Σήμερα, Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου και ώρα 18:00 θα πραγματοποιηθεί στο Υπουργείο Υγείας ενημέρωση των διαπιστευμένων συντακτών από τον Γενικό Γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους, αναφορικά με την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για το χρόνο χορήγησης της τρίτης δόσης του εμβολίου έναντι της νόσου COVID-19.

Όπως είπε ο ίδιος , μιλώντας σήμερα στον ΣΚΑΪ, το πιθανότερο είναι να ανοίξει για όλους η τρίτη δόση στους τέσσερις μήνες.

«Υπάρχουν τα διαθέσιμα ραντεβού έχουμε το μηχανισμό. Όταν ανοίξει η πλατφόρμα. Όσοι έχουν εμβολιαστεί μέχρι τέλος Αυγούστου μέχρι τα μέσα Ιανουάριου θα έχουν εμβολιαστεί, έχουμε το μηχανισμό, θα το στηρίξουμε» δήλωσε.

Έκανε γνωστό ότι χθες κλείστηκαν 30.000 ραντεβού πρώτης δόσης, τα 17 χιλιάδες νέα ραντεβού για πρώτη δόση στους 60 ετών και άνω, και συνολικά από την ανακοίνωση της υποχρεωτικότητας έχουν κλειστεί 45 χιλιάδες ραντεβού.

«Θα γνωρίζουμε σε περίπου 10 μέρες αν τα εμβόλια καλύπτουν τη μετάλλαξη Όμικρον» τόνισε ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. «Κανείς δεν συζητάει αυτή τη στιγμή για τέταρτη δόση εκτός από πολύ εξειδικευμένες κατηγορίες ελαχίστων εξαιρέσεων ανοσοκατεσταλμένοι κλπ» ξεκαθάρισε.

«Έχουμε εμβολιάσει το 78% του ενήλικου πληθυσμού. Οι 60 και άνω είναι πιο ευπαθείς ο εμβολιασμός είναι εξαιρετικά σημαντικός, πάμε χωρία και σε πλατείες».

Πιστοποιητικά για εμβολιασμένους στο εξωτερικό

Ο Μάριος Θεμιστοκλέους διευκρίνισε επίσης ότι όσοι έχουν εμβολιαστεί στο εξωτερικό με δύο δόσεις και θέλουν να κάνουν την τρίτη δόση αν πάνε σήμερα το απόγευμα στα ΚΕΠ και έχουν εμβολιαστεί σε τρίτη χώρα με ένα από τα τέσσερα εμβόλια που χρησιμοποιούμε στη χώρα μας (ΑstraΖeneca, Pfizer, Moderna, Johnson & Johnson) θα τούς περαστούν οι δύο δόσεις στο δικό μας σύστημα και θα προγραμματιστεί το ραντεβού για την αναμνηστική εδώ και μονό στην περίπτωση που την κάνουν εδώ θα πάρουν ελληνικό και κατ’ επέκταση και ευρωπαϊκό πιστοποιητικό.

Πρόσθεσε ότι για τα υπόλοιπα 5 εμβόλια που δε χρησιμοποιούμε εδώ (Sinopharm, Sputnik κλπ) από τρίτες χώρες θα ξεκινήσουμε στα μέσα της επόμενης εβδομάδας. Για τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί στο εξωτερικό για να μην υποπέσουν στην υποχρεωτικότητα θα υπάρχει τεχνική λυση που θα αναπτυχθεί τις επόμενες 10 με 15 μέρες ανακοίνωσε.

Το 4μηνο ο πρόσφορος χρόνος

Ίσως το τετράμηνο είναι ο πρόσφορος χρόνος, είπε αναφερόμενος στο ζήτημα της μείωσης του 6μήνου για την τρίτη δόση, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού της Κυβέρνησης Θανάσης Κοντογεώργης.

«Η εθνική επιτροπή εμβολιασμών υπό την κ. Θεοδωρίδου που έχει κάνει πάρα πολύ καλή δουλειά όλο αυτό το διάστημα, λαμβάνει υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα και όντως φαίνεται από τις συζητήσεις που γίνονται, ότι ίσως το 4μηνο είναι ο πρόσφορος χρόνος. Θεωρώ ότι ακόμα και σήμερα θα συνέλθει η επιτροπή πάλι, που το εξετάζει ήδη, επομένως θα έχουμε και ως προς αυτό μια εξέλιξη», είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα.

Σχετικά με την υποχρεωτικότητα εμβολιασμού στους άνω των 60 ετών, σημείωσε πως «η απόφαση ήταν αναγκαία και επιβεβλημένη για τους λόγους που εξήγησε ο Πρωθυπουργός». Έχει να κάνει με τα επιδημιολογικά δεδομένα, προσέθεσε, με το γεγονός ότι έχουμε μπροστά μας την μετάλλαξη Όμικρον που προκαλεί μια ανησυχία και για το γεγονός ότι σε αυτές τις ηλικίες, άνω των 60 ετών, το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης αν και έχουμε φτάσει στο 83% δεν είναι επαρκές γατί η συσχέτιση ηλικίας και βαριάς νόσου είναι πολύ μεγάλη.

