Στο απίστευτο νούμερο των 18,4 δισ. περίπου ανέρχεται το χρέος προς τα Ταμεία των πολιτών που εντάχθηκαν σε κάποια ρύθμιση και την έχασαν γιατί δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν οικονομικά. Σε σχέση με τα 20,6 δισ. ευρώ που είχαν ρυθμιστεί, νέα στοιχεία δείχνουν ότι το 70,14 % βρίσκεται ήδη εκτός διαδικασίας.
Οι ρυθμίσεις έχουν αποφέρει στον ΕΦΚΑ περίπου 3,26 δισ. ευρώ από τα συνολικά 5,28 δισ. ευρώ, ποσό που σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς κινδυνεύει να μην εξυπηρετηθεί στα άμεσο μέλλον.
Το οξύμωρο είναι ότι διαχρονικά η «ωρολογιακή βόμβα» των δισεκατομμυρίων ευρώ κρύβεται κάτω από τα θεμέλια του Φορέα, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί μια μεγάλη δεξαμενή χρεών 47,9 δισεκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά περίπου 2 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
Το βαρέλι φαίνεται να μην έχει πάτο καθώς, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, το πρώτο τρίμηνο του 2024, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν, ενώ ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης φοβούνται νέα «έκρηξη» τα επόμενα δύο χρόνια, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι εντός του πρώτου τριμήνου στο ΚΕΑΟ εντάχθηκαν 24.998 οφειλέτες από τον e-ΕΦΚΑ Μισθωτών/τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, 12.483 οφειλέτες από τον e-ΕΦΚΑ Μη Μισθωτών, 232 οφειλέτες από τον τ. ΟΑΕΕ, 416 οφειλέτες από τον τ. ΟΓΑ, 180 οφειλέτες από το τ. ΕΤΑΑ, 285 οφειλέτες από το τ. ΕΤΕΑΕΠ και 27 οφειλέτες από φορείς εκτός e-ΕΦΚΑ.
Η μεταβολή αυτή οφείλεται σε αύξηση τόσο των κύριων οφειλών (κατά 376,3 εκατ. ευρώ) όσο και των πρόσθετων τελών (κατά 1,6 δισ. ευρώ), με αποτέλεσμα οι μεταβολές στο συνολικό χρέος να διαμορφώνονται από τα εξής:
-Νέες εντάξεις οφειλετών, οι οποίοι εντάσσονται για πρώτη φορά στο ΚΕΑΟ με το σύνολο των οφειλών τους για όλα τα έτη
-Διαβίβαση νέων οφειλών και πρόσθετα τέλη για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ
-Καταβολές ποσών από τους οφειλέτες (δόσεις ρύθμισης, έναντι καταβολή, εξόφληση)
-Διαγραφές, μειώσεις, συμψηφισμοί οφειλών και εκπτώσεις προσαυξήσεων λόγω ρυθμίσεων.
Κατηγορίες οφειλετών
Από τα στοιχεία του ΚΕΑΟ προκύπτει ότι υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες οφειλών, με 1.625.969 πρόσωπα (74,44% των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας. Το 88,44% (1.931.710 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας, ενώ μεγάλο μέρος του υπολοίπου αφορά 95.110 πρόσωπα με οφειλές από 50.000 έως 100.000 ευρώ (13,96% του τρέχοντος υπολοίπου). Το μεγαλύτερο μέρος αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ (2.683 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,8% του υπολοίπου).
Οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ασφαλιστικά ταμεία διαμορφώθηκαν στο τέλος του Μαρτίου στους 1.550.689 (φυσικά και νομικά πρόσωπα), με το 41% από αυτούς (ποσοστό που αντιστοιχεί σε 635.355 οφειλέτες) να χρωστούν μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ.
Οι δυνατότητες που έχουν αυτή τη στιγμή οι πολίτες είναι η χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού, η ένταξη των οφειλών στην πάγια ρύθμιση, αλλά και η εξόφληση παλαιών χρεών με την αξιοποίηση της δυνατότητας που τους έδινε μέχρι πρόσφατα το υπουργείο Οικονομικών.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποτελεί λύση για ιδιώτες, επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, για τη συνολική ρύθμιση των οφειλών τους προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, δήμους, τράπεζες και servicers. Οι ρυθμίσεις που επιτεύχθηκαν μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχουν 17 χρόνια μέση διάρκεια αποπληρωμής για οφειλές προς Δημόσιο και 18 χρόνια μέση διάρκεια αποπληρωμής για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς.
Μέσω του μηχανισμού οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίζουν το σύνολο των χρεών τους, εξασφαλίζοντας μία αυτοματοποιημένη λύση, ενώ μετά και τις τελευταίες βελτιώσεις που έγιναν, οι οφειλέτες που εντάσσονται στο μηχανισμό κερδίζουν:
-Επιπλέον έως 28% κούρεμα της οφειλής σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση
-3% σταθερό επιτόκιο για 3 έτη για όλες τις ρυθμίσεις
-Αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή από τράπεζες και Δημόσιο της πρότασης αναδιάρθρωσης του χρέους εφόσον έχει εκδοθεί η Βεβαίωση Ευάλωτου Οφειλέτη μέσω του gov.gr.
Στο πλαίσιο του εξωδικαστικού προβλέπεται η μερική διαγραφή έως 75% επί της βασικής οφειλής προς το Δημόσιο, 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ, 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ, έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων προς τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων.
