Η εκτεταμένη χρήση του αυτοκινήτου στην Ελλάδα, ακόμη και για μικρές αποστάσεις, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον. Μια πρόσφατη έρευνα, υπό την επίβλεψη του ομότιμου καθηγητή Εργοφυσιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γιάννη Κουτεντάκη, αποκαλύπτει σημαντικά στοιχεία για τη συμπεριφορά των Ελλήνων οδηγών και τις συνέπειες αυτής της επιλογής.
Χρήση του αυτοκινήτου ακόμη και στις μικρές αποστάσεις
Η έρευνα, που περιελάμβανε 2.560 μη επαγγελματίες οδηγούς, κατέδειξε ότι το 82% χρησιμοποιεί το ιδιωτικό του αυτοκίνητο για αποστάσεις μικρότερες των τεσσάρων χιλιομέτρων. Μόνο το 18% των συμμετεχόντων οδήγησε για μεγαλύτερες διαδρομές, επιβεβαιώνοντας την τάση που παρατηρείται και από την πρόσφατη αναφορά της Eurostat.
Οι επιπτώσεις στην υγεία
Η καθιστική ζωή και η έλειψη σωματικής άσκησης είναι άμεσες συνέπειες της υπερβολικής χρήσης αυτοκινήτου. Σύμφωνα με τον κ. Κουτεντάκη, η σωματική αδράνεια συμβάλλει στην εμφάνιση σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως αδύναμο μυοσκελετικό σύστημα, καρδιαγγειακά νοσήματα, διάφορους τύπους καρκίνου, και διαταραχές μνήμης.
Στον αντίποδα το περπάτημα τεσσάρων χιλιομέτρων, που ισοδυναμεί με περίπου 45-50 λεπτά ήπιας άσκησης, καλύπτει σχεδόν τις καθημερινές ανάγκες σε φυσική δραστηριότητα. Αυτή η συνήθεια όχι μόνο βοηθά στη διατήρηση της σωματικής και νοητικής υγείας, αλλά μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ασθενειών.
Η σωματική αδράνεια κοστίζει στην ελληνική οικονομία πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως. Αν αντικαταστήσουμε τις μικρές διαδρομές με περπάτημα, οι πολίτες και το Εθνικό Σύστημα Υγείας μπορούν να εξοικονομήσουν τεράστια ποσά. Το περπάτημα αποδεικνύεται 1,5 φορά πιο αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του άγχους σε σχέση με φαρμακευτικές ή συμπεριφορικές θεραπείες, ενώ μειώνει τον κίνδυνο δαπανηρών νοσημάτων έως και 30%.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την υπερβολική χρήση αυτοκινήτου
Η χρήση αυτοκινήτου για τέσσερα χιλιόμετρα καθημερινά παράγει ετησίως 280 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά όχημα. Με περίπου 5,5 εκατομμύρια επιβατικά αυτοκίνητα στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι παράγονται 1,5 εκατομμύριο τόνοι CO2 ετησίως. Η μείωση αυτών των διαδρομών θα συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ασφάλεια και οδήγηση στις πόλεις
Το 70-80% των τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα συμβαίνουν σε αστικές περιοχές, με ετήσιο κόστος που ξεπερνά τα 5,3 δισ. ευρώ. Η οδήγηση σε πολυσύχναστες περιοχές για μικρές αποστάσεις είναι ακριβή, επικίνδυνη και περιττή, ενώ το περπάτημα αποτελεί μια ασφαλή, οικονομική και υγιή εναλλακτική.