Για τον κομματικό μηχανισμό είναι ίσως η μεγαλύτερη οργανωτική προτεραιότητα. Για την κυβέρνηση αποτελεί ένα σημαντικό, κρυφό χαρτί για τη στιγμή της επόμενης κάλπης. Μπορεί το κεφάλαιο «ψήφος αποδήμων» να βρίσκεται πλέον εκτός του δημόσιου τερέν και η εκλογική… σκόνη να βρίσκει τακτικά άλλες ευκαιρίες στο πολιτικό πεδίο για να σηκωθεί, ωστόσο εντείνονται στο παρασκήνιο οι διεργασίες κυβέρνησης και κόμματος, οι εκτιμήσεις για την αχαρτογράφητη «δεξαμενή» των εκτός επικράτειας εκλογέων και, κυρίως, η προσπάθεια να κλείσει γρήγορα και η τελευταία εκκρεμότητα.
Ηταν στα μέσα του περασμένου φθινοπώρου όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης σκιαγραφούσε για τελευταία φορά την εικόνα από το μέλλον: τις επόμενες εκλογές με κάλπες ανά τον κόσμο. «Με τη διαφορά της ώρας, πρώτοι εσείς θα ψηφίσετε!» έλεγε τότε ο Πρωθυπουργός σε ομογενείς της Αυστραλίας. Ωστόσο περισσότερο πολιτικό βάρος είχε η ειδική αναφορά του στις νεότερες γενιές, «όσους έφυγαν από την Ελλάδα την τελευταία δεκαετία και θα έχουν δικαίωμα ψήφου από τον μόνιμο τόπο κατοικίας τους χωρίς να επιστρεψουν». Αυτή ανέδειξε εμμέσως το πού προσανατολίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό η διαδικτυακό πύλη «πιστοποίησης» των εκλογέων.
Αν και η πλατφόρμα άνοιξε προ μερικών εβδομάδων δεν είναι ακόμη λειτουργική, ωστόσο οι ανατροπές είναι πλέον μπροστά. Συγκεκριμένα σε έναν ορίζοντα εξαμήνου, σύμφωνα με κομματικές πηγές, αφού φαίνεται να δίνεται αγώνας δρόμου για τη σωστή οργάνωση όσων προβλέπει η ψηφισμένη (από το 2019, με ευρύτατη πολιτική συναίνεση) ρύθμιση. Ενα κεφάλαιο που πέρα από το θεσμικό αποτύπωμά του θα αποκτήσει, όταν έρθει η ώρα της «μάχης», ευθείες αναφορές στον εκλογικό χάρτη.
Νωρίτερα όμως η κυβέρνηση επιδιώκει την αριθμητική αποτύπωση και το προφίλ εκείνων που δικαιούνται και επιθυμούν να ψηφίσουν από τον τόπο κατοικίας του στο εξωτερικό. Οι εκτιμήσεις των πιο ψύχραιμων μιλούν για δεξαμενή 800.000 ανθρώπων. Επιπλέον θέλει να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο ώστε να πείσει τους εκτός επικράτειας να εκμεταλλευτούν την… πλησιέστερη κάλπη. Το πρώτο θα είναι εφικτό μέσα από τη διαδικτυακή πλατφόρμα στην οποία η κυβέρνηση προσδοκά αυξανόμενη ροή εγγραφών και ο δεύτερος στόχος θα συνοδευτεί από εκτεταμένη εκστρατεία επικοινωνίας.
Ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι κυρίαρχο «target group» για την αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας είναι τόσο οι κάτω των 45 ετών όσο και οι περίπου 500.000 Ελληνες που υπολογίζεται ότι επέλεξαν τη φυγή στα χρόνια της κρίσης από το 2008 και έπειτα. Και αν υπάρχει ένας βασικός στόχος όπως προς το παρόν διατυπώνεται σε γαλάζιους διαδρόμους είναι η προσέλκυση 150.000 ψηφοφόρων στα εκλογικά κέντρα που θα στηθούν στις χώρες διαμονής τους. Ενας αριθμός, που κατά τον σχολιασμό με νόημα έμπειρων στελεχών, «αλλάζει δεδομένα, κρίνει αυτοδυναμίες…».