Ερωτηθείς αν μπορεί να κατέβει η υποχρεωτικότητα και στις ηλικίες άνω των 50 ετών, ο κ. Κοντογεώργης είπε χαρακτηριστικά «ρίχνουμε το βάρος μας σε αυτές τις ηλικίες (σ.σ. άνω των 60), αλλά από κει και πέρα υπάρχει συζήτηση σε επίπεδο ευρωπαϊκής Ένωσης, θα συζητηθεί και στην Σύνοδο Κορυφής την 16η Δεκεμβρίου, υπάρχει μια προετοιμασία σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οτιδήποτε χρειαστεί και ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας να κάνουμε, προφανώς θα το κάνουμε».

Υπογράμμισε πως η πολιτεία βρίσκεται σε επιφυλακή σε σχέση με την παραλλαγή Όμικρον, σημειώνοντας πως στην Νότια Αφρική, υπάρχει πρόσφορο πεδίο για την μετάδοσή της, γιατί δεν υπήρχε η μετάλλαξη Δέλτα, οπότε παρότι είναι ένας ιός αρκετά μεταδοτικός, δεν μπορούμε ακόμα να συγκρίνουμε. «Η ελληνική πολιτεία και όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες θα κάνουν αυτά που πρέπει».


Ως προς την τρίτη δόση, ο κ. Κοντογεώργης, υπενθύμισε ότι η 13η Δεκεμβρίου είναι η καταληκτική ημερομηνία για τους άνω των 60 ετών να την κάνουν, προκειμένου να μην έχουν δυσκολία στην πρόσβαση σε εσωτερικούς χώρους.

«Βλέπουμε μια τάση που έχει επιβεβαιωθεί και τις 3 τελευταίες ημέρες, τουλάχιστον μέχρι χθες το βράδυ είχαμε ξεπεράσει τον αριθμό των 41.000. Οι άνθρωποι σε αυτές τις ηλικίες δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι για να μπουν στην πλατφόρμα, σηκώνονται, πάνε στο φαρμακείο ή στο ΚΕΠ για να κλείσουν ραντεβού. Παρ’ όλα αυτά η αύξηση είναι πολύ σημαντική και νομίζω ότι είναι ένα δώρο που κάνουν οι άνθρωποι στον εαυτό τους για το επόμενο διάστημα».

Ερωτηθείς πώς άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν προβλήματα υγείας και δεν μπορούν να μετακινηθούν, θα ανταποκριθούν στην υποχρεωτικότητα εμβολιασμού, ο κ. Κοντογεώργης τόνισε «όλο αυτό το διάστημα είχαμε πάνω από 4000 εμβολιαστικά κέντρα, τρέχει το πρόγραμμα με τους κατάκοιτους,  έχουμε εμβολιάσει πάνω από 20.000 με την βοήθεια ιδιωτών γιατρών και με τις κινητές μονάδες της πρωτοβάθμιας, έχουμε πάει σε όλες τις απομακρυσμένες περιοχές, σε όλες τις νησιωτικές περιοχές. Στην περίπτωση των κατάκοιτων, ο ιατρός που παρακολουθεί κάποιον, κάνει την αίτηση στην πλατφόρμα και αμέσως προχωρά ο εμβολιασμός. Αν κάποιος είναι σε πολύ απομακρυσμένη περιοχή, οι κινητές μονάδες σε συνεργασία με τον δήμο και εφόσον υπάρχει κάποια αδυναμία μετακίνησης πάνε και εμβολιάζουν. Όποιος επιθυμεί να εμβολιαστεί θα εμβολιαστεί. Δεν υπάρχει δικαιολογία ή αιτιολογία ότι κάποιος θέλει να εμβολιαστεί και δεν μπορεί».

Σχετικά τις λεπτομέρειες του προστίμου, θα εκδοθεί μια ΚΥΑ, επεσήμανε ο κ. Κοντογεώργης. «Όπως υπάρχει και στο κείμενο του νόμου που υιοθετήθηκε προχθές, είναι ένα διοικητικό πρόσωπο το οποίο θα βεβαιώνεται στην εφορία, μετά υπάρχει η διαδικασία του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, δηλαδή μετά από 30 μέρες θα καταλογίζεται και προφανώς θα πρέπει να πληρωθεί. Αν δεν πληρωθεί θα είναι υπερήμερος και υπάρχουν κάποιες άλλες διαδικασίες. Ό,τι προβλέπει ο Κώδικας».

«Το πρόστιμο χρειάζεται γιατί επενδύουμε την υποχρεωτικότητα του μέτρου αλλά σε κάθε περίπτωση το μήνυμα πρέπει να είναι ότι και ενόψει των Χριστουγέννων αυτοί οι άνθρωποι να κάνουν ένα δώρο στον εαυτό τους. Το εμβόλιο είναι απολύτως ασφαλές, δεν χρειάζεται να φοβούνται κάτι. 8 δισεκατομμύρια δόσεις ξεπέρασε χθες η ανθρωπότητα. Να προχωρήσουν στον εμβολιασμό τους, προς όφελος δικό τους και των γύρω τους» κατέληξε ο κ. Κοντογεώργης.

