Θερμοκρασίες άνω των 50°C στην Κοιλάδα του Θανάτου στις ΗΠΑ, ιστορικό ρεκόρ 45,3°C στην Καταλωνία, θερμοκρασία άνω των 43°C στο Φίνιξ της Αριζόνα εδώ και 24 ημέρες: χωρίς την κλιματική αλλαγή, τέτοιοι καύσωνες θα ήταν «σχεδόν αδύνατοι» στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, δείχνει μελέτη του δικτύου World Weather Attribution (WWA).
Το επιστημονικό αυτό δίκτυο που αξιολογεί την σχέση ανάμεσα στα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα και την κλιματική απορρύθμιση εκτιμά ότι η απορρύθμιση αυτή έχει καταστήσει τα κύματα καύσωνα «τουλάχιστον 50 φορές πιθανότερα».
Η κλιματική αλλαγή, που προκαλείται από την προερχόμενη από τον άνθρωπο εκπομπή αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, «έχει καταστήσει τους καύσωνες θερμότερους και συχνότερους», επισημαίνει το WWA.
«Τα πρόσφατα κύματα καύσωνα δεν είναι πλέον φαινόμενα εξαιρετικού χαρακτήρα» και αυτά που θα έρθουν «θα είναι εντονότερα και συχνότερα, αν οι εκπομπές δεν μειωθούν γρήγορα», συμπεραίνουν οι ερευνητές.
Διότι, αν τα φυσικά φαινόμενα όπως οι αντικυκλώνες και το El Nino μπορεί να συμβάλλουν στην γένεση των καυσώνων, «η αύξηση των θερμοκρασιών του πλανήτη λόγω της καύσης ορυκτών καυσίμων είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο οι καύσωνες είναι τόσο σοβαροί», τονίζει το δίκτυο WWA.
Κατά 2,5°C θερμότεροι
Για να φθάσουν στα συμπεράσματα αυτά, οι συντάκτες της μελέτης -έξι ολλανδοί, βρετανοί και ένας αμερικανός επιστήμονας - βασίσθηκαν σε ιστορικά μετεωρολογικά δεδομένα και κλιματικά μοντέλα για να κάνουν την σύγκριση ανάμεσα στο σημερινό κλίμα και την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,2 βαθμό με αυτό που ήταν κάποτε.
Οι επιστήμονες εξέτασαν κυρίως στις περιόδους κατά τις οποίες η ζέστη ήταν περισσότερο επικίνδυνη, δηλαδή από τις 12 έως τις 18 Ιουλίου στην νότια Ευρώπη, από την 1η έως τις 18 Ιουλίου στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, στο Τέξας, στο βόρειο Μεξικό και από τις 5 έως στις 18 Ιουλίου στην κεντρική και ανατολική Κίνα.
Υπενθυμίζουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδεινώνει την ένταση των θερμοκρασιών: μαζί της, οι καύσωνες στην Ευρώπη είναι κατά 2,5 °C θερμότεροι, οι καύσωνες στην βόρεια Αμερική κατά 2°C και στην Κίνα κατά 1°C, σύμφωνα με την μελέτη του WWA.
Ο Ιούλιος 2023 αναμένεται να γίνει ο θερμότερος Ιούλιος που έχει μετρηθεί ποτέ», σύμφωνα με την Nasa και το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus. «Κατά το παρελθόν, τέτοια γεγονότα θα ήταν αφύσικα. Αλλά στο πλαίσιο του σημερινού κλίματος, μπορούν τώρα να αναπαράγονται σχεδόν κάθε 15 χρόνια στην βόρεια Αμερική, κάθε 10 χρόνια στην νότια Ευρώπη και κάθε 5 χρόνια στην Κίνα», εξηγεί η Mariam Zachariah, επιστήμονας στο Imperial College του Λονδίνου, που συμμετείχε στην μελέτη.
Βαρετή
Οι καύσωνες αυτοί «θα γίνουν ακόμη συχνότεροι και θα αναπαράγονται κάθε δύο ή τρία χρόνια», αν η υπερθέρμανση φθάσει τους +2°C , «γεγονός που μπορεί να συμβεί σε μία τριακονταετία, εκτός εάν όλες οι χώρες που έχουν υπογράψει την Συμφωνία του Παρισιού τηρήσουν στο ακέραιο τις δεσμεύσεις τους και μειώσουν γρήγορα τις εκπομπές τους», πρόσθεσε.
Αυτές οι συνθήκες αρχής καλοκαιριού μπορεί να γίνουν ο κανόνας και ακόμη και να θεωρούνται δροσερές, αν δεν επιτύχουμε την ουδετερότητα του άνθρακα», δηλώνει ή βρετανή κλιματολόγος Friederike Otto.
Κατά την γνώμη της, «τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δεν αποτελούν έκπληξη (...) Από επιστημονικής απόψεως, είναι και βαρετή διότι δεν κάνει κάτι άλλο από το να επιβεβαιώνει ό,τι είχαμε προβλέψει. Αλλά αυτό που δεν είχαμε προβλέψει είναι σε ποιον βαθμό είμαστε ευάλωτοι απέναντι στις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής. Διότι σκοτώνει ανθρώπους».
Ωστόσο, «αυτά τα κύματα καύσωνα δεν αποτελούν απόδειξη "επιτάχυνσης της υπερθέρμανσης" ή "κατάρρευσης του Κλίματος". Εχουμε ακόμη χρόνο να ανατρέψουμε την κατάσταση», πιστεύει η επιστήμονας.
«Είναι επείγον να σταματήσουμε την καύση ορυκτών καυσίμων και να εργασθούμε για να περιορίσουμε τα τρωτά μας σημεία. Αν δεν το κάνουμε, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα συνεχίσουν να πεθαίνουν», λέει η Friederike Otto κρίνοντας «απολύτως αναγκαία» την υιοθέτηση διεθνούς νομοθεσίας για την προοδευτική κατάργηση των ορυκτών κατά την 128η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP), τον Νοέμβριο στο Ντουμπάι.