Από την πλευρά της κυβέρνησης απομένουν σημαντικές εκτελεστικές κινήσεις για να λειτουργήσει πλήρως η πλατφόρμα apodimoi.gov.gr στην οποία προς το παρόν ο ενδιαφερόμενος μπορεί να εγγράφεται αλλά δεν λαμβάνει απάντηση από το σύστημα. Κατά πληροφορίες τα στοιχεία του δεν χάνονται, αλλά δεν υπάρχει ακόμα η βοηθητική υποδομή ώστε όπως ορίζει ο νόμος να αναζητούνται αυτόματα και ψηφιακά από τις βάσεις του Δημοσίου όλα τα απαραίτητα έγγραφα (ένσημα, βεβαίωση στρατιωτικής θητείας για τους άνδρες κ.ά.). Φαίνεται πάντως ότι οι επιχειρησιακές, τεχνικού τύπου, διαδικασίες τρέχουν καθώς προ λίγων ημερών η ΑΑΔΕ ανακοίνωσε ότι έθεσε σε λειτουργία ειδική διαδικτυακά υπηρεσία (webservice) μέσω της οποίας το υπουργείο Εσωτερικών θα χρησιμοποιεί τα διαβιβαζόμενα από την Αρχή στοιχεία για τον έλεγχο υποβολής φορολογικών δηλώσεων των εκλογέων εκτός επικράτειας. Επιπλέον εντός της εβδομάδας δεσμεύτηκε πίστωση 297.000 ευρώ προκειμένου, όπως αναφέρεται, να καλυφθεί δαπάνη για τις ανάγκες της εκστρατείας ενημέρωσης των εκλογέων που βρίσκονται εκτός της ελληνικής επικράτειας σχετικά με την πλατφόρμα και όσα προβλέπει ο νόμος 4648/2019.
Φαίνεται πως η εκστρατεία θα… περιμένει την ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών ώστε να είναι πιο στοχευμένη και αποτελεσματική. Ξεχωριστή καμπάνια αναμένεται προσεχώς και από τη γαλάζια έδρα στην Πειραιώς, ενώ είναι βέβαιο ότι στις ανατροπές της ρύθμισης εντάσσεται και η αναθεώρηση στις προεκλογικές εκστρατείες που θα έχουν πλέον στο μενού έντονα τις δράσεις και εκτός ελλα- δικού χάρτη. Αρμόδιες πηγές επιβεβαιώνουν ότι η ΝΔ έχει ψηλά στην ατζέντα της την ενίσχυση – έως και «χτίσιμο» από το μηδέν αν χρειάζεται – των κομματικών δικτύων της. Μάλιστα το βάρος, σύμφωνα με πληροφορίες, πέφτει πρωτίστως στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση έχει βρεθεί μπροστά σε ένα περίπλοκο πρότζεκτ με πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες, μετά την απόφασή της να θεσμοθετήσει άμεσα το συγκεκριμένο μοντέλο με «θυσία» την επιστολική ψήφο που η ίδια ήθελε αλλά η αντιπολίτευση αρνήθηκε ζητώντας εμφατικά να μην αλλοιωθούν οι εκλογικοί κατάλογοι. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα ανέρχεται σε 40 ψηφοφόρους, εξού και στόχος της κυβέρνησης είναι να πείσει τους πολίτες ώστε να στηθούν όσο περισσότερες κάλπες (σε πρεσβείες, προξενεία. χώρους οργανώσεων αποδήμων κ.λπ.) ιδίως όπου υπάρχουν πολυπληθείς ελληνικές κοινότητες.
Σημειώνεται ότι η ψήφος θα μετράει ισότιμα για τη συνολική κατανομή των εδρών, οι βουλευτές Επικρατείας αυξάνονται στους 15 (από 12), θα επιλέγεται ψηφοδέλτιο Επικράτειας και δικαίωμα εγγραφής στους καταλόγους του εξωτερικού έχουν όσοι πληρούν δύο κριτήρια: να έχουν ζήσει δύο χρόνια στην Ελλάδα τα τελευταία 35 χρόνια και να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση είτε στο τρέχον είτε στο προηγούμενο φορολογικό έτος, με εξαίρεση τους κάτω των 30 ετών.
της Ελένης Ευαγγελοδήμου από Τα Νέα