Σημαντική η τρίτη δόση για αντισώματα και κυτταρική ανοσία

Οι ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων Covid-19 παρέχουν σημαντική αύξηση της ανοσιακής προστασίας στους πλήρως εμβολιασμένους έναντι του κινδύνου βαριάς νόσου, νοσηλείας και θανάτου, κάτι που ισχύει ιδιαίτερα για τις αναμνηστικές δόσεις με mRNA εμβόλια (Pfizer/BioNTech και Moderna). Αυτό επιβεβαιώνει μια νέα μεγάλη βρετανική επιστημονική έρευνα, η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα σχετικά με την επίδραση της τρίτης δόσης επτά εμβολίων (εξετάστηκαν επίσης τα εμβόλια AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax, Valneva και Curevac ως ενισχυτικές δόσεις).

Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι η μαζική χορήγηση τρίτων δόσεων, χάρη στη μεγάλη αύξηση των αντισωμάτων που επιφέρει, θα βάλει φραγμό και στη νέα παραλλαγή Όμικρον του κορονοϊού, κάτι που όμως μένει να φανεί. Η τυχαιοποιημένη μελέτη COV-Boost, με επικεφαλής τον καθηγητή ανοσολογίας Σολ Φάουστ του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, η οποία έγινε σε διάφορους συνδυασμούς εμβολίων σε 2.878 εθελοντές άνω των 30 ετών και δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», βρήκε ότι οι αναμνηστικές δόσεις έξι εκ των εμβολίων βελτίωσαν σημαντικά την ανοσία στα άτομα που είχαν αρχικά εμβολιαστεί με Pfizer/BioNTech, ενώ και τα επτά αύξησαν την ανοσία σε όσους είχαν αρχικά κάνει δύο δόσεις AstraZeneca.

Από όλα τα διαθέσιμα εμβόλια κατά του κορονοϊού, τα mRNA εμβόλια είναι αυτά που παράγουν την μεγαλύτερη αύξηση των αντισωμάτων, όταν χορηγούνται 10-12 εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση. Μια τρίτη δόση Pfizer/BioNTech ή Moderna επιφέρει πολύ αποτελεσματική ενίσχυση τόσο των επιπέδων αντισωμάτων όσο και της ανοσίας σε επίπεδο Τ-κυττάρων (μεταξύ άλλων κατά της παραλλαγής Δέλτα), τα οποία παράγουν μια δεύτερη γραμμή άμυνας μετά τα αντισώματα, άσχετα με το αν κάποιος είχε προηγουμένως εμβολιαστεί με mRNA εμβόλιο ή με AstraZeneca.

Όσοι έκαναν εμβόλιο Pfizer μετά από δύο δόσεις AstraZeneca (κάτι που αφορά πολλούς ανθρώπους και στην Ελλάδα), ένα μήνα μετά είχαν επίπεδα αντισωμάτων περίπου 25 φορές υψηλότερα. Όσοι έκαναν ξανά Pfizer μετά από δύο δόσεις Pfizer, είχαν αύξηση αντισωμάτων κατά τουλάχιστον οκτώ φορές.

Η πιο ισχυρή ενισχυτική πλήρης δόση ήταν με εμβόλιο Moderna: όταν αυτό έγινε μετά από δύο δόσεις AstraZeneca, αύξησε τα αντισώματα κατά 32 φορές, ενώ όταν έγινε μετά από δύο δόσεις Pfizer, αύξησε τα αντισώματα κατά 11 φορές (σε μερικές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, η ενισχυτική δόση Moderna είναι μισή).

Όταν η ενισχυτική δόση γίνεται με AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax ή Curevac, τα επίπεδα αντισωμάτων αυξάνονται αλλά σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τα mRNA εμβόλια. Η τρίτη δόση με Valneva αυξάνει τα αντισώματα σε όσους είχαν αρχικά εμβολιαστεί με AstraZeneca, αλλά όχι σε εκείνους που είχαν κάνει εμβόλιο Pfizer.

Η μελέτη, που έγινε πριν την εμφάνιση της νέας παραλλαγής Όμικρον, δεν βρήκε ζητήματα ασφάλειας από την τρίτη δόση, ενώ οι όποιες παρενέργειες ήταν συνήθως ήπιες (κόπωση, πόνος στο κεφάλι ή στο σημείο της ένεσης, συχνότερα στους νεότερους). Τα ευρήματα της νέας μελέτης συνηγορούν υπέρ της σμίκρυνσης του διαστήματος ανάμεσα στη δεύτερη και στην τρίτη.

Επίσης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ενισχυτική δόση με Pfizer θα μπορούσε να είναι ακόμη και μισή, αφού διαπιστώθηκε ότι η μισή τρίτη δόση Pfizer αυξάνει τα επίπεδα αντισωμάτων κατά σχεδόν 17 φορές σε όσους είχαν πλήρως εμβολιαστεί με AstraZeneca και κατά έξι τουλάχιστον φορές σε όσους είχαν πριν κάνει δύο δόσεις επίσης Pfizer.