, τότε επιβαρύνει ακόμα περισσότερο το κλίμα», επισήμανε. Είπε επίσης ότι αναφέρεται σε μία κατεύθυνση από την οποία δεν μπορεί να απουσιάζει καθώς η Κύπρος είναι κομμάτι της και κάθε απειλή εναντίον της, γίνεται κίνδυνος για την ευρωπαϊκή ήπειρο και για όλον τον δυτικό κόσμο.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι προ ημερών η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρ. Μέτσολα τάχθηκε ρητά υπέρ της ενιαίας και ελεύθερης Κύπρου ενώ το ίδιο έκανε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Πριν από 50 χρόνια τα όμορφα νερά της Κερύνειας βεβηλώθηκαν και τον γαλάζιο ουρανό της σκέπασαν τα γκρίζα αεροπλάνα των εισβολέων. Έτσι το χρυσοπράσινο φύλλο της Μεσογείου πατήθηκε με βαρύ τίμημα, με νεκρούς και αγνοουμένους. Με τη Λευκωσία ακρωτηριασμένη, με τη φυλακισμένη Αμμόχωστο να ανασαίνει ακόμα βαριά δίπλα στα ερείπιά της», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός κάνοντας λόγο για εθνικό τραύμα που πονά και θα πονά.
«Είμαστε εδώ για να αγωνιστούμε και να δικαιωθούμε. Προβάλλοντας το Κυπριακό ως απαράδεκτο παράδειγμα εισβολής και κατοχής, κάτι που δυστυχώς και στις μέρες μας βρίσκει αυταρχικούς μιμητές όπως συμβαίνει στην Ουκρανία. Στην εφαρμογή του διεθνούς δικαίου δεν επιτρέπονται δύο μέτρα και δύο σταθμά. Δεν τρέφω ψευδαισθήσεις, αλλά πιστεύω ότι καμία μάχη δεν χάνεται αν πρώτα δεν δοθεί. Έχω εμπιστοσύνη στο δίκαιο και αυτοπεποίθηση στις θέσεις μας. Υπάρχει πάντοτε ελπίδα όσο τα τετελεσμένα στο έδαφος δεν γίνονται τετελεσμένα στην καρδιά του ελληνισμού», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός στη συνέχεια έστειλε μήνυμα στην Άγκυρα. «Η Τουρκία να αντιληφθεί ότι οι φιλοδοξίες της δεν μπορεί να ταυτίζονται με μαύρες επετείους και με εμπρηστικές δηλώσεις που παρουσιάζουν τη σημαντική συμβολή της Κύπρου στην ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα ως δήθεν κίνδυνο για την ασφάλειά της και δεν μπορεί να αγνοούμε το γενικό αίτημα για δικοινοτικές συνομιλίες στον δρόμο της επίλυσης του Κυπριακού», πρόσθεσε.
«Χωρίς να λείπει το συναίσθημα, Αθήνα και Λευκωσία οφείλουμε να δούμε με πραγματισμό την κατάσταση σήμερα», ανέφερε και σημείωσε πως «κάθε λύση προϋποθέτει γενναίες και τολμηρές αποφάσεις» αλλά και «να μην ξεχωρίζουμε όσους μάχονται και διεκδικούν σε λιγότερο ή περισσότερο πατριώτες καθώς είμαστε όλοι στο ίδιο μετερίζι και για τον ίδιο σκοπό». Ο πρωθυπουργός είπε ότι Ελλάδα και Κύπρος συνεχίζουν την κοινή τους προσπάθεια, με κοινούς δεσμούς, με παρουσία στην ΕΕ και στα διεθνή φόρα, με συντονισμό ενεργειών. Πάντοτε, ανέφερε, η Κύπρος έχει τον πρώτο λόγο και η Ελλάδα στέκεται στο πλευρό της καθώς αυτή είναι η επιλογή του έθνους και της ιστορίας.
Δείτε την ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη
Νωρίτερα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε κατ΄ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη. Κατά την έναρξη της συνάντησής τους είχαν τον παρακάτω διάλογο:
*Νίκος Χριστοδουλίδης:* Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ, φίλε Κυριάκο, θέλω να σε ευχαριστήσω γι΄ αυτή την ιστορική -γιατί πρόκειται για ιστορική- επίσκεψη, την πρώτη Έλληνα Πρωθυπουργού στις επετειακές εκδηλώσεις για καταδίκη του προεδρικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής. Η παρουσία σου εδώ δεν είναι μόνο συμβολικής σημασίας, είναι περισσότερο ουσιαστικής και -μπορώ να μιλήσω από την εμπειρία μου αυτούς τους μήνες που είμαι στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας- θεωρώ ότι αντανακλά και το επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών, αλλά και της προσωπικής μας σχέσης, μιας σχέσης που ίσως για πρώτη φορά σε τέτοιο βαθμό υπάρχει αυτή η ειλικρίνεια, ο αλληλοσεβασμός, η συζήτηση όλων των θεμάτων, όπως αρμόζει σε δύο αδελφικά κράτη, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.
