“Η προσχώρηση στο ΝΑΤΟ οποιασδήποτε εκ των τριών (σσ. Γεωργία, Ουκρανία, Μολδαβία) θα μπορούσε να προκαλέσει πόλεμο”, τονίζει ο πολεμικός ανταποκριτής Τιμ Μάρσαλ στο βιβλίο του “Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας” που κυκλοφόρησε το 2015 και έκτοτε ανανεώνεται διαρκώς.
Στο βιβλίο ο δημοσιογράφος υπογραμμίσει τον ρόλο της γεωγραφίας στην κατανόηση των διεθνών εξελίξεων. Ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνει στη Ρωσία, σημειώνοντας ότι εάν ο Θεός είχε πλάσει βουνά στην Ουκρανία, τότε η απέραντη επίπεδη έκταση της βορειοευρωπαϊκής πεδιάδας δεν θα αποτελούσε ένα τόσο πρόσφορο έδαφος για αλεπάλληλες επιθέσεις εναντίον της Ρωσίας. Προφητικά διαβλέπει ξεκάθαρα πόλεμο στην περίπτωση που επιχειρηθεί η προσχώρηση Ουκρανίας, Γεωργίας, Μολδαβίας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Ειδικά για την Ουκρανία υπογραμμίζει: “Για τη ρωσική ελίτ, η συμμετοχή στην ΕΕ δεν είναι παρά το προκάλυμμα για τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ, και για τη Ρωσία η συμμετοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί κόκκινη γραμμή”.
Και τονίζει γιατί το 2013, καθώς ανέβαινε το πολιτικό θερμόμετρο της πολιτικής διαμάχης για τον προσανατολισμό της Ουκρανίας, η Μόσχα εμφανίστηκε απόλυτα συγκεντρωμένη:
Σημειώνει χαρακτηριστικά:
Όσο η φιλορωσική κυβέρνηση διατηρούσε την εξουσία στο Κίεβο οι Ρώσοι μπορούσαν να μένουν ήσυχοι ότι η ζώνη ανάσχεσης τους θα παρέμενε ακέραιη στη θέση της, να επιτηρεί τη βορειοευρωπαϊκή πεδιάδα. Θα μπορούσε να ανεχτεί ακόμα και μια ισορροπημένη ουδετερότητα εκ μέρους της Ουκρανίας, η οποία θα δεσμευόταν να μην προσχωρήσει στην ΕΕ ή στο ΝΑΤΟ και να διατηρήσει τη ρωσική μίσθωση του λιμανιού της Σεβαστούπολης στα θερμά ύδατα της Κριμαίας. Το γεγονός ακόμα ότι η Ουκρανία παρέμενε ενεργειακά εξαρτημένη από τη Ρωσία καθιστούσε ανεκτή την ουδέτερη στάση που επιδίωκε όλο και πιο έντονα, παρόλο που προκαλούσε τη ρωσική δυσαρέσκεια. Αλλά μια φιλοδυτική Ουκρανία με φιλοδοξίες να προσχωρήσει στους δύο κύριους δυτικούς συνασπισμούς και να θέσει εν αμφιβόλω την πρόσβαση της Ρωσίας στους λιμένες της Μαύρης Θάλασσας; Μια Ουκρανία που θα μπορούσε να φιλοξενεί μέχρι και μια νατοϊκή βάση; Αυτό δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει ανεκτό”.
Ο Tim Marshall, συγγραφέας του παγκόσμιου long seller «Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας» έχει καλύψει ως πολεμικός ανταποκριτής συγκρούσεις σε τριάντα χώρες, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, για κάμποσες δεκαετίες. Δεν είναι στρατιωτικός ή διπλωματικός αναλυτής του γραφείου, ούτε, όπως λέμε, διεθνολόγος. Γνωρίζει τα θέματα από την εμπειρία του στο πεδίο. Στο βιβλίο του συγκεντρώνει και συνδυάζει έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, πάντα με κεντρικό άξονα τα αναλλοίωτα γεωγραφικά στοιχεία κάθε χώρας ή περιοχής. Οι εύφορες πεδιάδες, τα απόκρημνα βουνά στα σύνορα, τα πλωτά ποτάμια ή τα φυσικά λιμάνια, δεν είναι απλώς στοιχεία του ανάγλυφου του χάρτη. Όπως ακριβώς ο ορυκτός ή φυσικός πλούτος μιας χώρας, είναι όπλα πάνω στα οποία στηρίχθηκαν αυτοκρατορίες, παλιότερα, και τα σύγχρονα κράτη στη συνέχεια. Από αυτήν την άποψη, η γεωγραφία είναι μοίρα. Κλείνοντας αυτό το βιβλίο, έχεις την αίσθηση ότι η ανάγνωσή του σου άνοιξε, όχι ένα, αλλά πολλά παράθυρα στον κόσμο.
