Για την ανάγκη ενότητας στην ομογένεια, τη σημασία της ημέρας του ΟΧΙ, αλλά και την αξία της ιστορικής μνήμης μίλησε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά τη διάρκεια πατριαρχικής δοξολογίας που πραγματοποιήθηκε στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου στην πόλη Σάουθ Μπεντ της Ιντιάνα. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφτηκε τη συγκεκριμένη πολιτεία, καθώς του απονεμήθηκε διδακτορικό δίπλωμα νομικής από το Πανεπιστήμιο Notre Dame.
«Σήμερα αδελφοί μου είναι η ημέρα του ΟΧΙ. Η ημέρα που η μικρή Ελλάδα κατατρόπωσε τη μεγάλη Ιταλία και νίκησε τον ναζισμό και τον φασισμό με το ηρωικό όχι. Στην ευχή που διάβασα, ευχηθήκαμε να αναπαύσει ο Θεός τις ψυχές όλων εκείνων οι οποίοι θυσιάστηκαν υπέρ πίστεως και πατρίδας», σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατά τη διάρκεια της δοξολογίας.
Συνεχίζοντας, ο κ. Βαρθολομαίος εξήγησε ότι η συγκεκριμένη ευχή που διάβασε για τους νεκρούς του έπους του 40′ ανακαλεί στην μνήμη του όλες εκείνες τις στιγμές που κατόπιν άδειας των τουρκικών αρχών του επιτρέπεται να επισκέπτεται και να λειτουργεί στους ερειπωμένους ορθόδοξους ναούς της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.
«Προσεύχομαι σε εκκλησίες που δεν έχουν δάπεδο, πάνω στο χώμα, δεν έχουν θόλους όπως αυτός εδώ ο ιερός τρούλος της δικής σας εκκλησίας. Και στο τέλος κάθε λειτουργίας κάνω τρισάγιο για αυτούς οι οποίοι αναπαύονται κάτω από τα χώματα της μικρασιατικής γης και προσεύχομαι για την ανάπαυση εκείνων που κοιμήθηκαν ειρηνικά, εκείνους που ήρθε η στιγμή να τελειώσει η βιολογική τους ύπαρξη, αλλά και υπέρ εκείνων οι οποίοι θυσίασαν τη ζωής τους για του Χριστού την πιστή την αγία και της πατρίδος την ελευθερία. Για όλους αυτούς προσεύχομαι κάθε φορά που λειτουργώ στα ματωμένα χώματα της Ανατολής. Σας αγαπούμε και προσευχόμαστε για όλους εσάς στο Φανάρι, στο Πατριαρχείο μας».
Απογοήτευση για την Αγία Σοφία
Οι Οικουμενικός Πατριάρχης κάλεσε τους ομογενείς να έρχονται για προσκύνημα στο Πατριαρχείο, στην Χάλκη, και στην Αγία Σοφία. Σε αυτό το σημείο, εξέφρασε για μια ακόμα φορά την βαθιά του απογοήτευση για την μετατροπή του ιστορικού ναού σε μουσουλμανικό τέμενος. «Ήταν μεγάλη αδικία αυτό που έγινε στο γένος και στην πίστη μας. Θλιβόμαστε βαθύτατα για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, καθώς επίσης και της πολύ όμορφης μονής της χώρας, η οποία είναι στολισμένη με ωραιότατα, αθάνατα μωσαϊκά της βυζαντινής χριστιανικής τέχνης», τόνισε χαρακτηριστικά.
Έκκληση για Ενότητα στην Ομογένεια
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την ευχαρίστηση του που μετά από 12 χρόνια επιστρέφει στις ΗΠΑ και βρίσκεται ξανά μαζί με τον κόσμο της ομογένειας. Παράλληλα, μίλησε εγκωμιαστικά για τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής και έκανε έκκληση για ομόνοια και ενότητα στην ελληνοαμερικανική κοινότητα. Όπως σημείωσε, «εύχομαι και θέλω να είστε όλοι, αρχιερείς, ιερείς, κοινοτικοί παράγοντες, όλοι οι Χριστιανοί μας συσπειρωμένοι γύρω από τον νέο, άξιο και δυναμικό Αρχιεπίσκοπο σας, για να προοδεύει η εκκλησίας μας, να προοδεύει η ομογένεια με ενότητα, με αγάπη, με καρποφορία εις το έργο που επιτελείται καθημερινά με πολλούς κόπους και να καυχάται η μητέρα εκκλησία, το Πατριαρχείο μας, και να δοξάζεται ο άγιος Θεός των πατέρων μας».
Αναφέρθηκε στη συγκίνηση που νιώθει κάθε φορά που περιοδεύει στις ΗΠΑ και αντικρίζει ελληνορθόδοξες εκκλησίες. Όπως εξήγησε, ο νους του ταξιδεύει στους πρώτους μετανάστες που άνοιξαν τον δρόμο κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες για να χτιστούν όλες αυτές οι κοινότητες. «Οι πατέρες σας, οι πατέρες μας, όταν ήρθαν ως μετανάστες εις τον νέον κόσμο εδώ στην Αμερική, δεν είχαν τίποτα από υλικά αγαθά. Ήρθαν για να ξεκινήσουν από το μηδέν, για να χτίσουν ένα νέο μέλλον για αυτούς και για τα παιδιά τους. Και το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να χτίσουν εκκλησίες, να μεταφυτέψουν εδώ στην Αμερική την πίστη των πατέρων μας και τα ιδανικά και τις παραδόσεις του ευσεβούς γένους μας. Συγκινούμε όταν περιοδεύω στην Αμερική και βλέπω τις όμορφες εκκλησίες που έχτισαν οι πρόγονοι μας και μέσα στις μεγάλες πόλεις και εδώ στην ύπαιθρο, στα χωράφια της ατέλειωτης Αμερικής. Μια τόσο όμορφη εκκλησία, με τον τρούλο της, με τον θόλο που κατεβάζει τον ουρανό πάνω στη γη. Πως να μην τους μνημονεύουμε αυτούς τους πρωτοπόρους, τους πρώτους μετανάστες; Πως να μην τους ευγνωμονούμε; Πως να μην τους υποσχόμαστε ότι θα συνεχίσουμε τα δικά τους ιδανικά, τη δική τους προσπάθεια, τη δική τους πιστότητα εις την παρακαταθήκη των πατέρων μας».
Τέλος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έστειλε μήνυμα στη νεότερη γενιά, λέγοντας «σήμερα έχετε αυτή την ευθύνη εσείς οι νεότεροι, της μέσης ηλικίας, αλλά και οι πιο νέοι, τα παλικάρια και οι κοπέλες μας, να τιμήσετε την μνήμη των πατέρων μας. Και θα το κάνετε εάν θα μένετε πιστοί στην εκκλησία και ενωμένοι γύρω από τον Αρχιεπίσκοπο και τον Μητροπολίτη σας».