Η σημερινή μέρα είναι ημέρα μνήμης, είναι ημέρα τιμής, την ίδια στιγμή όμως είναι και ημέρα περισυλλογής. Πενήντα χρόνια είναι πολλά, είναι πάρα πολλά και ως πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που γεννήθηκα λίγο πριν την εισβολή, μεγάλωσα σε μία πατρίδα υπό κατοχή, νιώθω έντονα την υποχρέωση να πράξω ό,τι είναι δυνατό, για τις δυσκολίες, τα προβλήματα, έτσι ώστε να τερματιστεί αυτή η επικίνδυνη και απαράδεκτη κατάσταση πραγμάτων και να επανενώσουμε τον τόπο μας. Και πραγματικά πιστεύω ότι, ναι, μπορούμε να φτάσουμε στην πολυπόθητη απελευθέρωση, την επανένωση της πατρίδας μας, όπως βλέπουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τις λύσεις, έχει τις απαντήσεις, ακόμη και στα πιο δύσκολα θέματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Θέλω να σε καλωσορίσω στην Κύπρο, να σε ευχαριστήσω και πάλι για την εδώ παρουσία σου. Οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι, οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι, τους επόμενους μήνες θα λάβουμε ενδεχομένως κρίσιμες και τολμηρές αποφάσεις. Είμαστε έτοιμοι να γράψουμε ιστορία και να επανενώσουμε τον τόπο μας, να επανενώσουμε την Κύπρο, πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα συνεχίσει να είναι και μετά την λύση του Κυπριακού, και θα μπορεί με την επανένωση, με την επίλυση, να αξιοποιήσει το σύνολο των δυνατοτήτων της. Καλωσόρισες.
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ μου Νίκο, με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης βρίσκομαι σήμερα στην Κύπρο, εκπροσωπώντας τις Ελληνίδες και τους Έλληνες απανταχού της γης σε μια ημέρα με πολύ βαρύ συμβολισμό, για να στείλουμε και εμείς το μήνυμα μαζί με εσάς, ότι δεν ξεχνούμε αυτό το οποίο έγινε πριν από 50 χρόνια. Εσύ μόλις είχες γεννηθεί, εγώ ήμουν λίγο μεγαλύτερος αλλά μια από τις πρώτες αναμνήσεις μου, 6 χρονών παιδί ήμουν, ήταν οι αναμνήσεις από τον «Αττίλα», χαραγμένες για πάντα στην μνήμη μου, όπως είναι χαραγμένα εκείνα τα γεγονότα όλου του Ελληνισμού. Είμαι εδώ για να δηλώσω κατηγορηματικά και απερίφραστα την αμέριστη στήριξη της Ελλάδας στην Κύπρο, την αμέριστη στήριξη μας στη νέα προσπάθεια η οποία πρέπει να γίνει για να επανενωθεί το νησί στα πλαίσια των αποφάσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και να κλείσει επιτέλους αυτή η πληγή.
Θέλω να εξάρω κι εγώ το επίπεδο των πολιτικών αλλά και προσωπικών μας σχέσεων. Θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, ότι αυτό δεν συνέβαινε πάντα σε αυτόν τον βαθμό τα τελευταία 50 χρόνια. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε μαζί μπροστά, με έναν νέο ρεαλισμό, αναστοχαζόμενοι και αυτά τα οποία έγιναν τα παιδικά χρόνια, μαθαίνοντας όλοι από τα λάθη μας αλλά και απόλυτα αφοσιωμένοι στην επιμονή μας να μην κάνουμε την ακινησία μια νέα πραγματικότητα και να μην ξεχαστεί ποτέ αυτό το οποίο έγινε πριν από 50 χρόνια. Νομίζω ότι έχουμε μια υποχρέωση στον Ελληνισμό να κάνουμε ακόμα μια μεγάλη προσπάθεια για να λυθεί επιτέλους αυτό το ζήτημα.
Θα έχουμε, όπως είπες, στο πλευρό μας και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αξιολογώ ως πολύ σημαντική και την δήλωση της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και την δήλωση της Προέδρου της Επιτροπής σήμερα που στέκονται στο πλευρό της Κύπρου, ενθαρρύνοντας όλα τα μέρη να ξεκινήσουν και πάλι τις συζητήσεις. Οι επόμενοι μήνες, όντως, θα είναι κρίσιμοι, και, όπως είπα, η στήριξη της Ελλάδος σε αυτή την προσπάθεια θα είναι όχι απλά δεδομένη αλλά θα είναι και αμέριστη. Και πάλι ευχαριστώ εκ μέρους της συζύγου μου αλλά και όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων για την μεγάλη τιμή να βρίσκομαι σήμερα σε αυτή την τόσο σημαδιακή μέρα, μαζί σας.
Και νομίζω ότι έχει και μια αξία να είναι μια αντίστιξη μεταξύ σεμνότητας αυτής της τελετής η οποία θα λάβει χώρα σε λίγο και αυτών που έγιναν στο βόρειο τμήμα του νησιού σήμερα το πρωί. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στο Προεδρικό Μέγαρο της Κύπρου ο Πρωθυπουργός και η σύζυγός του Μαρέβα Γκραμπόφσκι - Μητσοτάκη ξεναγήθηκαν στο έργο «Νήματα», που έχει επιμεληθεί το Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.