Τη μέση οδό ψάχνει το υπουργείο Εργασίας για τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν ανεξόφλητα και αρρύθμιστα χρέη προς τον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), οι συνολικές οφειλές ανέρχονται σε 47,16 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά την αποπληρωμή τουλάχιστον πολύ δύσκολη. 

Από αυτό το δυσθεώρητο χρέος, το οποίο αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα, έχει ρυθμιστεί μόλις το 10%, δηλαδή 4,76 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 42,4 δισ. ευρώ βρίσκονται εκτός διαδικασίας ρύθμισης, γεγονός που επιβαρύνει την ομαλή λειτουργία της κοινωνικής ασφάλισης και πρέπει να αποπληρωθούν ή να ρυθμιστούν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου του 2024. 

Στον ΕΦΚΑ έχουν ξεκαθαρίσει ήδη από τον περασμένο Μάιο ότι η ισχύουσα ασφαλιστική ικανότητα παραμένει ενεργή μέχρι και τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Από τον Μάρτιο και μετά ασφαλιστική ικανότητα θα μπορούν να αποκτήσουν μόνο όσοι έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και παράλληλακαταβάλλουν εμπρόθεσμα τις τρέχουσες. 

Επίσης έχει τονιστεί ότι η προηγούμενη χρονιά ήταν η τελευταία που εφαρμόστηκε μια πιο... ευνοϊκή διαδικασία που αφορούσε και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη γι’ αυτή την ειδική κατηγορία οφειλετών. Πλέον, θα αποτελεί προαπαιτούμενο διατήρησης της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης η εξόφληση του συνόλου ή η ρύθμιση τυχόν οφειλών που έχουν οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι. 

Οι προθεσμίες 

Η εργατολόγος Μαργαρίτα Κάρδαρη επισημαίνει στο «Μανιφέστο» ότι «μη μισθωτοί που οφείλουν στον ΕΦΚΑ και δεν έχουν ρυθμίσει την οφειλή τους ή έχουν απολέσει τη ρύθμιση θα χάσουν την δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και περίθαλψης, τόσο οι ίδιοι όσο και τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους. Για να αποφευχθεί αυτό οφείλουν άμεσα να προβούν σε ρύθμιση των οφειλών τους η οποία σήμερα δεν εξυπηρετείται σε περισσότερες από 24 δόσεις». 

Παράλληλα, συμπληρώνει: «Ας σημειωθεί ότι το 2023 είχε δοθεί παράταση ασφαλιστικής ικανότητας μέχρι τις 31 Μαΐου και επίσης παρασχέθηκε η δυνατότητα να αποκτήσουνασφαλιστική ικανότητα καταβάλλοντας μόνο τις εισφορές του προηγουμένου έτους, που αντιστοιχούσαν στο σκέλος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και μόνο.Από ό,τι φαίνεται αυτή η ευνοϊκή παρέμβαση οδήγησε μόνο τους μισούς από τους800.000 μη μισθωτούς οφειλέτες στο να καταβάλουν τις εισφορές στον κλάδο Υγείας, με αποτέλεσμα να μην κρίνεται αυτή από τον ΕΦΚΑ ως η κατάλληλη λύση για το πρόβλημα». 

Οπως τονίζει η κυρία Κάρδαρη «μοναδική λύση αποτελεί η εξόφληση ή η ρύθμιση των οφειλόμενων εισφορών και προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης κινείται ο ΕΦΚΑ σε συνεργασία με το ΚΕΑΟ. Σημειώνεται πως με τον Ν.4368/2016 και την ΚΥΑ Α3(γ)/ΓΠ/οικ.25132/4-4-2016 ισχύει το δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας για την παροχή νοσηλευτικής και ιατροφαρμακετικής περίθαλψης σε ανασφάλιστους και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες». 

Ενημερώσεις 

Σε κάθε περίπτωση, ο ΕΦΚΑ σε συνεργασία με το ΚΕΑΟ, που διατηρεί το σχετικό μητρώο οφειλετών, έχει ξεκινήσει την ενημέρωση των ασφαλισμένων μη μισθωτών (ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών) αυτής της κατηγορίας,ώστε έγκαιρα να σπεύσουν να ενταχθούν στη ρύθμιση των 24 δόσεων και να αποφύγουν τον κίνδυνο να απολέσουν οι ίδιοι και τα προστατευόμενα μέλη τους την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. 

Ομως στον ΕΦΚΑ γνωρίζουν ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση και το επιτόκιο που επιβάλλεται συχνά λειτουργούν αποτρεπτικά για να ενταχθούν εκεί οι οφειλέτες με μεγάλα ποσά χρέους (άνω των 100.000 ευρώ έκαστος). Οι δόσεις που προκύπτουν είναι υπέρογκες και ουσιαστικά οδηγούν στη μη αποπληρωμή τους, με συνέπεια την ανακύκλωση και όχι την επίλυση του προβλήματος. 

Το «Μανιφέστο» επικοινώνησε με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΕΦΚΑ, τον Ηλία Τσούνη, ο οποίος υπογραμμίζει ότι «είναι σημαντικό να γίνει ξεκάθαρο ότι η ασφαλιστική ικανότητα δεν σχετίζεται με την πρόσβαση στο ΕΣΥ. Ολοι οι πολίτες μπορούν ανεμπόδιστα να έχουν δωρεάν πρόσβαση στην Υγεία και στις δημόσιες δομές της Πολιτείας».Παράλληλα, εξηγεί πως «η απόδοση ασφαλιστικής ικανότητας από τον e-ΕΦΚΑ για τους εργαζομένους, μισθωτούς και μη μισθωτούς, έχει μια σειρά από προϋποθέσεις. Μία εξ αυτών είναι η εξόφληση ή ο διακανονισμός ενδεχόμενων ασφαλιστικών οφειλών. Ο e-ΕΦΚΑ παρέχει τη δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών σε 24 δόσεις». Επιπλέον, ο κ. Τσούνης τονίζει ότι «οι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι μη μισθωτοί και οι αγρότες γνωρίζουν καλά πως πρέπει να μεριμνούν για την τακτοποίηση των ασφαλιστικών οφειλών τους, διότι η σύνταξή τους στο μέλλον έχει άμεση συνάρτηση τόσο με την εξόφλησή τους όσο και με την ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγουν. Υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία και τακτοποιημένες ασφαλιστικές εισφορές οδηγούν σε υψηλότερη σύνταξη μετά το πέρας του εργασιακού βίου τους».